Bên cạnh chuyển giao kỹ thuật tiên tiến, việc định hướng nhu cầu thị trường là vấn đề quan trọng trong các mô hình sản xuất nông nghiệp.
Bên cạnh chuyển giao kỹ thuật tiên tiến, việc định hướng nhu cầu thị trường là vấn đề quan trọng trong các mô hình sản xuất (MHSX) nông nghiệp.
Nhiều mô hình hiệu quả
Thời gian qua, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh Khánh Hòa đã xây dựng thành công hàng trăm MHSX nông nghiệp và nhân rộng cho nông dân áp dụng. Các mô hình đều có ưu thế về ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, giảm chi phí sản xuất, tăng năng suất, góp phần bảo vệ môi trường sản xuất… Trong đó, mô hình chuyển đổi cơ cấu giống mía từ những giống cũ (như: Co775, F156, Roc 570…) sang các giống mới có nguồn gốc từ Thái Lan (như: K84-200, K88-65, K95-84, K95-156…) được nhiều nông dân đánh giá cao. Các giống mía mới có năng suất vượt trội hơn giống cũ khoảng 7 tấn/ha. Vì vậy, hiện nay, diện tích mía mới trên địa bàn tỉnh được cơ cấu rất cao; trong đó, huyện Cam Lâm chiếm 95%, Diên Khánh 85%, Khánh Vĩnh 70%, thị xã Ninh Hòa 40%... Mô hình trồng xoài cát Hòa Lộc ở Cam Ranh, Cam Lâm, Khánh Vĩnh… cũng góp phần cải tạo những vườn xoài già cỗi, năng suất thấp bằng giống xoài chất lượng cao. Theo Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh, mỗi héc-ta xoài cát Hòa Lộc, người dân lãi từ 120 đến 150 triệu đồng.
 |
| Mô hình thử nghiệm cánh đồng mẫu sử dụng đạm Phú Mỹ do Chi cục Bảo vệ thực vật triển khai tại Hợp tác xã Nông nghiệp Diên Lạc (huyện Diên Khánh). |
Từ năm 2008 đến năm 2012, Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh đã thực hiện 44 mô hình trình diễn trên các loại cây trồng như: lúa, đậu, rau, mía, cây ăn quả… Qua thời gian thử nghiệm, các mô hình trình diễn đã cho thấy hiệu quả bước đầu. Điển hình như: Mô hình trồng kiệu tăng từ 20 đến 25 triệu đồng/ha so với các giống cây trồng đối chứng; mô hình cây sầu riêng tăng 25 đến 30 triệu đồng/ha, mô hình cây đậu phụng tăng từ 8 đến 10 triệu đồng/ha… Bà Trịnh Thị Thùy Linh - Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh cho biết: “Bên cạnh các mô hình trình diễn những giống cây trồng mới, có năng suất cao, chúng tôi còn đào tạo, tập huấn để nâng cao trình độ canh tác cho nông dân. Trong đó, chú trọng hướng dẫn người dân sản xuất theo hướng cân bằng sinh thái đồng ruộng, sản xuất bền vững”.
Cần định hướng trong sản xuất
Tại hội nghị tổng kết các MHSX nông nghiệp hiệu quả do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT)tổ chức mới đây, bên cạnh ghi nhận những MHSX hiệu quả, các đại biểu đã thảo luận giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình xây dựng và phát triển MHSX nông nghiệp. Trong đó, đa số ý kiến quan tâm đến việc định hướng cho nông dân về đầu ra của sản phẩm. Theo ông Trần Đình Phúc - Phó Chủ tịch UBND xã Sông Cầu (huyện Khánh Vĩnh): “Hiện nay, trên địa bàn xã, một số hộ nông dân đang triển khai MHSX bưởi da xanh. Mô hình này sẽ được nhân rộng cho nhiều hộ để nâng cao hiệu quả sản xuất. Tuy nhiên, khi sản phẩm sản xuất ra ngày càng nhiều thì người dân quan tâm đến đầu ra của sản phẩm và nguồn vốn để mở rộng sản xuất. Vì vậy, chúng tôi rất cần sự định hướng, hỗ trợ của Sở NN-PTNT; Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh”.
Thời gian qua, khi thấy một số MHSX thành công bước đầu, nhiều hộ dân đã ồ ạt triển khai mà không tính toán đến nhu cầu của thị trường. Vì vậy, khi thu hoạch sản phẩm, người dân lâm vào cảnh “cung thừa, cầu thiếu”, “được mùa, mất giá” (MHSX ngò gai ở xã Vĩnh Phương, TP. Nha Trang năm 2012 là một ví dụ). Do đó, để những MHSX nông nghiệp đạt hiệu quả cao và phát triển bền vững, việc định hướng về thị trường tiêu thụ cho người dân rất quan trọng. Ông Tào Anh Tuấn - Phó Giám đốc Sở NN-PTNT cho biết: “Trong quá trình triển khai các MHSX nông nghiệp, chúng tôi luôn chú trọng những giống cây trồng, vật nuôi mới, có tính ổn định về năng suất, đáp ứng nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, khi nhận thấy mô hình không còn hiệu quả do có những thay đổi về giống cây trồng, vật nuôi, điều kiện sản xuất hay nhu cầu thị trường, chúng tôi luôn khuyến cáo sớm và định hướng cho người dân thay đổi hướng sản xuất”.
Thời gian tới, ngành Nông nghiệp sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan như: Hội Nông dân, Liên minh Hợp tác xã thành lập các tổ liên kết, hợp tác xã để định hướng cho nông dân có những MHSX theo tiêu chuẩn VIETGAP (đảm bảo kỹ thuật sản xuất, an toàn thực phẩm). Từ đó, mở rộng đầu ra cho sản phẩm ở thị trường trong nước, cung cấp cho siêu thị và đảm bảo đủ tiêu chuẩn xuất khẩu.
MAI HOÀNG
