Mối nguy hại từ đồ chơi Trung Quốc

Đã có nhiều khuyến cáo về sự nguy hiểm đối với trẻ em khi chơi các loại đồ chơi Trung Quốc (ĐCTQ), nhưng người bán cứ bán, người mua cứ mua, và các cơ quan có trách nhiệm vẫn chưa quản lý, kiểm soát chặt chẽ. Ngày 15-4 tới đây, khi Quy chuẩn quốc gia về an toàn đồ chơi trẻ em do Bộ Khoa học và Công nghệ soạn thảo chính thức có hiệu lực, hy vọng việc kiểm soát về sự an toàn, chất lượng của đồ chơi trẻ em sẽ được siết chặt hơn.

. “Phủ sóng” dày đặc 

Đồ chơi trẻ em bày bán tràn lan, trong đó có nhiều sản phẩm không nhãn mác, không kiểm định chất lượng.

Dạo quanh các điểm bán đồ chơi trẻ em trước cổng trường học, xe bán dạo, tiệm tạp hóa, chợ…, dễ dàng nhận thấy ĐCTQ đang chiếm ưu thế trên thị trường. Các bé trai đặc biệt ưa thích loại đồ chơi hiện đại như: ô tô điện, tàu hỏa, máy bay điện, siêu nhân, robot lắp ghép, kiếm và súng chiến đấu chạy bằng pin, đèn laser, súng bắn đạn có âm thanh giống như súng thật…, giá từ vài ngàn đến vài chục ngàn đồng/món. Ngoài ra, còn có loại đồ chơi mô phỏng các nhân vật trong các chương trình phim hoặc game online như: chiến tranh giữa các vì sao, bộ xếp hình máy bay trực thăng, đội quân chỉ huy chiến đấu..., giá dao động từ 100.000 - 400.000 đồng/bộ. Đồ chơi dành cho các bé gái cũng không kém phần phong phú như búp bê tóc vàng, thú nhồi bông, thú nhựa, xe đạp, xích lô nhựa, bộ đồ nhà bếp khá xinh xắn và ngộ nghĩnh… Những loại đồ chơi bắt mắt này đã “đánh bật” đồ chơi “made in Việt Nam” vốn “lép vế” nhiều năm nay và hầu như chỉ thấy có ở một số nhà sách. Không thể phủ nhận rằng nhiều nhà sản xuất đồ chơi trong nước đã chú tâm cho ra đời những sản phẩm đồ chơi có tính giáo dục như: xe chạy bằng dây cót, bộ xếp hình, bộ đồ chơi trên bãi cát… Tuy nhiên, theo chủ một sạp chuyên kinh doanh đồ chơi trẻ em tại chợ Đầm (Nha Trang), ĐCTQ có mẫu mã bắt mắt, tính năng phong phú, đánh trúng vào tâm lý thích khám phá những điều mới lạ của trẻ nhỏ. Các điểm bỏ sỉ đồ chơi trẻ em cũng liên tục chào hàng với nhiều mẫu mới và mức chiết khấu hấp dẫn. Trong khi đó, hàng sản xuất trong nước cạnh tranh kém bởi kiểu dáng còn đơn điệu, số lượng khiêm tốn, khâu phân phối còn yếu, không thể “lại” được “hàng Tàu” với độ “phủ sóng” dày đặc. 

. Tín hiệu đáng mừng

Không rõ nguồn gốc, xuất xứ, không nhãn mác hoặc nhãn mác không đầy đủ, không có hướng dẫn sử dụng cũng như các khuyến cáo cần thiết về đảm bảo an toàn, nhưng nhiều loại đồ chơi trẻ em vẫn được bày bán công khai. Nhiều nghiên cứu cho thấy ĐCTQ thường sử dụng loại nhựa PVC để làm cho sản phẩm mềm, dẻo, màu sắc rực rỡ, bắt mắt. PVC là loại nhựa rất độc nếu trẻ em cầm nắm hay ngậm phải. Đã có những tai nạn đáng tiếc xảy ra do trẻ sử dụng các loại đồ chơi nguy hiểm, không an toàn và mang hơi hướng bạo lực như robot tay cầm súng, súng điện tử bắn đạn nhựa, súng bắn tia laser, pháo nổ, cung tên, xe tăng, máy bay chiến đấu hoặc những đồ chơi có hình thù quái dị… Vậy nhưng, người bán cứ bán, người mua cứ mua, trong khi việc quản lý, kiểm soát những mặt hàng này của các cơ quan chức năng vẫn còn bỏ ngỏ. Ngày 15-4 tới đây, Quy chuẩn quốc gia về an toàn đồ chơi trẻ em do Bộ Khoa học và Công nghệ soạn thảo sẽ chính thức có hiệu lực nhằm siết chặt kiểm soát độ an toàn, chất lượng đồ chơi trẻ em. Theo đó, đồ chơi trẻ em sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu chỉ được bán trên thị trường khi đã được chứng nhận phù hợp với các tiêu chuẩn về an toàn. Đây có lẽ là tín hiệu đáng mừng để lành mạnh hóa thị trường đồ chơi trẻ em.

Trò chơi là nhu cầu không thể thiếu của trẻ em, và đồ chơi chính là người bạn thân thiết đối với trẻ em. Trẻ em rất tò mò và cũng rất dễ bắt chước. Từ việc dùng đồ chơi như súng, kiếm… để đùa nghịch, rồi dọa nạt người khác, thậm chí gây thương tích cho bạn bè, trẻ em sẽ dần hình thành những suy nghĩ, thói quen ứng xử thiếu văn hóa, lạnh lùng, vô cảm. Do đó, gia đình và nhà trường cần định hướng cho trẻ cách lựa chọn đồ chơi vừa hấp dẫn, vừa phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý từng độ tuổi, giới tính và có tính giáo dục cao. Các nhà sản xuất đồ chơi trong nước cũng cần chú ý cho ra đời những loại đồ chơi có chất lượng, góp phần phát triển năng lực, trí tuệ và hình thành nhân cách tốt cho trẻ.

VIỆT THÁI