Chuẩn bị nội lực cho hội nhập

Ngành mía đường Việt Nam được dự báo sẽ gặp thách thức về giá thành sản xuất và khả năng cạnh tranh khi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) được thực thi và Cộng đồng Kinh tế ASEAN hình thành. Để tháo gỡ nút thắt này, Công ty TNHH một thành viên Đường Biên Hòa - Ninh Hòa (BHS - Ninh Hòa) chú trọng hợp tác toàn diện giữa nông dân và công ty.

Thách thức lớn nhất mà ngành đường trong nước gặp phải trước thềm hội nhập là khả năng cạnh tranh với các cường quốc mía đường trên thế giới khi thuế nhập khẩu cắt giảm, hạn ngạch nhập khẩu đường vào Việt Nam bị gỡ bỏ. Theo ý kiến của các chuyên gia, nguyên nhân làm giảm khả năng cạnh tranh của mía đường Việt Nam là do chi phí sản xuất quá cao. Áp lực về chi phí bắt nguồn từ việc năng suất cây mía thấp do không áp dụng cơ giới hóa và khoa học kỹ thuật trong canh tác. Bên cạnh đó, vùng nguyên liệu nằm xa nhà máy dẫn đến giá thành vận chuyển cao. Ngoài ra, đường nội còn phải chịu áp lực rất lớn từ đường nhập lậu và đường không rõ nguồn gốc.

Giảm chi phí sản xuất sẽ nâng cao hiệu quả và thu nhập cho người trồng mía

Trước những thách thức đang đặt ra đối với ngành mía đường, nhiều nông dân gắn bó với cây mía tỏ ra lo lắng. Ông Nguyễn Văn Hải, nông dân trồng mía ở Ninh Xuân (thị xã Ninh Hòa) cho biết: “Nghe thông tin trên báo, đài về những khó khăn của ngành mía đường trong thời gian tới, chúng tôi rất lo, bởi không biết rồi đây hiệu quả cây mía mang lại như thế nào, nông dân có sống được bằng cây mía hay không?”. Trong khi đó, ông Trần Quang Lam (thị xã Ninh Hòa) chia sẻ: “Cuộc sống của chúng tôi phụ thuộc rất lớn vào sự phát triển ổn định của ngành mía đường. Vì vậy, người trồng mía mong muốn công ty nghiên cứu, đầu tư để chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật, áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất để tăng năng suất, chất lượng cây mía”.

Trước những lo lắng của nông dân trồng mía, ông Trầm Kim Dũng - Tổng Giám đốc BHS - Ninh Hòa khẳng định: “Công ty luôn luôn duy trì mối quan hệ mật thiết giữa nhà máy đường với nông dân trồng mía, áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất, chuyển giao cho nông dân các tiến bộ kỹ thuật tiên tiến để tiết giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất”. Thực tế, những năm qua, BHS - Ninh Hòa đã có nhiều chính sách hỗ trợ, phát triển và chia sẻ lợi ích cùng nông dân. Nhờ vậy, niên vụ 2014 - 2015, BHS - Ninh Hòa đã phát triển được vùng nguyên liệu ổn định với 13.000ha mía tại hai tỉnh Khánh Hòa và Đắk Lắk, trong đó vùng nguyên liệu công ty đầu tư là 10.030ha (cho 2.835 hộ nông dân) với tổng trị giá hơn 182 tỷ đồng. Niên vụ 2015 - 2016, công ty tiếp tục duy trì ổn định vùng nguyên liệu với diện tích 13.000ha, sản lượng mía thu mua 560.000 tấn, diện tích đầu tư khoảng 11.000ha với tổng trị giá 195 tỷ đồng.

Bên cạnh hợp tác và đồng hành cùng nông dân, BHS - Ninh Hòa còn tập trung nâng công suất nhà máy lên 6.000 tấn/ngày vào năm 2016 và tối thiểu 8.000 tấn/ngày vào năm 2020, đồng thời hoàn tất việc lắp đặt dây chuyền đường tinh luyện cao cấp công suất 400 tấn/ngày, đầu tư tự động hóa toàn bộ dây chuyền các sản phẩm đường, cạnh đường và sau đường. Song song đó, xây dựng vùng nguyên liệu có cự ly gần nhà máy để tiết giảm chi phí vận chuyển, đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, cơ giới hóa vào tất cả các khâu từ làm đất, xuống giống, phun tưới, chăm sóc đến thu hoạch, chế biến.

Một giải pháp nữa được triển khai là xây dựng hệ thống kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm. Nếu như trước đây, việc tiêu thụ các sản phẩm của công ty đường được thực hiện thông qua trung gian thì hiện nay được xây dựng theo hướng đưa sản phẩm trực tiếp từ nhà máy đến tận tay người tiêu dùng, từng bước xây dựng thương hiệu và chinh phục người tiêu dùng nội địa bằng chất lượng sản phẩm và giá thành cạnh tranh.

Việc BHS - Ninh Hòa chủ động các biện pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, hợp tác toàn diện với nông dân trong tiết giảm chi phí sản xuất mía nguyên liệu được đánh giá là những biện pháp tích cực giúp nông dân gắn bó với cây mía, đồng thời công ty cũng có thể chủ động trong thời kỳ hội nhập hiện nay.

BÍCH LA - CÔNG ĐỊNH