17:01, 16/08/2023

Lại Lý Huynh và những câu chuyện nghề

LÊ MINH

Tuần qua, kỳ thủ cờ tướng số 1 Việt Nam, Đặc cấp quốc tế Đại sư Lại Lý Huynh đã đến Nha Trang giao lưu cùng với các kỳ thủ tại thành phố biển. Là một kỳ thủ chủ chốt của tuyển cờ tướng Việt Nam, Lại Lý Huynh có bộ thành tích danh  hiệu đồ sộ từ giải khu vực đến tầm châu lục và thế giới. Đặc biệt anh là kỳ thủ hiếm hoi của Việt Nam được Đội cờ tướng Hàng Châu (Trung Quốc) mời về thi đấu tại giải đồng đội toàn Trung Quốc (còn có tên là Giáp cấp Liên tái). Nhân dịp này, Phóng viên báo Khánh Hòa đã có buổi trò chuyện cũng với Đặc cấp quốc tế Đại sư Lại Lý Huynh.


Chân dung Lại Lý Huynh trong đợt giao lưu cùng các kỳ hữu Nha Trang
Lại Lý Huynh trong đợt giao lưu cùng các kỳ hữu Nha Trang

- Xin chào Đặc cấp quốc tế đại sư Lại Lý Huynh. Vừa qua, người hâm mộ cờ tướng Khánh Hòa rất thích thú khi theo dõi các trận thi đấu giao lưu của Huynh với các kỳ thủ Nha Trang, Khánh Hòa. Huynh cảm thấy thế nào về các buổi thi đấu giao lưu này?

- Trước hết, Huynh xin cảm ơn người hâm mộ Nha Trang đã dành cho Huynh những tình cảm tốt đẹp. Đây là lần thứ 2, Huynh trở lại Nha Trang để thi đấu biểu diễn. Dù đây chỉ là buổi giao lưu nhưng bản thân Huynh đã cố gắng thi đấu hết mình. Thứ nhất là để anh em kỳ hữu thi đấu thật sự hết lực cờ để 2 bên cùng nâng cao kỳ nghệ. Thứ 2 là Huynh cũng muốn cống hiến những nước cờ hay để các kỳ thủ cọ xát thêm. Nói chung, việc thi đấu cũng không áp lực lắm đối với Huynh so với những trận đấu ở các giải quốc gia hay đấu trường quốc tế.

- Nhiều người khi xem Huynh đánh biểu diễn cờ mù và chơi cùng một lúc với 16 kỳ thủ mà vẫn đạt được kết quả rất tốt. Xin hỏi Huynh làm sao để có được khả năng này?

- Nói chung là để đạt được khả năng này, Huynh phải trải qua một quá trình tư duy và tập luyện khả năng ghi nhớ lâu dài. Đối với một vận động viên cờ tướng chuyên nghiệp, việc rèn luyện khả năng ghi nhớ rất quan trọng. Bởi vì có trí nhớ tốt thì kỳ thủ mới nhớ những gì mà mình học, những cuộc cờ mình đã chơi qua để sửa những nước cờ lỗi và áp dụng vào những ván đấu sau này. Quá trình thi đấu và rèn luyện đã hình thành cho Huynh một trí nhớ riêng, đặc thù trong bộ môn cờ tướng. Đây không phải khả năng thiên phú mà là một sự rèn luyện lâu dài. Để đến khi mình muốn nhớ lại một ván cờ nào đó thì hình ảnh của cả bàn cờ đã hiện lên trong trí óc của mình.

- Hiện nay, phần mềm cờ tướng (SW) đang phát triển rất mạnh. Điều rõ ràng là nó giúp kỳ thủ tăng cường kỳ nghệ nhưng cũng có ý kiến cho rằng nó làm mất đi sự sáng tạo trong cờ tướng, thậm chí còn máy móc hóa bộ môn thể thao trí tuệ này. Lại Lý Huynh đánh giá thế nào về quan điểm này?

