Tuổi chín mươi trẻ mãi với thơ

Với một người yêu thơ, say mê sáng tác thơ ca thì dường như tuổi tác không hề là vật cản cho tình yêu của họ dành cho thơ ca; trái lại, chính thơ ca là nguồn vui, ....

Tác giả Vũ Hồng An

Tác giả Vũ Hồng An sinh năm 1922 ở Tam Kỳ, Quảng Nam. Rời quê hương vào hoạt động, sinh sống ở Nha Trang, Khánh Hòa từ những ngày kháng chiến chống Pháp tới nay đã hơn nửa thế kỷ và tuổi tác nay vừa tròn 90, nhưng với vóc người thanh mảnh, dẻo dai, dáng đi còn nhanh nhẹn, đặc biệt là với niềm say mê sáng tác thơ ca chưa hề giảm sút, Vũ Hồng An tỏ ra trẻ hơn nhiều so với tuổi. “Tơ lòng” là tập thơ thứ 6 của ông, vừa được ra mắt bạn đọc nhân dịp mừng sinh nhật thứ 90. Hơn 50 bài thơ được chọn lọc cùng hơn 90 bài thơ chúc thọ của bạn bè, thi hữu gần xa gửi tặng như những lẵng hoa mừng hương sắc đã nói lên khá nhiều tâm sự, cảm nghĩ của người viết với con người, đất nước quê hương và tấm lòng của đông đảo bạn bè với ông.

Từng tham gia nhiều hoạt động cách mạng, có nhiều năm là nhà giáo đứng trên bục giảng, nghỉ hưu đã lâu nhưng cuộc sống gia đình và xã hội của ông luôn gắn với những đổi thay, thăng trầm của quê hương đất nước, in dấu ấn rõ nét trong thơ. Những ấn tượng, tình cảm sâu nặng về quê hương “Đất Quảng Nam chưa mưa đã thấm” từ thuở ấu thơ khi được chứng kiến cảnh nhà nghèo “mẹ ăn mít dành gạo nuôi quân”, anh ruột bị địch bắn chết trên đường công tác, rồi cảnh chợ Quán Rường bị giặc bao vây bắn giết những người dân vô tội… đã hằn sâu trong trí nhớ ông suốt cuộc đời. Chính vì thế, những bài thơ viết về quê hương Quảng Nam, về người mẹ, người chị, người anh bị địch sát hại là những bài thơ chân thực gây xúc động với người đọc, như: Quê tôi, Nhớ Quảng Đà, Đường về quê mẹ, Thương về quê mẹ, Lòng mẹ, Khoai lang quê mẹ, Nhớ chị, Khóc thương anh… Những cung bậc tình cảm khác nhau cùng những chi tiết chân thật đời thường được đưa vào thơ khiến người đọc quên đi chữ nghĩa, chỉ còn thấy cuộc sống và tình người được khúc xạ qua tâm hồn người viết: Con đi mẹ bận trồng rau - Con về thấy mẹ ốm đau liệt giường; hay Hôm qua nhớ quê nhà - Thấy mẹ ngắt ngọn lang - Đậy kín bồ khoai lát”. Từ tình cảm nhớ quê hương, với người thân, tâm hồn nhà thơ đã tỏa rộng, thông cảm với người mù bán chổi đót, lần bước cùng chiếc gậy trên đường, với em bé bán nhang, bán báo Gầy guộc thân em tập báo dày.

Những bài thơ viết về đề tài Đảng, Bác Hồ, những vùng đất đã đi qua về “Huế đẹp và thơ”, về “Điện Biên Phủ lừng lẫy Điện Biên, chấn động địa cầu”, về Nha Trang, Thanh Hóa, quê hương thứ hai gắn bó gần trọn cuộc đời của tác giả cũng đã tránh được những sáo mòn thường gặp để có được những nét riêng của cái nhìn cảm xúc rất đáng được ghi nhận.

Cũng như rất nhiều người làm thơ khác, tuy tuổi đã cao nhưng đề tài tình yêu luôn hiện diện trong thơ Vũ Hồng An. Những bài: Sắc màu tình yêu, Bến cũ người xưa, Tìm lại người xưa, Em mãi yêu anh… dẫu chỉ là hoài niệm xa vời nhưng luôn chứng tỏ tình yêu là thứ men say không bao giờ có tuổi.

Rất ít người biết Vũ Hồng An còn là cây bút khá xông xáo trên mặt trận chống tiêu cực với thể loại thơ châm được xuất hiện khá đều đặn trên báo Khánh Hòa với bút danh Hồng Vũ khiến bạn thơ Hà Bàng phải thốt lên: “Đời còn tiêu cực còn Hồng Vũ”. Hai lĩnh vực thơ trữ tình và thơ trào phúng khác hẳn nhau, đòi hỏi lối nghĩ, lối viết và sử dụng ngôn ngữ hoàn toàn khác biệt, nhưng lại thống nhất trong một con người và dường như Hồng Vũ còn bổ sung cho Vũ Hồng An thêm trẻ trung, dí dỏm, gắn bó với đời, với cuộc sống hơn.

Có thể nói, những năm gần đây, phong trào sáng tác, sinh hoạt thơ ca quần chúng phát triển mạnh ở nhiều địa phương trong cả nước, trong đó có Khánh Hòa. Nhiều câu lạc bộ thơ ra đời mà hội viên hầu hết là những người cao tuổi, cán bộ hưu trí, những anh bộ đội Cụ Hồ đã rời tay súng, những lão nông… say sưa làm thơ, xuất bản thơ, giao lưu thơ… Đây là dấu hiệu rất đáng mừng cho sinh hoạt văn hóa, tinh thần của người dân, là việc tiếp thêm ngọn lửa truyền thống thi ca cho những thế hệ tiếp theo.

Mừng thọ 90 tuổi của một nhà giáo, một cán bộ hưu trí, “Tơ lòng” như một lẵng hoa tươi thắm vừa hái trong vườn nhà của tác giả Vũ Hồng An khiến chúng ta thêm vui mừng và mong ông tiếp tục sống vui, sống khỏe, sống có ích và trẻ mãi với Nàng thơ.

NGUYỄN GIA NÙNG