Việc làm cần thiết

Diên Khánh (Khánh Hòa) là địa phương còn lưu giữ được nhiều di tích (DT) văn hóa, lịch sử có giá trị. Các DT không chỉ minh chứng cho bề dày văn hóa truyền thống của mảnh đất này mà còn góp phần vào việc giữ gìn thuần phong mỹ tục trong nhân dân. Chính vì thế, giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa của các DT là một trong những việc làm được địa phương luôn quan tâm.

Di tích cấp Quốc gia Am Chúa náo nhiệt trong lễ hội Thiên Y Ana.

Đến với vùng đất Diên Khánh, điều khiến nhiều người ấn tượng đó là quang cảnh yên bình của làng quê với những hàng cau cao vút, nép mình bên dưới là những mái nhà rêu phong nhuốm màu thời gian. Cùng với lối sinh hoạt giản dị của người dân là các DT mang đậm dấu ấn văn hóa. Những mái nhà thờ họ tuổi đời cả trăm năm; những đình, chùa, miếu, am, lăng tẩm được người dân giữ gìn cẩn thận. Giới thiệu với chúng tôi về các DT đang hiện hữu, ông Đặng Chí Thiệu - Phó Trưởng phòng Văn hóa - Thông tin huyện cho biết: “Qua khảo sát và thống kê sơ bộ, đến nay toàn huyện có tổng số 272 DT, bao gồm 114 nhà thờ họ, 47 ngôi chùa, 38 ngôi đình, 52 ngôi miếu, 1 dinh, 2 am, 2 lăng, 8 giáo xứ… Trong đó, có 5 DT đã được công nhận DT cấp quốc gia và 30 DT cấp tỉnh. Hiện huyện vẫn tiếp tục thu thập, sưu tầm các tài liệu liên quan để tiếp tục trình cấp trên công nhận nhiều DT khác”. Với số lượng lớn các DT, trong đó có những DT mang đậm dấu ấn văn hóa, lịch sử như thành cổ Diên Khánh, miếu Trịnh Phong, đền thờ Trần Quý Cáp, Văn miếu Diên Khánh, Am Chúa… huyện Diên Khánh là vùng đất có nhiều DT và danh thắng trong tỉnh. Về loại hình DT, đến nay tuy chưa phân loại hết nhưng tập trung chủ yếu là loại hình DT lịch sử - văn hóa, lịch sử cách mạng, công trình kiến trúc nghệ thuật, danh thắng. Các DT nằm rải đều ở các xã trong huyện, nhưng tập trung nhiều nhất ở thị trấn

Diên Khánh.

Nét nổi bật trong việc giữ gìn và phát huy giá trị DT ở Diên Khánh là ý thức tôn trọng DT của người dân nơi đây. Đa số người dân rất tích cực trong việc đóng góp để sửa chữa, tôn tạo các DT. Các Ban quản lý DT đã có sự phối hợp chặt chẽ với địa phương, Mặt trận và các đoàn thể để kêu gọi, nâng cao ý thức bảo vệ DT của người dân. Tại nhiều DT đã xuất hiện những việc làm có ý nghĩa như ở DT Văn miếu Diên Khánh, nhiều vị hào lão tuổi cao, sức yếu nhưng vẫn nhiệt tình, tận tâm tham gia vận động Quỹ khuyến học để phát thưởng cho học sinh giỏi, học sinh nghèo hiếu học trong huyện. Ở nhiều DT đình, chùa, am, miếu, người dân tự nguyện đóng góp để trang bị, mua sắm, sửa chữa các đồ khí tự, tạo dựng cảnh quan thiên nhiên bảo đảm sự trang nghiêm, sạch đẹp của DT. Để góp phần giáo dục ý thức giữ gìn giá trị DT đến thế hệ trẻ, huyện Diên Khánh phối hợp với Trung tâm Quản lý DT và danh lam thắng cảnh tỉnh tổ chức hội thi tìm hiểu DT trên địa bàn huyện cho các em học sinh. Sắp tới, trong ngày Di sản Việt Nam (23-11), huyện sẽ tổ chức hội thi tìm hiểu DT trên địa bàn huyện ở khắp các xã, thị trấn. Huyện cũng đã thành lập 3 câu lạc bộ (CLB) di sản với tổng số gần 60 hội viên. Hoạt động của các CLB này nhận được sự tài trợ của các đơn vị như: Chi nhánh Bảo Minh, Bảo Việt Diên Khánh, Bưu điện huyện Diên Khánh. Công tác xã hội hóa trong việc bảo vệ, giữ gìn giá trị DT được thực hiện tốt chứng tỏ sự gắn bó giữa DT với cuộc sống của nhân dân. Vào những ngày lễ hội, ngày kỷ niệm, các DT luôn đón nhận sự tham gia đông đảo các tầng lớp nhân dân. Có nhiều lễ hội từng có thời gian bị quên lãng nhưng đã được khôi phục. Tại các DT thường diễn ra những hoạt động như nghi lễ tế thần ở các đình; biểu diễn tuồng, bài chòi; các trò chơi dân gian… qua đó, các giá trị văn hóa phi vật thể được khôi phục trong dân chúng. Ở Văn miếu Diên Khánh thường xuyên diễn ra các buổi sinh hoạt sáng tác, giao lưu thơ ca giữa các CLB thơ như CLB Kim Bằng thi hội, CLB thơ - nhạc Quê hương, CLB thơ - nhạc thị trấn Diên Khánh…

Để việc giữ gìn, phát huy giá trị các DT được hiệu quả hơn, thời gian tới huyện Diên Khánh tiếp tục sưu tầm, bổ sung hồ sơ để có thêm nhiều DT được công nhận DT cấp tỉnh. Hiện tại, số lượng DT cấp quốc gia, cấp tỉnh trên địa bàn huyện tuy nhiều nhưng nếu so với tổng số DT thì vẫn còn thấp. Vì thế, huyện cần có những giải pháp để khai thác các giá trị về mặt lịch sử, văn hóa, nghệ thuật cũng như giáo dục truyền thống cho các thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ. Với những DT hiện còn trên địa bàn như: Miếu thờ Bình Tây Đại Tướng Trịnh Phong, Trung liệt Điện thờ các sĩ phu yêu nước như Trần Quý Cáp, Nguyễn Khanh, Trần Đường… có thể thấy Diên Khánh là một vùng đất giàu bản sắc văn hóa truyền thống. Việc giữ gìn, phát huy giá trị của các DT là việc làm cần thiết nhằm góp phần làm cho các DT mãi mãi trường tồn trong nhân dân.

GIANG ĐÌNH