- Công nghệ trí tuệ nhân tạo nói chung cũng như công nghệ SW nói riêng rõ ràng giúp kỳ thủ tiết kiệm được rất nhiều thời gian trong quá trình học tập, rèn luyện. Nếu chúng ta không có chuyên môn tốt và không biết bắt đầu từ đâu thì học cờ sẽ rất khó khăn. SW có thể hỗ trợ chúng ta về điều ấy. Tuy nhiên, nước cờ của SW cao quá đôi khi sẽ làm chúng ta không hiểu. Ngay cả những cái kỳ thủ chuyên nghiệp cũng chưa chắc là hiểu hết được khả năng xử lý của SW. Nếu chúng ta học mà không biết đâu là hướng đúng, đâu là sai thì sẽ rất khó tiến bộ. Khi qua giai đoạn khai cuộc, nếu chúng ta chơi ở một nước cờ yếu mà không biết đó là nước cờ yếu, cứ mò mẫm trong cái sai thì sẽ mất nhiều thời gian và cũng không thể tiến bộ. Khi kỳ thủ thi đấu trực tiếp, họ vẫn có thể tự đưa ra những nước cờ sáng tạo hoặc tự hình thành lối chơi, phong cách riêng cho bản thân, không phụ thuộc gì vào SW. Hiện trên thị trường có rất nhiều phần mềm đưa ra rất nhiều hướng, biến, không định hướng rõ ràng nên người dùng sẽ bị rối. Vì vậy, có thể nói, SW rất cần thiết vì giúp người học biết được những điểm đúng, sai để tập trung cải thiện trình độ. Tuy nhiên ở chiều ngược lại, người dùng cũng cần lựa chọn những loại SW phù hợp để đạt được mục đích của mình. Vì thế, không thể nói là SW giết chết sự sáng tạo trong bộ môn này.

- Hiện nay nghe nói Lại Lý Huynh đã tự viết SW cho mình. Điều này có đúng không? Huynh có học qua trường lớp gì về việc lập trình?

- Hiện nay Huynh đã phát triển được một phần mềm chơi cờ tướng cho người Việt. Thực ra, Huynh cũng không biết nhiều về việc lập trình. Huynh chỉ học phần nào cần thiết để phục vụ cho nhu cầu phát triển phần mềm của mình mà thôi. Hiện Huynh có một nhóm khoảng hơn 20 người cập nhật trên 1.000 ván cờ/ngày cho phần mềm. Hệ thống này chạy trên máy chủ và sử dụng thuật toán tiến tiến nhất với tốc độ xử lý rất nhanh, rất thuận tiện cho người dùng trên máy tính hay điện thoại thông minh. Những ai quan tâm đến SW này thì Huynh đều có thể hỗ trợ.

Lại Lý Huynh chụp hình lưu niệm với danh kỳ, bác sĩ Trần Cẩm Long (Khánh Hòa)
Lại Lý Huynh chụp hình lưu niệm với danh kỳ, bác sĩ Trần Cẩm Long (Khánh Hòa)

- Cờ tướng hiện vẫn là bộ môn thể thao chưa được nhà nước đầu tư nhiều, chưa được chuyên nghiệp hóa nên hầu hết những người chơi rất khó giữ cân bằng được giữa đam mê và thu nhập để ổn định cuộc sống. Huynh nghĩ sao về vấn đề này?

