08:05, 08/05/2010

Bác sĩ Kiều Xuân Cư và những con tem về chiến thắng Điện Biên Phủ

Chiến thắng Điện Biên Phủ “chấn động địa cầu” đã để lại dấu ấn đậm nét trong nhiều tác phẩm văn học, âm nhạc, điện ảnh, mỹ thuật… và những con tem của ngành Bưu chính Việt Nam. Hình tượng người chiến sĩ Điện Biên với lá cờ chiến thắng tung bay trên nóc hầm của Tướng De Castries đã trở thành biểu tượng chiến thắng của cách mạng Việt Nam…

Chiến thắng Điện Biên Phủ “chấn động địa cầu” đã để lại dấu ấn đậm nét trong nhiều tác phẩm văn học, âm nhạc, điện ảnh, mỹ thuật… và những con tem của ngành Bưu chính Việt Nam. Hình tượng người chiến sĩ Điện Biên với lá cờ chiến thắng tung bay trên nóc hầm của Tướng De Castries đã trở thành biểu tượng chiến thắng của cách mạng Việt Nam… Từ nhiều năm nay, bác sĩ (BS) Kiều Xuân Cư (TP. Nha Trang) đã chú tâm sưu tầm những con tem về chiến thắng Điện Biên Phủ như một cách ôn lại những trang sử hào hùng của dân tộc Việt Nam.

Bộ tem đầu tiên về chiến thắng Điện Biên Phủ (Giữa). Và Tem,  phong bì kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ có chữ ký của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Chiến thắng Điện Biên Phủ đã mở ra một trang mới trong lịch sử dân tộc Việt Nam, để lại dấu ấn không phai mờ trong tâm trí của nhiều người. Với BS Kiều Xuân Cư, ngày chiến thắng Điện Biên Phủ là ngày vui nhất trong cuộc đời ông. Ông bồi hồi kể lại: Hồi ấy, tôi đang bị giam tại nhà lao Chí Hòa (Sài Gòn). 12 giờ đêm 7-5-1954, qua người lính đổi phiên gác, chúng tôi biết được giặc Pháp đã đầu hàng ở Điện Biên Phủ. Đêm đó, vì quá vui mừng nên chúng tôi không hề chợp mắt. Sáng hôm sau, chúng tôi đã làm lễ chào cờ, ăn mừng ngay trong nhà tù, bởi chúng tôi biết mình sẽ được ra tù, ngày đoàn tụ với gia đình không còn xa…

Tháng 9-1954, những người tù chính trị từ miền Nam được tập kết ra Bắc và thành lập Trung đoàn 55 trực thuộc Bộ Tổng Tư lệnh, tham gia việc cứu đói, tu bổ đường 41 từ Suối Rút (Hòa Bình) lên Điện Biên Phủ và qua cả nước bạn Lào. Đầu tháng 5-1957, tại Điện Biên, ông Cư và đồng đội của mình đã được gặp Đại tướng Võ Nguyên Giáp - vị tướng huyền thoại với tên tuổi lẫy lừng khắp 5 châu. Gặp chúng tôi, Đại tướng hỏi han rất ân cần. Sau đó, Đại tướng bảo rằng: “Anh em đã bị tù đày, tra tấn rất nhiều, sức khỏe bị ảnh hưởng. Ở đây (Điện Biên) lại rét mướt, phải sống xa nhà; vì thế, chúng ta nên đưa anh em về đồng bằng công tác… Sau đó, chúng tôi lần lượt được đưa về đồng bằng để học tập, chuyển ngành. Từ đó, BS Kiều Xuân Cư đã có tình cảm lớn dành cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp… Vốn là người thích sưu tầm, BS Cư đã sưu tầm rất nhiều tem và sách, báo viết về Đại tướng Võ Nguyên Giáp và chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ.

