Tỏi VietGAP: Gian nan đầu ra

Ông Vũ Văn Tâm - Chủ tịch Hội Nông dân xã Ninh Sơn cho biết, ngoài 9 hộ trồng tỏi đạt chứng nhận VietGAP trên 5ha, vừa qua, hội đã phối hợp với Trạm Bảo vệ thực vật thị xã mở lớp tập huấn kỹ thuật trồng tỏi cho nông dân trong 3 tháng. Đồng thời, hỗ trợ Tổ hợp tác Trồng tỏi xã Ninh Sơn vay vốn với số tiền 350 triệu đồng để các hộ cải tạo quy trình trồng tỏi đáp ứng các tiêu chí an toàn.

Dẫu vậy, mùa thu hoạch tỏi vừa qua, giá thu mua tỏi ở Ninh Sơn nói riêng và cả tỉnh nói chung không ổn định, có mức độ dao động lớn. “Đầu mùa, thương lái mua 40 - 50 nghìn đồng/kg tỏi tươi. Nhưng vào chính vụ, giá tỏi không những bị giảm mạnh mà còn tiêu thụ chậm. Một số hộ phơi khô, cất trữ tỏi, chờ giá lên mới bán. Hầu hết các hộ còn lại dù giá thấp cũng phải bán vì đã đến hạn thanh toán chi phí nợ phân bón” - ông Đào Quang Học chia sẻ.

Nông dân mong được hỗ trợ đầu ra

Có một thực tế là giá tỏi luôn dao động khá lớn. Ngay như thời điểm hiện tại, tỏi đẹp, đều hạt, đủ độ khô có thể được bán với giá 70.000 đồng/kg. Nhưng như thế nào là đẹp, tỏi loại 1, 2, 3 chủ yếu phụ thuộc vào cảm quan và kinh nghiệm do người mua quyết định. Chưa kể, tỏi loại 1 được bán với giá 60.000 - 70.000 đồng/kg thì tỏi loại 2 chỉ bán được 20.000 - 25.000 đồng/kg. Tỷ lệ tỏi đẹp - xấu của mỗi hộ nông dân cũng không giống nhau, do đó, dù đạt năng suất 10 tấn/ha, nhưng có hộ bán được hơn 500 triệu đồng, có hộ lại chỉ được khoảng 300 triệu đồng. Hỏi một nông dân đang phân loại tỏi ở thôn 1, xã Ninh Sơn, bà cho biết, chủ yếu tỏi được phân thành 2 loại, loại 1 tỏi đẹp chiếm khoảng 65% sản lượng, còn lại là tỏi loại 2. Về độ khô, tỏi đã phơi đủ 20 nắng hay 25 nắng thì hầu hết đều dựa vào kinh nghiệm, cảm quan. Tỏi loại 1 đẹp với loại 1 chưa đẹp… cũng khác xa về giá bán, thành ra tính hiệu quả của 1ha tỏi chỉ mang tính chất tương đối.

Theo ông Mai Xuân Bình - Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Sơn, hiện nay, trên địa bàn xã có khoảng 90ha tỏi. Vụ tỏi năm nay, điều kiện thời tiết khá thuận lợi nên năng suất tỏi đạt ở mức khá, bình quân mỗi héc-ta cho thu hoạch 10 tấn. Hầu hết nông dân sản xuất tỏi trên địa bàn xã vẫn đang bán cho các thương lái, chưa có doanh nghiệp hay hợp tác xã khác đặt hàng theo hợp đồng kinh tế. Do vậy, giá cả thu mua đều do 2 bên thỏa thuận theo từng thời điểm khác nhau.

Người trồng tỏi Ninh Sơn mong muốn đầu ra được ổn định hơn.