Đây là chỉ số giá được tính theo phương pháp giá trị vốn hoá thị trường có điều chỉnh tỷ lệ khối lượng cổ phiếu tự do chuyển đổi (free float) và tính thanh khoản của 30 công ty niêm yết tại HNX. Tuy nhiên, danh tính của các công ty này sẽ được bí mật cho đến phút chót.
Có khá nhiều băn khoăn xung quanh cách tính cũng như những tiêu chí xác định HNX30. Theo kế hoạch, chỉ số HNX30, bộ chỉ số giá chứng khoán thứ hai của sàn HNX, sẽ được chính thức đưa vào sử dụng từ cuối tháng 6 tới. |
Đây là chỉ số giá được tính theo phương pháp giá trị vốn hoá thị trường có điều chỉnh tỷ lệ khối lượng cổ phiếu tự do chuyển đổi (free float) và tính thanh khoản của 30 công ty niêm yết tại HNX. Tuy nhiên, danh tính của các công ty này sẽ được bí mật cho đến phút chót.
Tại hội nghị giới thiệu HNX30 diễn ra chiều ngày 22-5 tại Hà Nội, Phó tổng giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), ông Nguyễn Anh Phong, cho biết chỉ số này được xây dựng nhằm cung cấp thêm công cụ chỉ báo cũng như công cụ đầu tư trên thị trường cổ phiếu niêm yết, đáp ứng nhu cầu của thị trường và nhà đầu tư. Sau HNX30, các sản phẩm giao dịch trên chỉ số như: ETF và hợp đồng tương lai chỉ số cũng sẽ được phát triển.
Đặc điểm...
Chỉ số HNX30 được quản lý bởi hội đồng chỉ số (gồm 9 thành viên là các chuyên gia độc lập, các nhà khoa học, đại diện thành viên thị trường và đại diện HNX) và việc lựa chọn cổ phiếu vào rổ, điều chỉnh tỷ lệ vốn hoá tối đa được điều chỉnh định kỳ 6 tháng một lần. Ngày cơ sở để tính HNX30 là 3-1-2012 và xuất phát điểm của HNX30 là 100.
Tiêu chí để xác định thành phần HNX30 là: 30 cổ phiếu gồm những cổ phiếu của những công ty đang niêm yết trên HNX, có tính thanh khoản cao và mức vốn hóa thị trường (sau khi điều chỉnh tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển đổi) cao.
Những cổ phiếu này cũng phải đảm bảo: không thuộc diện bị cảnh báo, bị kiểm soát, bị tạm ngừng giao dịch trong vòng 3 tháng tính đến thời điểm xem xét, cổ phiếu có thời gian niêm yết và giao dịch trên HNX dưới 6 tháng (ngoại trừ trường hợp đặc biệt được hội đồng chỉ số thông qua).
Cổ phiếu không tự do chuyển nượng không tính vào free-fload. Đó là phần hạn chế chuyển nhượng theo quy định của pháp luật: cổ đông sáng lập trong thời gian hẹn chế chuyển nhượng, các cổ đông nội bộ, người có liên quan có cam kết không chuyển nhượng khi niêm yết, các hạn chế khác theo quy định của pháp luật, phần hạn chế chuyển nhượng do các cam kết tự nguyện: các cổ đông chiến lược có cam kết không chuyển nhượng, các cam kết tự nguyện khác, phàn nắm giữ của cổ đông nhà nước với tư cách là cổ đông lớn, phần hạn chế chuyển nhượng theo điều kiện phát hành: ví dụ chương trình phát hành cho cán bộ nhân viên, phát hành riêng lẻ dưới 1 năm..., phần cổ phiếu liên quan đến thương hiệu, các phần cổ phiếu hạn chế chuyển nhượng khác theo thống kê của VSD.