- Nói nói về biên chế thể thao cho bộ môn cờ tướng thì ở đâu cũng vậy. Hiện tại trên toàn quốc, môn cờ tướng cũng như các môn thể thao khác đều có chế độ lương, tiền ăn, tiền công… cho các vận động viên theo quy định của nhà nước. Các mức này đều áp dụng như nhau cho các vận động viên. Vì thế, cũng khó để thay đổi và giải quyết những khó khăn về mặt thu nhập cho các vận động viên cờ tướng. Do đó, đối với bản thân vận động viên, nếu lựa chọn con đường chuyên nghiệp thì họ sẽ phải nỗ lực để đạt được những thành tích trong các giải trong nước và quốc tế để cải thiện thu nhập. Tùy theo cấp độ của vận động viên, thì chế độ này sẽ có thay đổi. Chẳng hạn như SEA Games vừa rồi, Huynh và các đồng đội trong đội tuyển đã giành được huy chương thì cũng nhận được những ưu đãi khá tốt của quốc gia và địa phương chủ quản.

 - Tại SEA Games vừa rồi, Huynh có nghĩ thành tích đoạt huy chương của Việt Nam là dễ dàng vì không có sự tham dự của các kỳ thủ mạnh?

- Đối với Huynh, đây hoàn toàn không phải giải đấu dễ dàng. Kỳ thủ Malaysia và Singapore là những đối thủ rất đáng gờm. SEA Games trước, kỳ thủ Singapore đã đoạt huy chương vàng cờ tiêu chuẩn đó thôi. Còn tại SEA Games vừa rồi, để đoạt được huy chương vàng, ở vòng cuối cùng thực sự là những ván đấu cân não. Cơ hội chia đều cho các kỳ thủ, anh Nguyễn Thành Bảo, kỳ thủ Ngô Tông Hàn và Lại Lý Huynh, ai thắng cũng đều có cơ hội giành huy chương vàng. Cuối cùng, anh Bảo đã hòa trước Ngô Tông Hàn, còn Huynh may mắn giành chiến thắng trước kỳ thủ Malaysia nên mới có thể lên ngôi vô địch. Chiến thắng ấy hoàn toàn không hề dễ dàng cho Việt Nam.

- Với thành tích trên của Đội tuyển Việt Nam, Huynh có suy nghĩ gì về tương lai của bộ môn này?

- Hiện nay, bộ môn cờ tướng đã phát triển hơn trước rất nhiều rồi, từ hệ thống thi đấu đến chế độ tiền ăn, lương, các mức hỗ trợ thành tích... cho vận động viên cũng đã rất ổn. Chẳng hạn, đoạt được huy chương quốc tế SEA Games, ngoài chế độ của quốc gia, các vận động viên có thể được tỉnh, thành phố chủ quản hỗ trợ 120 triệu/năm. Ngoài ra, vận động viên có thể nhận được tiền hỗ trợ về tài năng nếu đoạt được huy chương có giá trị càng cao. Chẳng hạn như huy chương ở tầm châu lục thì mức thưởng cũng khoảng 15 triệu/tháng. Vì thế để sống được với nghề thì vận động viên chuyên nghiệp phải cố gắng, nỗ lực để thi đấu. Điều đó là bình thường vì đãi ngộ phải đi kèm với tài năng mà cụ thể là thành tích thi đấu. Vận động viên muốn đi trên con đường chuyên nghiệp thì phải cố gắng nỗ lực làm sao vượt qua những đối thủ khác để giành lấy thành tích đồng nghĩa là có thu nhập tốt cho bản thân. Nếu không thì họ ấy phải chấp nhận mức thu nhập tương xứng với trình độ của mình mà thôi.

- Vậy ở Trung Quốc, cái nôi của cờ tướng, thì thế nào?

- Ở Trung Quốc thì cũng vậy thôi, các kỳ thủ vẫn phải phải tập trung phát triển tài năng mới có thể có thu nhập tốt. Tài năng trẻ của Trung Quốc rất nhiều là do môi trường chuyên nghiệp và nguồn tài chính rất mạnh. Bởi nói cho cùng, thể thao cũng phải dựa vào tài chính. Ở đâu có môi trường thi đấu, cọ xát, có nguồn tài chính mạnh thì ở đó, cờ tướng sẽ phát triển. Tài năng trẻ muốn phát triển thì cần có thiên tư và môi trường thi đấu. Tuy nhiên, theo Huynh thì môi trường là yếu tố quyết định đến 70%.  Nếu thiên tư của anh không bằng người ta nhưng có môi trường tốt thì vẫn có thể đuổi kịp, thậm chí vượt qua những người có thiên tư tốt hơn mình.

