Ghé lại cánh đồng mẫu lớn ở xã Ninh Quang (thị xã Ninh Hòa) hôm nay, giữa lúc cây lúa đang ngậm đòng, chúng tôi thấy một không gian bát ngát xanh ngắt một màu chạy dài tít tắp. Năng suất tăng, chi phí giảm, đó là thành quả của quá trình dồn điền đổi thửa ....
Ghé lại cánh đồng mẫu lớn ở xã Ninh Quang (thị xã Ninh Hòa) hôm nay, giữa lúc cây lúa đang ngậm đòng, chúng tôi thấy một không gian bát ngát xanh ngắt một màu chạy dài tít tắp. Năng suất tăng, chi phí giảm, đó là thành quả của quá trình dồn điền đổi thửa được chính quyền và nhân dân nơi đây quyết tâm thực hiện trong hơn 1 năm qua.
Đổi thay ở Ninh Quang
Nhắc đến đồng ruộng, nhiều người sẽ nghĩ đến những ô ruộng lớn nhỏ khác nhau, những bờ ruộng bé xíu chạy ngoằn ngoèo. Nhưng đến xã Ninh Quang, thăm cánh đồng mẫu nơi đây, mọi người ắt hẳn sẽ có cách nghĩ khác về đồng ruộng. Tất cả con đường nội đồng đều ngay hàng thẳng lối và rộng rãi. Con đường chính rộng gần 10m, các đường nhánh rộng 6m. Bên các con đường là hệ thống kênh mương thủy lợi đã được bê tông hóa. Các ô ruộng được phân chia một cách vuông vức, có diện tích lớn thay vì nhỏ lẻ và đa hình dạng như trước kia.
Con đường thẳng tắp, rộng rãi tại cánh đồng mẫu ở Ninh Quang |
Hơn 14ha để xây dựng cánh đồng này không phải là một diện tích quá lớn so với con số 300ha nếu tính toàn khu vực sản xuất này. Nhưng là cánh đồng mẫu, cánh đồng lớn theo một dự án được gọi là chỉnh trang nội đồng gắn với xây dựng nông thôn mới (thực hiện tại cánh đồng thuộc thôn Phú Hòa), mô hình này đã mang đến một diện mạo mới cho cánh đồng được đánh giá là rất màu mỡ này.
Hơn 3 tỷ đồng đã được Nhà nước (90%) và nhân dân (10%) đầu tư vào đây. Trong đó, toàn bộ diện tích được san ủi tạo mặt bằng, dồn từ 115 thửa ruộng thành 52 thửa ngay hàng thẳng lối. Hệ thống thủy lợi được đầu tư xây dựng và nâng cấp kiên cố dài 1.439m. Trong đó, có hệ thống 6 kênh nhánh với tổng chiều dài 1.261m được xây mới, đảm bảo cung cấp nước một cách khoa học đến từng thửa ruộng theo tiêu chí kịp thời, đầy đủ và tiết kiệm. Ngoài hệ thống thủy lợi, những con đường cũng là điểm nhấn của cánh đồng mẫu này khi có hơn 1,6km đường trục chính nội đồng được nâng cấp, mở rộng và chỉnh trang. Các máy móc, xe cộ từ khâu làm ruộng, thu hoạch đến vận chuyển nông sản đều có thể đến tận từng ô ruộng, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho quá trình sản xuất và thu hoạch của người dân. Cùng với hệ thống tưới tiêu, hệ thống giao thông nội đồng đã góp phần tiết kiệm tối đa chi phí sản xuất. Theo một người dân nơi đây, khi các máy móc nông nghiệp thực hiện các dịch vụ của mình trên một cánh đồng lớn, đồng nhất, thì chi phí chắc chắn sẽ thấp hơn so với việc điều tiết những chiếc máy này vào những đám ruộng nhỏ lẻ, giao thông khó khăn. Nhưng giảm chi phí mới là một phần, theo ông Đặng Ân - Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Quang, năng suất trên cánh đồng mẫu so với trước đã tăng hơn 10%, từ 55 tạ/ha tăng lên 60 tạ/ha. Một số khu vực cá biệt có thể lên đến 80 tạ/ha.
Trong điều kiện thời tiết những mùa vụ gần đây không thuận lợi, đạt được thành quả này là rất đáng ghi nhận. Theo đánh giá của Phòng Kinh tế thị xã Ninh Hòa, quá trình dồn điền đổi thửa không phải là một nhiệm vụ dễ dàng, nhất là khi có không ít người dân vẫn có tâm lý e ngại, không muốn dồn điền, đổi thửa. Tuy nhiên, cánh đồng mẫu tại Ninh Quang đã được hình thành khi có sự đồng tình, ủng hộ cao của các hộ sử dụng đất, góp phần không nhỏ cho dự án này thành công bước đầu. Theo lãnh đạo UBND xã Ninh Quang, sau thành công của cánh đồng lớn, cũng trong khu vực sản xuất nông nghiệp này tương lai gần sẽ hình thành một cánh đồng lớn khác với tổng diện tích 17ha.
Thêm nhiều cánh đồng lớn
Dự án dồn điền đổi thửa để tạo ra cánh đồng mẫu lớn ở Ninh Quang không phải là trường hợp duy nhất ở một địa phương thiên về nông nghiệp như Ninh Hòa. Nhiều người đã biết đến khu sản xuất rau sạch theo tiêu chuẩn VietGAP ở xã Ninh Đông. Cả một khu vực rộng 12ha trồng rau theo tiêu chuẩn an toàn được cơ quan có thẩm quyền chứng nhận. Nơi đây còn là một cánh đồng lớn của nhiều hộ mà ở đó nông dân không chỉ áp dụng quy trình sản xuất mới, hiệu quả, bền vững, đưa ra thị trường sản phẩm có chất lượng cao, mà còn hình thành được mô hình trồng rau theo đơn đặt hàng của các doanh nghiệp thu mua - một hướng đi mới và tất yếu trong hoạt động sản xuất nông nghiệp. Cây rau đã vào đến siêu thị, có mặt ở những gian hàng giới thiệu sản phẩm ở một số chợ. Và sản xuất tới đâu, tiêu thụ tới đó, mang về nguồn thu nhập cao và ổn định cho hầu hết các hộ trồng rau nơi đây.
Ngoài cây lúa, cây rau, ở Ninh Hòa còn có cây mía đường. Hiện có 2 dự án cánh đồng lớn trồng mía đang hình thành ở Ninh Tây và Ninh Thượng. Các dự án này do Công ty TNHH MTV Đường Biên Hòa - Ninh Hòa làm chủ đầu tư với tham vọng hiện đại hóa hoạt động trồng mía với tiêu chí tăng cao năng suất, giảm chi phí đầu tư mà mục tiêu cuối cùng là tăng thu nhập cho người dân vùng nguyên liệu theo hướng bền vững.
Có vẻ như, việc hình thành nên những vùng sản xuất nông nghiệp rộng lớn, hiện đại, hiệu quả hơn so với trước đang là một xu hướng ở Ninh Hòa nói riêng và cũng là xu thế của hoạt động sản xuất nông nghiệp nói chung hiện nay.
H.Đ