Năm nay, nước tưới nông nghiệp không quá khó khăn như vài năm gần đây. Lượng nước tích trữ cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu cho vụ hè thu. Tuy nhiên, nhằm chủ động ứng phó với khả năng khô hạn có thể xảy ra, ngành chức năng cần sử dụng nguồn nước tiết kiệm, hiệu quả.
Năm nay, nước tưới nông nghiệp không quá khó khăn như vài năm gần đây. Lượng nước tích trữ cơ bản đáp ứng đủ nhu cầu cho vụ hè thu. Tuy nhiên, nhằm chủ động ứng phó với khả năng khô hạn có thể xảy ra, ngành chức năng cần sử dụng nguồn nước tiết kiệm, hiệu quả.
Hồ chứa lớn đủ nước
Hiện nay, 19 hồ chứa nước lớn trên toàn tỉnh với sức chứa 250 triệu m3 có khoảng 176 triệu m3 nước. Đây là con số cao hơn so với trung bình nhiều năm gần đây. Nhiều hồ chứa nước, nhất là những hồ có dung tích lớn đang có lượng nước khá dồi dào.
Theo lãnh đạo Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình Thủy lợi Khánh Hòa (Công ty Thủy lợi Khánh Hòa), 19 hồ chứa này là những công trình cấp nước chính cho các nhà máy xử lý nước phục vụ sinh hoạt, nước công nghiệp, dịch vụ và tưới nông nghiệp. Với lượng nước hiện có, trong điều kiện sử dụng bình thường, các hồ chứa đảm bảo nhiệm vụ của công trình trong năm nay. Chẳng hạn như hồ Hoa Sơn (huyện Vạn Ninh) đã tưới xong hơn 700ha lúa đông xuân. Hiện nay, hồ còn hơn 17 triệu m3 nước, đảm bảo đủ nước tưới cho hơn 700ha lúa hè thu sắp sửa triển khai, cấp nước thô cho các nhà máy nước Tu Bông, điều tiết nước cho đập Hải Triều và hồ Bà Bác... Tương tự, hồ chứa nước Đá Bàn (thị xã Ninh Hòa), sau khi hoàn thành nhiệm vụ tưới cho hơn 4.100ha lúa đông xuân, hồ hiện còn khoảng 50 triệu m3 nước, đảm bảo nước tưới cho hơn 4.146ha lúa hè thu; cấp nước thô cho các nhà máy nước sinh hoạt; điều tiết hỗ trợ nước cho đập dâng Chị Trừ, Bến Đắp; điều hòa môi trường sông Dinh, Ninh Hòa và nước sinh hoạt thông qua các hệ thống kênh mương Đá Bàn phục vụ nhân dân trong vùng.
Ở phía nam, hồ Suối Dầu (huyện Cam Lâm) hiện có khoảng 25 triệu m3 nước, đạt gần 80% dung tích hồ. Hồ đảm bảo cấp nước toàn bộ diện tích hơn 1.550ha lúa hè thu; cấp nước cho Khu Công nghiệp Suối Dầu và Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng cấp thoát nước Suối Dầu; cấp nước tưới cho khoảng 76ha xoài. 2 hồ chứa nước lớn khác ở Cam Lâm bao gồm hồ Cam Ranh và hồ Tà Rục đang có được lượng nước khá dồi dào, đạt hơn 80% dung tích, cũng đảm bảo các công năng của mình.
Một số hồ nhỏ phải cân đối lại
Theo lãnh đạo Công ty Thủy lợi Khánh Hòa, trong năm 2021, 34 công trình thủy lợi gồm hồ chứa, đập dâng, trạm bơm do đơn vị quản lý đang phục vụ nước tưới cho gần 15.490ha. Qua tính toán, hầu hết các công trình đều đảm bảo tưới thuộc nhiệm vụ của công trình. Tuy nhiên, vẫn có một số công trình sau khi hoàn tất vụ đông xuân đang phải tính toán tạm ngưng cấp nước tưới lúa để ưu tiên cho các mục đích khác. Chẳng hạn như hồ Suối Trầu ở Ninh Hòa, sau khi tưới 473ha lúa đông xuân, hồ chỉ còn khoảng 3 triệu m3 nước, không đủ phục vụ tưới lúa hè thu, chỉ đảm bảo cấp nước sinh hoạt. Cũng tại Ninh Hòa, 255ha lúa hè thu lấy nước từ đập dâng Đồng Tròn đang được đưa vào chế độ chờ khi mực nước của đập dâng hiện chỉ đạt 1,2m/2m; 122ha lúa hè thu sử dụng nguồn nước từ đập dâng Hàm Rồng cũng rơi vào cảnh tương tự.
Ở phía nam tỉnh, hồ Láng Nhớt (huyện Diên Khánh) theo kế hoạch sẽ tưới khoảng 360ha, nhưng hồ hiện chỉ có 1,1 triệu m3 nước nên cơ quan quản lý đang tính toán chỉ đảm bảo cấp tưới cho 120ha, diện tích còn lại phải khoanh vùng. Hồ Am Chúa (Diên Khánh) cũng chỉ có thể cấp nước tưới được 150ha lúa hè thu thay vì 359ha theo kế hoạch.
Tổng cộng, có 9 trong số 34 công trình thủy lợi do Công ty Thủy lợi Khánh Hòa quản lý đang phải tính toán cân đối khoanh vùng sản xuất gần 1.440ha. Căn cứ vào diễn biến thời tiết, trong điều kiện có mưa, lượng nước ở các công trình này được cải thiện, đơn vị sẽ linh động tính toán để mở rộng sản xuất đối với các diện tích khoanh vùng này.
Theo ông Lê Xuân Thái - Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh, thời gian qua, chi cục đã tiến hành kiểm tra, rà soát các công trình thủy lợi trên địa bàn toàn tỉnh. Nội dung kiểm tra gồm: Công tác đảm bảo an toàn công trình; triển khai các công việc bảo dưỡng, bảo trì công trình; tổ chức nạo vét, khơi thông, sửa chữa nhỏ; điều tiết, phân phối nước hợp lý, tiết kiệm; rà soát phương án ứng phó thiên tai của các công trình… Nhìn chung, các công trình đều đảm bảo nhiệm vụ cấp nước của mình trong vụ sản xuất hè thu năm nay. Tuy nhiên, trước tình hình thời tiết cực đoan, nắng nóng gay gắt, đơn vị quản lý hồ chứa và cơ quan quản lý nhà nước về thủy lợi quán triệt tinh thần sử dụng nước hiệu quả, tiết kiệm. Đối với các công trình có mực nước, lượng nước thấp, kịp thời khoanh vùng, tạm ngưng cấp nước tưới lúa để ưu tiên cho mục đích sinh hoạt, dịch vụ, công nghiệp, chăn nuôi.
Hồng Đăng