- Quay lại giải giao hữu vừa rồi, Huynh nhận xét như thế nào về trình độ của các kỳ thủ Khánh Hòa?

 - Theo cảm nhận của Huynh qua các lần đụng độ với các kỳ thủ Khánh Hòa, nói chung trình độ làng cờ Khánh Hòa rất tốt, khá hơn nhiều so với các địa phương khác trong cả nước. Tuy nhiên, làng cờ Khánh Hòa có vẻ chưa phát huy được tiềm năng của các kỳ thủ để nâng cao trình độ của làng cờ Khánh Hòa. Huynh nghĩ, nếu làng cờ Khánh Hòa xây dựng được một môi trường cờ tướng bài bản thì trình độ của cờ tướng Khánh Hòa sẽ phát triển mạnh hơn rất nhiều. Để xây dựng được một môi trường ấy, trước hết cần phải có nguồn tài chính, sau đó phải có nơi để sinh hoạt và cuối cùng là các kỳ thủ phải thực sự chuyên nghiệp trong học tập, rèn luyện và thi đấu. Để việc phát triển được bền vững, trước hết phải đi từ cái nền móng cơ bản nhất, đó là thế hệ trẻ. Khánh Hòa có thế mạnh là những tiền bối có trình độ cờ rất cao. Nếu truyền đạt được cho thế hệ trẻ thì họ tiến bộ sẽ rất nhanh. Tuy nhiên, ở Khánh Hòa vẫn chưa có môi trường để phát triển cho thế hệ trẻ. Để khơi dậy được đam mê cho thế hệ trẻ, thì chúng ta không thể chờ mà phải bắt tay vào việc xây dựng môi trường cho các em cọ xát. Giả sử như chúng ta dạy được 1.000 học sinh biết chơi cờ thì chúng ta có thể chọn được khoảng 100 em có thể chơi cờ khá. Và trong 100 em đó thì có thể sàng lọc từ 10 đến 20 em có tiềm năng để phát triển. TP. Hồ Chí Minh đã phát triển mô hình này từ rất lâu nên hiện nay, nếu thi đấu giải trẻ hay Hội khỏe Phù Đổng thì các kỳ thủ trẻ TP. Hồ Chí Minh luôn đoạt hầu hết các huy chương, giải thưởng.

Lại Lý Huynh thi đấu cờ mù với 5 kỳ thủ Khánh Hòa cùng lúc
Lại Lý Huynh thi đấu cờ mù với 5 kỳ thủ Khánh Hòa cùng lúc

- Ngoài việc giúp học sinh thỏa mãn sự đam mê, môn cờ tướng còn giúp gì khác cho các em?

- Trong thời buổi công nghệ thông tin hiện nay, trẻ nhỏ rất thích sử dụng máy tính hoặc điện thoại thông minh để giải trí. Các bậc phụ huynh có thể không muốn điều ấy nhưng vì bận công việc nên cũng không thể dành quá nhiều thời gian để chơi với con. Vì thế, họ cũng để các con chơi điện thoại quá nhiều. Do đó, việc tạo môi trường cho trẻ chơi với nhau ở ngoài đời là một cách rất tốt để trẻ tăng khả năng giao lưu, trao đổi với bạn bè đồng thời hạn chế những tiêu cực do việc sử dụng các thiết bị thông minh quá nhiều.

- Được biết, hiện nay Huynh đang là thành viên ngoại quốc của đội tuyển Hàng Châu (Trung Quốc) tham gia giải Giáp cấp liên tái. Huynh có thể có biết vài nét về giải này?

