Đội tuyển Bồ Đào Nha: Đội bóng của sự tiến bộ

Đội tuyển Bồ Đào Nha đã vượt qua đội tuyển Xứ Wales trong trận bán kết Euro 2016 với tỷ số 2-0, trở thành đội bóng đầu tiên lọt vào trận chung kết...

Đội tuyển Bồ Đào Nha đã vượt qua đội tuyển Xứ Wales trong trận bán kết Euro 2016 với tỷ số 2-0, trở thành đội bóng đầu tiên lọt vào trận chung kết. Tuy trước khi vòng chung kết Euro 2016 diễn ra, đội tuyển Bồ Đào Nha không được đánh giá quá cao, không được liệt vào hàng những ứng cử viên nặng ký cho chức vô địch, nhưng dưới sự chỉ đạo của Huấn luyện viên (HLV) Fernando Santos, đội bóng ấy đã tiến bộ trông thấy qua từng trận.

Đội tuyển Bồ Đào Nha đang là một tập thể đoàn kết và mạnh mẽ.

Tiến bộ qua từng trận đấu

Đội tuyển Bồ Đào Nha của vòng chung kết Euro 2016 đã không còn nhiều ngôi sao. Ngoài ngôi sao sáng nhất là Cristiano Ronaldo thì những cầu thủ trụ cột của đội hiện tại đã cao tuổi như: Ricardo Carvalho 38 tuổi, Pepe 33 tuổi, Eliseu 32 tuổi, Ricardo Quaresma 32 tuổi…, đã qua giai đoạn đỉnh cao, thể lực không còn bảo đảm sau 1 mùa bóng căng thẳng. Với một đội hình chất lượng chỉ được đánh giá là trung bình khá, thể lực, khả năng tranh chấp không được bảo đảm, đội tuyển Bồ Đào Nha đã không thể giữ được sự cân bằng giữa công và thủ, phải hết sức chật vật mới vượt qua được vòng đấu bảng với 1 suất trong số 4 đội xếp thứ 3 có thành tích tốt nhất.

Rất may mắn đội tuyển Bồ Đào Nha có HLV Fernando Santos, người đã đưa đội tuyển Hy Lạp tới tứ kết Euro 2012. Ông Santos đã thấy được điểm yếu nơi hệ thống phòng ngự thiếu tốc độ và khả năng tranh chấp của đội tuyển Bồ Đào Nha, và ông quyết định thay đổi một cách toàn diện lối chơi của đội. Kết quả là đội tuyển Bồ Đào Nha đã tiến bộ. Fernando Santos thay Ricardo Carvalho đã 38 tuổi bằng Jose Fonte giàu khả năng tranh chấp hơn mà vẫn bảo đảm được kinh nghiệm thi đấu; mạnh dạn sử dụng ngôi sao trẻ Renato Sanches; đưa một William Carvalho như một tòa tháp làm nhiệm vụ đánh chặn và thu hồi bóng. Ngoài ra, ông còn thay đổi sơ đồ 4-2-3-1 hoặc 4-4-2 giàu tính tấn công bằng một sơ đồ 4-3-1-2 thường xuyên đổi thành 4-5-1 với sự đề cao tính an toàn cho khung thành, lấy lối đá phòng thủ chắc phản công nhanh làm chủ đạo.

Với lối đá được xem là phi nghệ thuật ấy, sau 3 trận kể từ vòng 1/8, đội tuyển Bồ Đào Nha chỉ để thủng lưới 1 bàn, đi thẳng tới trận chung kết. Cả đội bóng đều hoạt động dựa trên 2 nguyên tắc: thứ nhất, đưa an toàn khung thành lên làm ưu tiên số 1, chỉ tấn công khi đã bảo đảm được sự an toàn; thứ hai, tham gia tấn công không quá 3 cầu thủ, đó là Nani, Ronaldo và Ricardo Quaresma hoặc Renato Sanches. Với “bài” thủ chắc và chờ đợi ngôi sao tỏa sáng, hoặc thủ chắc kéo trận đấu đi đến phân định thắng thua trên chấm phạt đền, đội tuyển Bồ Đào Nha đã có những tiến bộ thấy rõ. Đội bóng thi đấu tính đồng đội ngày một cao, khả năng của từng cá nhân được “đào xới” triệt để chứ không còn chỉ phụ thuộc vào một mình Ronaldo nữa, và họ đã lừ lừ tiến tới trận chung kết sau khi hạ đội tuyển Xứ Wales với tỷ số 2-0, như một cú “chốt hạ” để minh chứng cho sự tiến bộ.