Bác sĩ Kiều Xuân Cư và những con tem về Điện Biên Phủ.
Cho đến nay, BS Kiều Xuân Cư có đầy đủ tất cả bộ tem về kỷ niệm chiến thắng Điện Biên Phủ. Đầu tiên là bộ tem Chiến thắng Điện Biên Phủ do họa sĩ Bùi Trang Chước thiết kế với 4 mẫu cùng một hình tượng người chiến sĩ Điện Biên đang đứng trên nóc hầm Đờ Cát, hiên ngang phất cờ chiến thắng. Bộ tem Điện Biên Phủ đầu tiên này được in tại Nhà in Ngân hàng Quốc gia Việt Nam, phát hành vào tháng 10-1954. Tiếp đó là bộ tem Kỷ niệm 10 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (1954 - 1964) do họa sĩ Trần Lương thiết kế, gồm 4 mẫu và 1 block. 4 mẫu tem gồm: Kéo pháo, Bao vây Mường Thanh, Phá bom nổ chậm và Điện Biên ngày nay. 4 mẫu tem có mệnh giá 3 xu, 6 xu, và 12 xu. Bộ tem Kỷ niệm 20 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (1954 - 1974) do họa sĩ Trần Huy Khánh thiết kế, gồm 2 mẫu tem đều có mệnh giá 12 xu: Quyết chiến quyết thắng và Huy hiệu chiến sĩ Điện Biên Phủ. Mẫu tem thể hiện người chiến sĩ Điện Biên cầm cờ “Quyết chiến quyết thắng” đứng trên nóc hầm Đờ Cát; còn mẫu tem thể hiện tấm huy hiệu chiến sĩ Điện Biên do họa sĩ Nguyễn Bích thiết kế. Kỷ niệm 30 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (1954 - 1984), ngành Bưu chính Việt Nam đã phát hành bộ tem kỷ niệm đặc biệt. Đây là bộ tem kỷ niệm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ đầu tiên kể từ nước nhà thống nhất, và là một trong những bộ tem hoành tráng nhất về chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ do họa sĩ Huy Toàn thiết kế. Bộ tem gồm 7 mẫu tem và 1 block, gồm những nội dung: Họp Bộ Chính trị, Hành quân ra trận, Dân công hỏa tuyến, Kéo pháo, Bắn rơi máy bay địch, Đánh chiếm cứ điểm, Trên hầm Đờ Cát. 7 mẫu tem có mệnh giá từ 50 xu (2 mẫu) đến 1 đồng, 2 đồng, 3 đồng, 5 đồng và 8 đồng. Đặc biệt, bộ tem này đã được in offset nhiều màu tại Cu Ba. Đây là bộ tem đẹp và quý hiếm. Bộ tem Kỷ niệm 40 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (1954  - 1994) do họa sĩ Trịnh Quốc Thụ thiết kế, gồm 2 mẫu tem có các chủ đề: Kéo pháo vào trận địa và Mừng chiến thắng. Bộ tem Kỷ niệm 50 năm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ gồm 2 mẫu tem và 1 block do họa sĩ Vũ Kim Liên thiết kế. Trong 2 mẫu tem, mẫu số 1 thể hiện hình ảnh người chiến sĩ Điện Biên năm xưa, phía sau là hình ảnh của cánh đồng Mường Thanh và tượng đài chiến thắng (do nhà điêu khắc Nguyễn Hải sáng tác). Mẫu tem số 2 thể hiện cô gái Thái ở Điện Biên. Riêng block là hình ảnh của Điện Biên trên đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa… Điều đáng quý là, trong bộ sưu tập của mình, BS Kiều Xuân Cư đã được Đại tướng Võ Nguyên Giáp ký tặng ở 3 bì thư có tem kỷ niệm 20 năm, 30 năm và 40 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. 

Ngoài tem về Điện Biên Phủ, BS Kiều Xuân Cư còn sưu tầm một số tem về Bác Hồ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp… do Việt Nam và nước ngoài phát hành. Bộ sưu tập tem Việt Nam - lịch sử dựng nước và giữ nước (tem về Điện Biên Phủ là một phần trong đó) của ông đã được trao giải Bạc tại triển lãm tem nhân dịp kỷ niệm 990 năm Thăng Long - Hà Nội. Ông cho biết, việc chơi tem rất công phu nhưng đem lại cho người chơi rất nhiều kiến thức vì phải tìm hiểu về nhân vật, sự kiện được vẽ trong tem… “Bộ sưu tập tem cũng chính là biên niên ký bằng hình ảnh về lịch sử, văn hóa của một dân tộc”.

Hơn nửa thế kỷ đã qua nhưng tinh thần, ý nghĩa của Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ vẫn bất diệt. Cùng với những loại hình nghệ thuật khác, những con tem nhỏ bé do ngành Bưu chính - Viễn thông thực hiện đã góp phần tái tạo, lưu giữ những giá trị về một chiến thắng lẫy lừng của lịch sử dân tộc Việt Nam. Riêng đối với giới sưu tập và người yêu thích sưu tầm tem, thư, tem Điện Biên Phủ đã trở thành một đề tài riêng biệt đầy hấp dẫn… BS Kiều Xuân Cư bảo rằng, ông đang trông chờ bộ tem kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Đó có thể là bộ tem về Điện Biên Phủ cuối cùng do chính tay tôi sưu tầm. Nhưng bộ sưu tập sẽ không dừng lại ở đây, những người thân của tôi sẽ tiếp tục…, bởi Điện Biên phủ sẽ được lưu danh muôn thuở - ông nói.

XUÂN THÀNH