- Giáp cấp liên tái là Giải cờ tướng đồng đội toàn quốc của Trung Quốc, được tổ chức hàng năm. Nói một cách nôm na thì nó cũng tương tự như Giải bóng đá ngoại hạng Anh vậy.  Đây là giải đấu cờ tướng đồng đội chuyên nghiệp của Trung Quốc, trong đó có đấu vòng loại và vòng trong để chọn ra đội vô địch với giải thưởng khoảng 3 tỷ đồng. Kết thúc mùa giải, ba đội đứng cuối sẽ phải xuống hạng, 3 đội dẫn đầu ở giải dưới sẽ được lên tham dự ở mùa giải năm sau. Là giải chuyên nghiệp nên các đội có quyền mua bán, chuyển nhượng các kỳ thủ chuyên nghiệp ở trên toàn quốc, kể cả kỳ thủ nước ngoài về thi đấu cho đội mình. Đây là giải đấu có giải thưởng cao và danh giá nên quy tụ hầu hết những kỳ thủ có đẳng cấp hàng đầu thế giới. Ở mỗi vòng đấu, mỗi đội sẽ có 4 kỳ thủ được chọn thi đấu. 2 đội gặp nhau sẽ xếp đội hình theo số thứ tự và nộp cho Ban tổ chức. Khi vào thi đấu, các kỳ thủ sẽ gặp nhau theo thứ tự đã đăng ký. Vì thế, trước khi thi đấu, các kỳ thủ sẽ không biết mình sẽ gặp ai trong số 4 kỳ thủ của đội bạn.

- Tiêu chí lưa chọn kỳ thủ của các đội như thế nào, vì sao Huynh lại được đội Hàng Châu lựa chọn để mời thi đấu?

- Vì là giải chuyên nghiệp nên các đội sẽ có một lối chơi riêng và họ sẽ lựa chọn vận động viên thích hợp để lập đội hình. Để tuyển chọn kỳ thủ, lẽ dĩ nhiên, trước hết các lãnh đội phải đánh giá trình độ kỳ thủ ấy phải đủ sức thi đấu ở Giáp cấp liên tái. Tuy nhiên, để được mời thi đấu hay không lại phụ thuộc và yếu tố khác. Đó là lối thi đấu của kỳ thủ đó có phù hợp với triết lý thi đấu của đội tuyển ấy không? Chính vì thế, nhiều khi chưa chắc một kỳ thủ có trình độ cao hay hoặc có lối chơi riêng mà được mời. Các đội phải xem vận động viên có phù hợp khi ráp vào đội hình không. Chính vì thế, có trường hợp, vận động viên rất hay, lối đánh táo bạo, chiến thắng nhiều nhưng không được chọn vì họ không phù hợp triết lý thi đấu của toàn đội. Ở giải này, các đội đều có chiến lược, chiến thuật ở mỗi vòng đấu. Họ bố trí những kỳ thủ khác nhau để tạo sự bất ngờ cho đối thủ. Ví dụ, đội đã có ba “tiền đạo” (tức kỳ thủ có lối chơi mạnh mẽ, tấn công -nv) thì khi xếp người cuối cùng, họ sẽ ưu tiên chọn “hậu vệ” (tức kỳ thủ có lối chơi trầm ổn, chắc chắn -nv). Vì vậy, Huynh nghĩ rằng, việc Huynh 2 lần được đội Hàng Châu mời thi đấu có lẽ vì Huynh có đủ năng lực thi đấu tại giải và có lối thi đấu phù hợp với triết lý đánh cờ của đội này.

-  Khi ra nước ngoài thi đấu, Huynh có gặp khó khăn gì không?