Vai trò của Ronaldo vẫn rất lớn

Tuy đội tuyển Bồ Đào Nha đã thay đổi theo hướng hạn chế sự phụ thuộc vào Ronaldo, nhưng vai trò và tầm ảnh hưởng của cầu thủ này đối với đội tuyển vẫn hết sức to lớn. Điều đó được thể hiện rất rõ ở 2 điểm, đó là tầm ảnh hưởng của Ronaldo đối với đội bóng và sự tỏa sáng của cầu thủ này là vô cùng quan trọng trong những thời khắc quyết định thành bại.

Việc đội tuyển Bồ Đào Nha đang dần thoát khỏi cái bóng của Ronaldo thể hiện rất rõ ở việc cầu thủ này không có được phong độ quá tốt tại vòng chung kết Euro 2016, nhưng đội tuyển Bồ Đào Nha vẫn vững bước tiến vào trận chung kết. Ronaldo chỉ ghi bàn 2/6 trận tại vòng chung kết, nhưng đội tuyển Bồ Đào Nha vẫn không thất bại ở 4 trận còn lại. Và đó là một tín hiệu mừng cho lối chơi tập thể của đội bóng này. Tầm ảnh hưởng của Ronaldo không chỉ ở khâu ghi bàn, mà tinh thần thi đấu, sự cổ vũ, sự nhiệt tình trong từng đường bóng của cầu thủ này luôn là nguồn động viên rất lớn cho toàn đội. Không chỉ đảm nhiệm vai trò tấn công, anh còn là chốt chặn đầu tiên trong lối chơi phòng thủ của đội tuyển Bồ Đào Nha ở khu vực giữa sân, thậm chí cầu thủ này còn dạt biên, chạy về tận vòng cấm địa để hỗ trợ phòng ngự. Chính nhờ sự hoạt động không biết mệt mỏi của Ronaldo, những điểm yếu trong hệ thống phòng ngự của đội tuyển Bồ Đào Nha đã được bổ lấp.

Tuy không ghi bàn đều đặn, nhưng những bàn thắng của Ronaldo vẫn hết sức quan trọng. Chính nhờ 2 bàn thắng của anh mà đội tuyển Bồ Đào Nha mới cầm hòa 3-3 với đội tuyển Hungary, lách qua được khe cửa hẹp vào vòng 1/8. Chính nhờ bàn thắng của anh mà đội tuyển Bồ Đào Nha đã vượt qua được đội tuyển Xứ Wales để vào trận chung kết Euro 2016. Sự tỏa sáng của cầu thủ này vào những thời khắc quyết định vẫn vô cùng cần thiết cho đội tuyển Bồ Đào Nha, có thể quyết định cho cả trận đấu.

Với một tập thể đoàn kết, lối chơi chặt chẽ khoa học, với sự tiến bộ theo từng trận đấu và với một ngôi sao biết tỏa sáng đúng lúc như Ronaldo, đội tuyển Bồ Đào Nha xứng đáng có mặt trong trận chung kết, tiếp nối giấc mơ chưa trọn vẹn của Luis Figo năm nào. Và biết đâu, đội tuyển Bồ Đào Nha có thể sẽ là một Hy Lạp phiên bản 2.0 viết thêm một câu chuyện cổ tích tại Euro 2016.

Trần Khánh