Thị trường sữa “loạn” giá

“Điệp khúc” tăng giá sữa tuy không còn xa lạ đối với người tiêu dùng, song “cú sốc” tăng giá đầu năm của hàng loạt nhãn sữa trên thị trường đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của dư luận.

“Điệp khúc” tăng giá sữa tuy không còn xa lạ đối với người tiêu dùng (NTD), song “cú sốc” tăng giá đầu năm của hàng loạt nhãn sữa trên thị trường đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của dư luận.

. Giá sữa “té nước theo mưa”

Mở màn cho đợt tăng giá sữa trong năm 2012 là việc Vinamilk điều chỉnh tăng từ 5 - 7% đối với dòng sữa nước, sữa chua… vào cuối tháng 1, lý do giá nguyên liệu đầu vào tăng. Cụ thể, sữa tươi từ 23.000 đồng/lốc 4 hộp tăng lên 25.000 đồng/lốc, sữa chua từ 19.000 đồng/vỉ 4 hộp lên 21.000 đồng. Tiếp đó, hãng này tiếp tục tăng giá 10% đối với dòng sản phẩm Dielac Alpha cải tiến, bổ sung vi chất mới như: Giá sữa hộp thiếc loại 400g hiện dao động từ 91.500 đến 102.000 đồng/hộp, loại 900g giá từ 178.000 đến 201.000 đồng/hộp (tăng từ 8.000 đến 12.000 đồng/hộp).

Tuần qua, nhiều nhãn hiệu sữa ngoại cũng rục rịch thiết lập khung giá mới. Sữa Cô gái Hà Lan, YoMost… điều chỉnh tăng khoảng 5% so với tuần trước, tương đương tăng từ 500 đồng đến 2.000 đồng/sản phẩm. Hiện nay, sữa đặc Cô gái Hà Lan có giá từ 16.000 đến 22.000 đồng/hộp, sữa tươi tiệt trùng 27.000 đồng/lốc 4 hộp… Nhãn hàng Nestle cũng tăng thêm 10% đối với 20 dòng sản phẩm. Tại các cửa hàng, sữa Lacoten của Nestle hiện có giá từ 185.000 đến 270.000 đồng/hộp tùy loại, sữa Nestle Gấu giá 227.000 đồng/hộp 900g… Nhiều sản phẩm của Anlene, Anmun… tăng từ 5 đến 9%. Trước đó, cuối năm 2011, hàng loạt hãng sữa như: Abbott, Mead Johnson, XO của Hàn Quốc… đã tăng đồng loạt từ 9 đến 18%. Để mua được sữa ngoại cho con, các gia đình phải bỏ ra từ 300.000 đồng cho đến 1 triệu đồng/hộp, cao hơn trước từ 40.000 đến 100.000 đồng/hộp tùy theo trọng lượng. Trong vòng hơn 1 năm qua, giá nhiều sản phẩm sữa hộp nhập ngoại đã tăng tới 1,5 lần.

Giá sữa tăng cao gây lo lắng và bức xúc cho người tiêu dùng.

Giải thích nguyên nhân tăng giá sữa, các nhà cung cấp vẫn “vin” vào những lý do quen thuộc như: do giá nguyên liệu, chi phí đầu vào tăng; do thay đổi bao bì, bổ sung thành phần mới… “Tính minh bạch trong cơ cấu giá sữa và tính hợp lý khi giá sữa tăng vẫn chưa được thông tin rõ ràng đối với NTD; song có một điều dễ nhận thấy là cứ một hãng sữa tăng giá thì hàng loạt hãng khác cùng “ăn theo”. Và “điệp khúc” tăng giá sữa vẫn chưa có hồi kết” - ông Võ Văn Hải (Vĩnh Nguyên, Nha Trang) cho biết.

. Mua sữa nội thay thế sữa ngoại

Việc tăng giá sữa ồ ạt ngay từ đầu năm ở hàng loạt nhãn hiệu khiến NTD không khỏi lo lắng. Bà Nguyễn Thị Khanh (Vĩnh Hải, Nha Trang) cho biết: “Lâu nay, giá sữa chỉ có tăng chứ không thấy giảm. Mỗi lần mua sữa cho con là gia đình tôi lại đau đầu tính toán tiết kiệm các khoản chi tiêu khác”.

Nhiều cửa hàng, đại lý kinh doanh sữa cho rằng, giá sữa tăng cao khiến sức tiêu thụ giảm sút. Chị Nguyễn Thị Thanh Vân - bán hàng tại Công ty TNHH Thanh Thanh (Nha Trang) cho biết: “Không chỉ NTD chịu thiệt mà tình hình kinh doanh của các cửa hàng sữa cũng khó khăn. Nhà cung cấp thông báo tăng giá thì chúng tôi cũng phải tăng giá theo. Hiện nay, sức mua sữa ngoại đã giảm khoảng 15 - 20% so với trước. NTD có xu hướng chọn mua sữa nội thay thế sữa ngoại đắt tiền, bởi sữa nội có tăng giá nhưng vẫn thấp hơn. So với một hộp sữa ngoại cùng trọng lượng, giá sữa nội vẫn rẻ hơn từ 2 đến 4 lần”. Chẳng hạn, sữa Dielac của Vinamilk hộp thiếc 900g dành cho trẻ từ 1 đến 3 tuổi giá khoảng 177.000 đồng, còn các nhãn hiệu sữa ngoại nhập trọng lượng tương đương có giá từ 210.000 - 440.000 đồng.

Giá sữa tăng cao có hợp lý và có tương xứng với chất lượng hay không vẫn là câu hỏi chưa có lời giải thỏa đáng. Thực tế, việc kinh doanh sữa được vận hành theo cơ chế thị trường, các hãng sữa được tự đưa ra giá và tự chịu trách nhiệm về giá niêm yết. Theo quy định, trong thời gian tối thiểu 15 ngày liên tục, giá bán lẻ sữa không được tăng quá 20%. Quy định này dường như không đủ để bình ổn thị trường sữa, bởi chỉ cần tăng giá sữa dưới 20% nhưng lại tăng nhiều lần trong thời gian ngắn là NTD đã phải “gánh” thêm khoản chi phí không nhỏ. Nhiều chuyên gia cũng chỉ ra rằng, sữa ngoại phải chịu thêm nhiều chi phí như: phí vận chuyển, phí lưu kho, thuế nhập khẩu thành phẩm, chi phí nhân công lao động tại nước ngoài, tỷ giá đồng đô la Mỹ, chi phí quảng cáo, tiếp thị, khuyến mại… Nội dung quảng cáo của một số nhãn sữa ngoại lại đánh vào tâm lý NTD về những tác dụng của các vi chất dinh dưỡng, tăng trí thông minh… khiến hầu hết NTD lầm tưởng về chất lượng thực sự của sản phẩm. Thiết nghĩ, các ngành chức năng cần tăng cường kiểm tra, giám sát việc tăng giá cũng như công khai, minh bạch cơ cấu giá sữa, chi phí đầu vào… để “siết chặt” lại thị trường sữa, bảo vệ quyền lợi chính đáng của NTD.

V.A