Trận chung kết của hai mặt sáng tối

Trận chung kết Euro 2016 diễn ra giữa đội tuyển Pháp và đội tuyển Bồ Đào Nha, ở rất nhiều góc độ khiến cho những người hâm mộ bóng đá liên tưởng tới trận chung kết World Cup giữa đội tuyển Hà Lan và đội tuyển Tây Ban Nha. 2 trận chung kết rất giống nhau ở chỗ, 2 đội bóng đi vào trận chung kết là đại diện cho 2 thái cực đối lập nhau của bóng đá, như là ngày và đêm, sáng và tối, nghệ thuật và phi nghệ thuật.

Cái cách mà đội tuyển Bồ Đào Nha đi tới trận chung kết cũng không khác mấy với cách mà đội tuyển Hà Lan đi tới trận chung kết World Cup 2010. Đó đều là một lối chơi phòng ngự phản công đầy thực dụng, sử dụng sự chặt chẽ trong đội hình, cơ bắp và kể cả tiểu xảo, phạm lỗi để bẻ gãy, mài mòn, phá hủy thế tấn công của đối phương, tận dụng triệt để những sai lầm của đối phương trong những pha phản công nhanh, hoặc kéo trận đấu tới bước phân định thắng thua trên chấm phạt đền… Có rất nhiều cách để chiến thắng, và nó không nhất định phải là một chiến thắng giàu tính nghệ thuật. Người ta vẫn còn nhớ rõ cú đạp của Nigel de Jong thẳng vào ngực của Xabi Alonso, như một hình ảnh đại diện cho lối chơi xấu xí của đội tuyển Hà Lan trong trận chung kết năm ấy. Và hình ảnh của Bồ Đào Nha ở tại vòng chung kết Euro 2016 cũng không đẹp gì hơn, khi mà kỉ lục không thắng trận nào trong 90 phút thi đấu chính thức vẫn có thể đi vào trận bán kết vẫn còn nằm ở đó.

Antoine Griezmann và Cristiano Ronaldo, 2 cầu thủ gánh vác nhiều kì vọng ở tại trận chung kết Euro 2016.

Nếu nói lối chơi của đội tuyển Hà Lan tại World Cup 2010, hoặc đội tuyển Bồ Đào Nha tại Euro 2016 là mặt tối, mặt phi nghệ thuật của bóng đá, điều mà những người yêu mến bóng đá đẹp không muốn thấy bóng đá thực dụng lên ngôi, thì đối thủ của họ, đội tuyển Tây Ban Nha hoặc đội tuyển Pháp lại trình diễn một bộ mặt đối lập hoàn toàn. Đội tuyển Tây Ban Nha lên ngôi vô địch World Cup 2010 với đỉnh cao của lối đá tấn công mang thương hiệu tiqui-taca đẹp mắt, với những nghệ sĩ sân cỏ như Andres Iniesta, David Villa, Xavi… đang ở trên đỉnh cao của phong độ, như những sự tượng trưng tốt nhất cho bóng đá đẹp ở thời điểm đó. Thì ở thời điểm hiện tại, đội tuyển Pháp cũng chính là hình mẫu tượng trưng cho bóng đá đẹp ở thời điểm hiện tại. Bước vào trận chung kết với, đội tuyển Pháp là đội bóng có số bàn thắng nhiều nhất Euro 2016 cho tới thời điểm hiện tại với 13 bàn, là đội đang sở hữu cầu thủ đang ghi nhiều bàn thắng nhất Euro 2016 là Antoine Griezmann với 6 bàn, và dĩ nhiên, đội tuyển Pháp là đội bóng tôn thờ bóng đá tấn công.

Lại một lần nữa sự đối đầu của 2 trường phái bóng đá đối lập nhau lại diễn ra ở một giải đấu lớn. Tuy đội tuyển Hà Lan đã gục ngã trước những đợt tấn công như vũ bão của đội tuyển Tây Ban Nha, nhưng chẳng phải Hi Lạp đã từng lên đỉnh châu Âu với lối chơi phòng thủ phản công chỉ với 1 bàn tối thiểu hay sao. Đội tuyển Bồ Đào Nha với một đội hình không được đánh giá cao, chưa từng được xem là một ứng cử viên nặng kí cho chắc vô địch Euro 2016, so sánh về chất lượng cầu thủ chắc chắn không thể bằng được một đội tuyển Pháp đầy những ngôi sao trải đều cả 3 tuyến. Nhưng trên thế giới cũng không thiếu những đội tuyển không được đánh giá cao vào đầu giải, nhưng vẫn lên ngôi vô địch như đội tuyển Đan Mạch tại Euro 1992, hoặc đội tuyển Italia tại World Cup 2006. Trước khi trận đấu bắt đầu, mọi sự so sánh cũng chỉ là so sánh, thậm chí cả khi đội tuyển Bồ Đào Nha chưa từng thắng được đội tuyển Pháp trong 10 lần gặp nhau gần đây nhất, cũng không đồng nghĩa với việc đội tuyển Bồ Đào Nha không thể thắng đội tuyển Pháp trong trận chung kết Euro 2016.

Nhưng dĩ nhiên chúng ta không thể đánh giá thấp hàng công của đội tuyển Pháp, bởi trên thực tế Pháp có một hệ thống tiền vệ cực mạnh và những tiền đạo hàng đầu thế giới. Với những N'Golo Kante, Blaise Matuidi, Paul Pogba, Antoine Griezmann, Dimitri Payet… đội tuyển Pháp có được sự mạnh mẽ lẫn sắc bén cần thiết để xuyên phá bất cứ hệ thống phòng ngự nào. Yếu điểm của đội tuyển Pháp là ở hai biên với Bacary Sagna đã 33 tuổi và Patrice Evra đã 35 tuổi, hiển nhiên gánh nặng tuổi tác sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tốc độ và khả năng tranh chấp. Trong khi đó, đội tuyển Bồ Đào Nha ngoại trừ ngôi sao là Cristiano Ronaldo thì cũng chỉ có một vài cầu thủ chơi tương đối tốt như Renato Sanches, Nani, Ricardo Quaresma, Pepe… Đại đa số còn lại cũng chỉ có chất lượng trung bình khá. Điểm mạnh của đội tuyển Bồ Đào Nha là lối chơi tập thể, kỉ luật, phòng thủ chắc nơi sân nhà và dựa vào sự xuất sắc của Cristiano Ronaldo hoặc Nani, Quaresma để có được bàn thắng. Đó là một lối chơi đề cao sự an toàn, sẵn sàng đưa trận đấu phân định thắng thua trên chấm phạt đền.

Đội hình sở trường của 2 đội cũng nói lên tất cả, Pháp sử dụng đội hình 4-2-3-1 thiên hướng tấn công, còn Bồ Đào Nha lại sử dụng đội hình 4-3-1-2 đề cao tính an toàn ngay từ khu vực giữa sân. Kết quả phải xem đội tuyển Pháp công tốt, hay là đội tuyển Bồ Đào Nha thủ giỏi. Nếu 2 chân sút tốt nhất của đội tuyển Pháp và Bồ Đào Nha là Antoine Griezmann và Cristiano Ronaldo không thể tỏa sáng, vậy rất có thể trận đấu sẽ phải phân định nhà vô địch bằng những lượt đấu trên chấm phạt đền đầy cân não.

Duy Duy