 - Lần đầu khi sang Trung Quốc cho đội Hàng Châu năm 2018 thì có hơi khó khăn. Tuy nhiên, sau đó Huynh cũng sớm thích nghi và quen dần nên có thể tự mình di chuyển, sinh hoạt, thi đấu… Huynh cũng học được một ít tiếng Trung đủ để giao tiếp. Nếu cần dịch những từ khó hoặc từ chuyên môn thì Huynh có thể dùng nhóm Wechat để nhờ hỗ trợ. Trong quá trình thi đấu dài ngày bên nước bạn, là vận động viên chuyên nghiệp nên Huynh tự làm rất cả mọi việc, nhất là việc luyện tập, chuẩn bị soạn cuộc trước mỗi trận đấu. Cái mà Huynh thấy bổ ích nhất là mình được tham gia vào môi trường thi đấu chuyên nghiệp của họ. Qua đó, không chỉ để thi đấu mà chính là cơ hội để Huynh thể hiện cũng như thách thức giới hạn của bản thân mình.

- Theo đánh giá chung của nhiều người, Huynh đã thi đấu khá thành công ở giai đoạn 1 giáp cấp liên tái vừa rồi. Huynh có thể chia sẻ về quá trình thi đấu này?

- Ở giải vừa rồi, Huynh cảm cảm giác hơi bị hụt hẫng khi để thua ngay ở trận đầu tiên trước kỳ thủ Lý Thiếu Canh.  Thua là không bằng người ta, nên Huynh tự thúc đẩy bản thân phải cố gắng thể hiện hết mình ở những trận đấu tiếp theo. May mắn là ở trận tiếp theo, Huynh đã có chiến thắng trước kỳ thủ Vương Gia Thụy. Từ đó, Huynh đã lấy lại được tinh thần, đủ tự tin để có thêm 3 chiến thắng liên tiếp nữa. Trong 3 trận cuối, Huynh có thêm 1 chiến thắng nữa. Xét toàn giải, Huynh thi đấu 8 lượt nhưng không thua trận cờ tiêu chuẩn nào mà chỉ thua 3 ván ở nội dung cờ chớp. Nguyên nhân là theo luật của giải đấu, có những trận hòa cờ chớp xem như bị thua nên mình phải cố gắng để chiến thắng trong khi thời gian lại rất ít nên khả năng gặp sai sót tương đối lớn.

- Ở giải vừa rồi, Huynh có dùng 1 thế trận để thắng liền 3 trận. Vì sao Huynh tự tin như vậy, Huynh không ngại đối thủ bắt bài sao?

- À, đó là thế trận pháo đầu tam binh mà Huynh sử dụng để chiến thắng 3 kỳ thủ, trong đó có kỳ vương Trung Quốc Triệu Quốc Vinh. Thật ra, trong cờ tướng mỗi cuộc cờ đều có rất nhiều nhánh, nhiều biến. Xưa thì còn khó học chứ bây giờ có phần mềm giúp kỳ thủ tối ưu hóa các phương án nên việc học tập đã dễ dàng hơn. Khi phần mềm giúp loại các phương án sai, thì mình chỉ cần học các phương án đúng còn lại. Một kỳ thủ, kể cả kỳ vương Trung Quốc, có trí nhớ kinh hồn đến đâu thì cũng không thể biết hết được các biến trong cuộc cờ nên Huynh cũng không ngại bị bắt bài. Cái quan trọng là mình phải hoàn thiện những gì mình đã học để áp dụng trong thực tế. Ngoài ra, trước mỗi trận đấu Huynh cũng đều cập nhật các cơ sở dữ liệu để tìm hiểu các đối thủ để không bị quá bất ngờ trước lối chơi của đối thủ.

- Ở Hàng Châu, Huynh là đồng đội với “ngoại tinh lai khách” Vương Thiên Nhất, Huynh thấy sao về kỳ thủ số 1 Trung Quốc này?