Tỷ lệ free-fload: làm tròn lên theo bội số của 5%, tỷ trọng giới hạn vốn hóa được quyết định ở mức: 15%. Điều đó có nghĩa là bất kỳ cổ phiếu nào có tỷ trọng lớn hơn 15% sẽ được đặt ngưỡng bằng 15%. Tỷ trọng của các cổ phiếu còn lại sẽ được tăng tương ứng. Sau khi tăng tỷ trọng của các cổ phiếu còn lại, nếu vượt ngưỡng thì lại được đặt bằng 15%. Kỹ thuật này được lặp lại cho đến khi không còn cổ phiếu thành phần nào có tỷ trọng vượt ngưỡng 15% so với toàn bộ giá trị thị trường của rổ chỉ số. So với HSX, ngưỡng này cao hơn một chút.
Định kỳ xem xét: 6 tháng/lần vào tháng 10 và tháng 4 hàng năm. Ngày thực hiện xem xét điều chỉnh: ngày làm việc cuối cùng của thág 10 (khi các công ty đã nộp đủ báo cáo tài chính bán niên) và tháng 4 (khi các công ty đã nộp báo cáo tài chính năm).
...và những băn khoăn
Có khá nhiều băn khoăn xung quanh cách tính cũng như những tiêu chí xác định HNX30. Những cổ phiếu được chọn trong rổ HNX30 liệu có phải là những cổ phiếu tốt nhất của sàn HNX? Với tiêu chí dựa vào tính thanh khoản và giá trị vốn hóa thì làm thế nào để có thể giảm thiểu được rủi ro về các cổ phiếu kém chất lượng trong rổ HNX30?
Theo ông Vương Quân Hoàng, Tiến sỹ, Đại học Tổng hợp Brussels, Ủy viên Hội đồng Chỉ số HNX30, khái niệm tốt hay kém nhất là rất khó. Nếu ta xét dưới góc độ thanh khoản và vốn hóa thị trường thì những cổ phiếu được chọn nghĩa là tốt nhất với tiêu chí đưa ra.
Đối với vai trò của HNX30, một trong những băn khoăn nhiều nhất được nêu ra chính là khả năng khắc phục được những khiếm khuyết của chỉ số HNX-Index hiện nay. Liệu HNX30 có giải quyết được tình trạng bóp méo HNX-Index như hiện nay không? Nhà đầu tư sẽ nhìn thấy cơ hội gì từ HNX30?
Theo ông Tôn Tích Quý, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo chứng khoán: chính những đặc điểm như: thanh khoản cao, hạn chế tỷ trọng vốn hóa ở mức 15%) đã khắc phục được những khiếm khuyết của các chỉ số hiện nay.
Ông Trần Văn Dũng, Tổng giám đốc HNX, cho biết, sau khi nghe phản ánh các ý kiến phản biện từ thị trường và các nhà chuyên môn, tổ chỉ số HNX sẽ tập hợp và nghiên cứu lại các vấn đề để báo cáo Hội đồng chỉ số cho ý kiến cuối cùng. Cuối tháng 5, Hội đồng Chỉ số HNX30 sẽ họp và thống nhất các nguyên tắc tính, HNX sẽ tiến hành cho chạy thử trên hệ thống.
Như vậy, nếu bộ chỉ số có thể công bố cuối tháng 6 thì danh sách 30 cổ phiếu sẽ được công bố trước đó, trên nguyên tắc thị trường sẽ có thông tin cùng lúc.
“Mong muốn của chúng tôi là tiếp tục nhận được sự đóng góp của toàn thị trường để hướng tới một bộ chỉ số có phương pháp tính khoa học, đảm bảo tính minh bạch và giúp thị trường và các nhà đầu tư hiểu đúng chỉ số. Bởi mục tiêu quan trọng nhất khi xây dựng chỉ số là giúp nhà đầu tư hiểu đúng chỉ số”, ông Dũng nhấn mạnh.
Sau HNX30, trong nửa cuối năm 2012, HNX dự kiến sẽ công bố thêm ít nhất một bộ chỉ số nữa. Và như vậy, bên cạnh chỉ số HNX-Index hiện nay - vốn chỉ dùng để tham khảo, không phải để đầu tư, HNX đang hướng đến việc xây dựng các bộ chỉ số "thiết thực" hơn, tạo tiền đề phát triển sản phẩm giao dịch trên chỉ số trong tương lai.
Theo VnEconomy