Xã Vạn Bình (Vạn Ninh): Bấp bênh bí đỏ hồ lô

Khoảng 6 năm trở lại đây, bí đỏ hồ lô đã trở thành nông sản mang lại thu nhập khá cho người dân xã Vạn Bình (huyện Vạn Ninh, Khánh Hòa). Tuy nhiên hiện nay, thị trường tiêu thụ không ổn định, tư thương ép giá đã khiến người trồng bí gặp khó khăn…

Khoảng 6 năm trở lại đây, bí đỏ hồ lô đã trở thành nông sản mang lại thu nhập khá cho người dân xã Vạn Bình (huyện Vạn Ninh, Khánh Hòa). Tuy nhiên hiện nay, thị trường tiêu thụ không ổn định, tư thương ép giá đã khiến người trồng bí gặp khó khăn…

 
Năng suất cao nhưng giá thấp

Ông Nguyễn Văn Huệ, Chủ tịch Hội Nông dân xã Vạn Bình cho biết, sau khi thu hoạch xong lúa vụ Đông Xuân sớm, tận dụng những chân ruộng đồi cao khó khăn về nước tưới, người dân đã cải tạo đất để trồng cây bí đỏ hồ lô. Hiện toàn xã có khoảng 30 đến 32ha với hơn 60 hộ tham gia trồng bí đỏ hồ lô, tập trung chủ yếu ở thôn Bình Lộc 2. Sản lượng và năng suất đều đảm bảo, trung bình 18 đến 20 tấn/ha. Nhưng giá bí xuống thấp, có thời điểm chỉ khoảng 2.800 đồng/kg (trong khi năm 2013, giá 1kg bí đỏ hồ lô dao động từ 5.000 đến 5.500 đồng/kg).

Anh Phạm Ngọc Tím (thôn Bình Lộc 2) chia sẻ, từ nhiều năm nay, vụ màu gia đình anh trồng trên 2ha bí đỏ hồ lô, trừ chi phí sản xuất, anh thu lãi khoảng 40 đến 50 triệu đồng. Tuy nhiên năm nay, giá bí xuống thấp, 2ha anh thu hoạch được khoảng 35 tấn, với giá bán dao động từ 2.800 đồng đến 3.800 đồng/kg, trừ chi phí lãi chỉ còn khoảng 15 đến 20 triệu đồng/ha. Không riêng gia đình anh Tím mà các hộ trong thôn đều có chung tình trạng như vậy. Theo ông Trần Ngọc Hát, Chi hội trưởng Chi hội nông dân thôn Bình Lộc 2, sở dĩ giá bí đỏ xuống thấp là do cước vận chuyển tăng cao, bị tư thương ép giá. Gia đình nào thu hoạch sớm ở giai đoạn thứ nhất (tháng 3) thì bán được giá hơn và có lãi chút ít. Hộ nào bí xấu, thu hoạch vào tháng 5 không những sản lượng thấp, giá chạm đáy, nhiều gia đình chỉ lấy công làm lời, thậm chí thâm vào vốn. Anh Trần Văn Trung (thôn Bình Lộc 2) trồng hơn 1,5ha bí đỏ hồ lô, tuy nhiên do trời nắng hạn, thiếu nước tưới, bí chủ yếu vào giai đoạn thứ 3 (tháng 5) mới thu hoạch. Bình quân mỗi trái chỉ khoảng hơn 600g (loại 2), tư thương ép giá xuống thấp thế nên khi bán không có lãi mà còn bị lỗ 15 triệu đồng/ha.

Qua tìm hiểu, nhiều hộ trồng bí tại xã Vạn Bình cho biết, một phần giá bí năm nay thấp do ảnh hưởng của việc các lực lượng chức năng kiểm tra tải trọng của các phương tiện vận tải hàng hóa nên nhiều chủ vựa không dám thu mua và chuyên chở nhiều.

Người dân xã Vạn Bình thu hoạch bí đỏ hồ lô.

Tìm lời giải cho bài toán đầu ra sản phẩm

Bí đỏ hồ lô là loại cây hoa màu dễ trồng, dễ chăm sóc, chi phí đầu tư cho giống, phân bón và thuốc trừ sâu thấp (1 sào khoảng 1,5 triệu đồng), thời gian thu hoạch gần 3 tháng. Lợi nhuận từ cây bí đỏ hồ lô mang lại gấp đôi so với trồng lúa trên 1 chân ruộng. Tuy nhiên, giá bí đỏ liên tục giảm trong thời gian gần đây đã khiến diện tích trồng bí của huyện Vạn Ninh giảm dần. Hiện nông dân chỉ còn sản xuất khoảng 40ha, tập trung chủ yếu tại 2 xã Vạn Bình và Xuân Sơn.

Hiện nay, tình trạng các loại nông sản trên thị trường đều rất khó khăn về đầu ra, không riêng gì cây bí đỏ hồ lô. Trước thực trạng đó, để người dân duy trì sản xuất đòi hỏi phải tìm được thị trường tiêu thụ sản phẩm bền vững, ổn định. Theo ông Nguyễn Văn Huệ, thời gian tới địa phương sẽ tiếp tục động viên nông dân mở rộng sản xuất, trồng cây bí đỏ hồ lô; đồng thời tổ chức hội nghị đầu bờ, hướng dẫn người dân ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất cây bí và đặc biệt chú trọng liên hệ đầu mối thu mua ở các địa phương khác, ổn định giá cả từ thương lái để nông dân yên tâm tập trung phát triển cây bí. Mặt khác, khuyến khích nông dân liên kết sản xuất, tránh việc bị tư thương ép giá.

Ông Nguyễn Văn Tính, Chủ tịch UBND xã Vạn Bình cho biết, bên cạnh việc trồng lúa thì quá trình xen canh gối vụ trồng hoa màu đã mang lại hiệu quả kinh tế cao, đặc biệt là cây bí đỏ hồ lô. Lợi nhuận do cây bí mang lại đã giúp nhiều hộ gia đình trong xã vươn lên thoát nghèo bền vững. Tuy nhiên, thị trường không ổn định là vấn đề khó khăn mà địa phương chưa giải quyết được. Ông Tính đề xuất trong thời gian tới, tỉnh và các ngành chức năng tạo điều kiện tìm đầu ra ổn định cho sản phẩm nông nghiệp, trong đó có bí đỏ hồ lô để giúp người dân yên tâm sản xuất, nâng cao thu nhập.

THÀNH NAM