- Qua tiếp xúc qua thì Huynh thấy Vương Thiên Nhất là người rất hòa đồng. Huynh và Vương Thiên Nhất cũng thi đấu giao lưu khá nhiều. Về lực cờ thì ở trình độ này, ai cũng đều có một hướng đi riêng. Huynh cũng có thể học hỏi từ các ván cờ mà anh ấy chơi từ các cơ sở dữ liệu trên mạng chứ không cần phải tiếp xúc trực tiếp. Hiện nay, hệ thống phần mềm đã rất mạnh, vượt xa trí tuệ của con người cho nên việc học hỏi cũng đã dễ dàng hơn trước rất nhiều.

- Ở giai đoạn 2 sắp tới các đối thủ cũng sẽ nghiên cứu lối chơi của Huynh. Vậy Huynh chuẩn bị điều đó như thế nào?

- Có nhiều kỳ thủ sợ người khác biết cuộc của mình nên chọn hướng rẽ nhánh vào hướng khác, không dám sử dụng phương án cũ. Tuy nhiên, nếu làm vậy thì kỳ thủ đó phải xây dựng lại từ đầu và điều đó là không hợp lý. Lý do là kỳ thủ ấy sẽ tốn rất nhiều thời gian để nghiên cứu nước biến, hay phải thi đấu thực chiến để thử xem độ hiệu quả. Đối với một kỳ thủ chuyên nghiệp, điều quan trọng là phải hoàn thiện phương án thi đấu của mình một cách vững chắc. Kỳ thủ càng nắm chắc cuộc thì càng tự tin trước những trận đấu lớn. Vì thế, điều cần làm là Huynh sẽ tập trung nỗ lực hoàn thiện các cuộc cờ mà mình đã nghiên cứu chứ không chọn phương án đổi biến.

- Đây có phải là lý do mà Huynh không tham gia Giải vô địch cờ tướng châu Á năm 2023 vừa qua?

 - Đúng vậy, Huynh muốn dành nhiều thời gian để chuẩn bị cho giai đoạn 2 giáp cấp liên tái cho Hàng Châu và đội tuyển cờ tướng Việt Nam tại ASIAD 2023 vào tháng 9 sắp đến.

- Trong sự nghiệp thi đấu của mình Huynh đã giành được rất nhiều danh hiệu cao quý. Vậy danh hiệu nào có ý nghĩa nhất với Huynh?

- Có lẽ giải khó nhất đối với Huynh là Giải vô địch cờ tướng thế giới năm 2022. Ở giải này, Huynh và anh Nguyễn Thành Bảo giành huy chương Vàng đồng đội và bản thân Huynh còn giành huy chương vàng cá nhân nội dung cờ nhanh.

Chiếc huy chương vàng đồng đội này là một bước ngoặt rất lớn đối với làng cờ Việt Nam. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, Việt Nam vượt qua Trung Quốc để giành được tấm huy chương vàng ở một giải đấu chính thức. Theo quy định, mỗi nước có 2 tuyển thủ tham gia. Trước đó, Trung Quốc chưa bao giờ để mất huy chương Vàng vì họ quá mạnh với phần còn lại của thế giới. Tuy nhiên lần này, Huynh và anh Bảo đã thành công vì kỳ vương Trung Quốc năm ấy là Vương Khuyếch thi đấu không tốt (hạng 7 chung cuộc) dù kỳ vương còn lại là Vương Thiên Nhất vẫn đứng đầu bảng xếp hạng. Đây phải nói là một điều hết sức hiếm hoi bởi một kỳ vương Trung Quốc không thể xếp hạng quá thấp như vậy. Ở giải ấy, Huynh gặp Vương Thiên Nhất ở tình thế nếu thua thì tuyển Việt Nam sẽ không còn cơ hội. Với lợi thế đi tiên, Huynh chơi chắc chắn, chủ động được thế trận và thủ hòa thành công. Đây là bước ngoặt dẫn đến kỳ tích này. Và theo Huynh, kỳ tích này của tuyển Việt Nam có lẽ sau này rất khó lặp lại được.

