Cần chú trọng khâu thiết kế mẫu mã sản phẩm

Sự phát triển mạnh của ngành Du lịch là một trong những cơ hội cho các cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ  trên địa bàn tỉnh phát triển. Tuy nhiên, thực tế hoạt động sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ
vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường mà nguyên nhân là do thiếu những mẫu mã đặc sắc.

Sự phát triển mạnh của ngành Du lịch là một trong những cơ hội cho các cơ sở sản xuất (CSSX) hàng thủ công mỹ nghệ (TCMN) trên địa bàn tỉnh phát triển. Tuy nhiên, thực tế hoạt động sản xuất hàng TCMN vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường mà nguyên nhân là do thiếu những mẫu mã đặc sắc.

Hạn chế về mẫu mã sản phẩm

Theo một số CSSX hàng TCMN trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa, tuy số lượng các mặt hàng tiêu thụ hàng năm vẫn tăng nhưng doanh thu, lợi nhuận mà các cơ sở thu được không cao. Nguyên nhân chính của tình trạng này là do mẫu mã của các sản phẩm chưa đáp ứng được nhu cầu của khách hàng. Nhiều mẫu sản phẩm ra đời cách đây gần 10 năm đến nay vẫn chưa có sự thay đổi; nhiều sản phẩm chưa tạo được dấu ấn, bản sắc của địa phương. Có một thực tế là hiện nay, nhiều cửa hàng bán các mặt hàng lưu niệm tại TP. Nha Trang vẫn nhập hàng TCMN từ địa phương khác về phục vụ du khách. Bà Trịnh Ngọc Như Quỳnh - chủ CSSX hàng TCMN Quỳnh Kiên (TP. Nha Trang) cho biết: “Thời gian qua, cơ sở chúng tôi tập trung nghiên cứu thị trường, cố gắng sáng tạo trong từng mẫu thiết kế, tuy nhiên hiệu quả chưa như mong đợi. Điều này khiến doanh thu của chúng tôi chưa cao, chỉ khoảng 100 triệu đồng/tháng; chưa thể khai thác có hiệu quả tiềm năng mà ngành Du lịch mang lại”.

Hiện trên địa bàn tỉnh có khoảng 3.500 cơ sở công nghiệp nông thôn, trong đó có hàng trăm CSSX hàng TCMN. Theo đánh giá của cơ quan chức năng, hầu hết các cơ sở còn hạn chế về mẫu mã sản phẩm; một số cơ sở, doanh nghiệp tham gia xuất khẩu nhưng mẫu mã sản phẩm chủ yếu làm theo đơn đặt hàng của khách hàng chứ chưa có nét đặc sắc riêng; các CSSX sản phẩm phục vụ khách du lịch mẫu mã còn đơn điệu, trùng lắp... Ông Vũ Hy Thiều - chuyên gia thiết kế mẫu hàng TCMN của Trung tâm Dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp (Liên minh Hợp tác xã Việt Nam) đánh giá: “Các làng nghề truyền thống, CSSX hàng TCMN ở Khánh Hòa có những người thợ có tay nghề cao, nhưng năng lực thiết kế, sáng tạo mẫu còn hạn chế. Trong quá trình sản xuất, nếu các cơ sở có sự sáng tạo hơn trong các mẫu thiết kế thì giá trị hàng hóa sẽ tăng lên rất nhiều, điều này sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao cho cơ sở. Khánh Hòa là địa phương có ngành Du lịch phát triển. Đây chính là cơ hội cho các CSSX các mặt hàng lưu niệm phát triển. Muốn vậy, các cơ sở phải thay đổi mẫu thiết kế, gia tăng được tính độc đáo các sản phẩm của mình, sản phẩm phải mang đậm bản sắc địa phương”.

Du khách Nga mua mành ốc - một sản phẩm độc đáo của các cơ sở sản xuất mành ốc ở phường Vĩnh Nguyên, TP. Nha Trang.

Hỗ trợ các cơ sở về thiết kế, giới thiệu sản phẩm

Để giúp các công ty, cơ sở, hộ gia đình sản xuất hàng TCMN tiếp cận, sáng tạo ra những mặt hàng độc đáo, mới đây, Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại tỉnh đã mời chuyên gia về thiết kế mẫu các mặt hàng thủ công truyền thống để tư vấn cho các CSSX. Bà Nguyễn Hoài Hương - Trưởng phòng Kinh doanh Công ty TNHH Minh Nguyên, Nha Trang cho biết: “Việc thiết kế một sản phẩm có chất lượng tốt, được đánh giá cao về giá trị thẩm mỹ sẽ giúp nâng cao khả năng cạnh tranh, tăng uy tín cũng như giúp việc tiêu thụ sản phẩm dễ dàng hơn, doanh thu tăng lên. Do vậy, thời gian tới, chúng tôi sẽ tập trung cho việc thiết kế các mẫu sản phẩm nhằm tạo được dấu ấn riêng cho doanh nghiệp”. Đại diện nhiều CSSX hàng TCMN cho biết, thông qua tư vấn, họ đã được hướng dẫn rất nhiều trong việc thiết kế sản phẩm đảm bảo chất lượng, tính thẩm mỹ như: Hình dáng, kết cấu sản phẩm, cách trang trí, quy trình cải tiến mẫu mã sản phẩm; ý tưởng thiết kế mẫu mã sản phẩm mới...

Ông Lê Ngọc - Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại tỉnh chia sẻ: “Giữa tháng 8-2013, Trung tâm đã mời chuyên gia tư vấn về thiết kế mẫu cho các cơ sở hàng TCMN; qua đó có hơn 25 mẫu thiết kế đã được các đơn vị áp dụng vào thực tế sản xuất. Theo kế hoạch, trong năm tới, Trung tâm sẽ phối hợp với ngành Du lịch xây dựng showroom giới thiệu sản phẩm hàng TCMN đặc sắc của địa phương đến du khách”.

Để hỗ trợ các cơ sở quảng bá sản phẩm, hiện các địa phương trong tỉnh như: TP. Nha Trang, Cam Ranh, thị xã Ninh Hòa, huyện Cam Lâm đã tiến hành việc bình chọn các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu. Trong cuộc bình chọn tại TP. Nha Trang mới đây, có 7 doanh nghiệp đã mang đến 18 sản phẩm tiêu biểu; trong đó phần lớn là các sản phẩm TCMN. Bà Tô Thị Thu Nga - Phó Trưởng phòng Kinh tế TP. Nha Trang cho biết: “Việc bình chọn các sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu nhằm phát hiện và tôn vinh những sản phẩm có giá trị cao, đáp ứng được thị hiếu của người tiêu dùng. Đặc biệt, TP. Nha Trang là địa phương có thế mạnh về phát triển du lịch, nên việc bình chọn còn giúp tìm ra các sản phẩm TCMN đặc trưng để phục vụ du lịch”.

T.B