Lại Lý Huynh thì đấu cờ cùng lúc với 16 kỳ thủ Khánh Hòa
Lại Lý Huynh thi đấu cờ cùng lúc với 16 kỳ thủ Khánh Hòa

- Xin hỏi trong cuộc đời thi đấu của mình, có những ván cờ nào mà Huynh thấy tiếc nuối không?

- Có chứ, rất nhiều nữa là đàng khác. Có rất nhiều ván cờ mà Huynh thua quá tiếc nuối bởi vì mình đã để vuột mất vinh quang và giải thưởng rất lớn. Nói vui là nếu cộng giải thưởng của những ván thua của Huynh lại thì giá trị cũng khoảng vài tỷ đồng.Tuy nhiên Huynh cũng hiểu là trong thể thao thì phải chấp nhận kết quả. Có lúc giành chiến thắng thì cũng có lúc phải nhận những thất bại. Một trong những ván đấu khá đáng tiếc là trận chung kết giải Thượng Hải Gia Định bôi năm 2018 (Trung Quốc) mà giải nhất là trên  300 triệu đồng. Giải đấu này lần đầu tiên có mời kỳ thủ hải ngoại nên khi vào trận chung kết gặp kỳ vương Tạ Tịnh Huynh cũng rất muốn đoạt ngôi vô địch. Nghiên cứu luật cờ của giải lúc ấy, Huynh nghĩ rằng phải thắng mới vô địch, còn không thì cũng không được gì. Trận đấu đó, Huynh được cầm quân đi tiên, luôn ở thế hòa đến thắng và đã có lúc ưu thế rất lớn. Tuy nhiên, vì quá cố gắng thắng nên Huynh đã cưỡng cờ nên bị thua ngược. Sau này, tìm hiểu lại thì mới biết, Huynh chỉ cần hòa là vô địch nhưng do luật cờ của giải ấy phức tạp nên mình không không thể nắm hết. Kết quả chung cuộc, Huynh rớt xuống hạng ba, không mang được vinh quang về cho Tổ quốc và cũng mất đi giải thưởng lớn. Ngoài ra, trận chung kết ở Hàn Tín bôi năm 2016 trước Tào Nham Lỗi cũng rất đáng tiếc. Do đây là một giải cực kỳ danh giá của Trung Quốc nên nếu vô địch sẽ có được vinh quang và giải thưởng rất lớn. Ở trận đấu này, hai bên hòa nhau ở trận cờ tiêu chuẩn. Đến khi khi qua nội dung cờ nhanh sở trường, Huynh vừa hơn cờ vừa hơn thời gian nhưng Huynh đã sơ xảy để thua nên mất đi cơ hội mang vinh quang về cho đất nước.

-  Huynh có nghĩ đến việc chuyển hướng để giảng dạy cờ tướng chưa?

- Huynh cũng đã nghĩ tới việc giảng dạy cờ để truyền đạt kinh nghiệm cho thế hệ trẻ. Tuy nhiên, hiện tại vì công việc thi đấu của Huynh cũng khá nhiều nên cũng chưa thể triển khai dự định này được. Mặt khác, để giảng dạy cờ tướng, Huynh nghĩ bản thân mình cũng cần phải trau dồi khả năng truyền đạt. Bởi vì khi thi đấu thể thao thì mình hiểu theo kiểu khác, còn để giảng cho một người khác hiểu được những gì mình biết thì cần có khả năng sư phạm, kinh nghiệm truyền đạt. Ngoài ra, để việc giảng dạy được hiệu quả thì cần phải có một địa điểm thuận tiện để sinh hoạt, luyện tập và dạy học. Do đó, Huynh sẽ phải cần thêm thời gian để bổ sung những điều còn thiếu thì mới có thể đến việc giảng dạy.

- Xin cảm ơn Lại Lý Huynh về buổi trò chuyện, chúc Huynh sẽ tiếp tục gặt hái những thành công ở những giải đấu quốc tế sắp đến để mang vinh quang về cho làng cờ nước nhà!

LÊ MINH