Một mùa xoài ảm đạm

Mọi năm, vào thời điểm này, quả xoài đã bước vào mùa thu hoạch rộ, nhưng năm nay, cảnh tiêu điều hiện rõ từ nhà vườn đến các điểm thu mua. Thời tiết thất thường (mưa nhiều, sương giá) đã làm cây xoài khó đậu quả dù nhà vườn kích thích đủ kiểu.

. Mất mùa nhưng giá không cao

Những ngày này, về vùng trọng điểm xoài Cam Lâm, người ta không còn thấy không khí tấp nập mua bán, thu hái xoài như mọi năm, thay vào đó là cảnh tiêu điều của một vụ xoài mất mùa. Cơ sở thu mua xoài Thu Dũng (Bãi Giếng 1, thị trấn Cam Đức, Cam Lâm, Khánh Hòa) cũng trong tình trạng công nhân không có việc làm, túm tụm ngồi tán gẫu. Bà Thu, chủ cơ sở cho biết, xoài năm nay mất mùa, tụt giảm sản lượng rất lớn nên nhà vườn không có xoài để bán. Mất mùa xoài nên các vựa chỉ thu mua cầm chừng, vài ngày mới đóng đủ một chuyến xe ra Bắc. Nhưng, đó là tình hình của những ngày trước, còn từ sau rằm tháng 3 đến nay, tình hình đã đổi khác. Tuy không có xoài để gom nhưng xe chở xoài ra Bắc cũng không được hoan nghênh. Xoài miền Nam hiện đang tràn ra, khiến cho xoài Khánh Hòa không thể chen chân vào thị trường phía Bắc. Cũng vì thế, xoài tuy mất mùa nhưng giá không cao. Trước khi có xoài miền Nam ra, xoài Bồ trắng có giá 13 - 14 ngàn đồng/kg, nay chỉ còn 7 - 8 ngàn đồng/kg; xoài Thủy Triều từ 10 - 11 ngàn đồng/kg (loại 1), nay giảm còn 6 - 7 ngàn đồng/kg. Theo bà Thu, vì điều này mà nhiều tư thương mua xoài vườn lỗ nặng, do lúc mua đánh giá cao, nay giá xoài sụt giảm, “chở đi 70 thùng thì lỗ 30 triệu đồng, đi càng nhiều, lỗ càng nặng”, bà Thu cho biết.

. Vựa xoài, nhà vườn cùng lỗ nặng

Ông Trần Quang Dũng (Suối Hiệp, Diên Khánh), một người chuyên mua xoài vườn cho biết, năm nay những người đầu tư mua xoài từ cây đều lỗ nặng, phun chất kích thích bao nhiêu xoài cũng không ra trái, mà chỉ ra… lá. Nguyên nhân do thời tiết thất thường, không giống mọi năm. Lứa xoài đầu tiên lẽ ra thu hoạch rộ vào tháng hai, tháng ba âm lịch nhưng xoài không có bông hoặc bông rụng nhiều nên xem như mất mùa. Lứa bông thứ hai sẽ thu hoạch vào tháng tư, tháng năm âm lịch nhưng số lượng bông cũng rất ít. Hơn nữa, khi kích thích bông có đậu, nhưng khi tạo trái lại nhỏ như trái nho (hiện tượng xoài đực). Do mất mùa nên lúc đầu giá xoài cao hơn năm ngoái, nhưng hiện nay giá đã giảm mạnh: xoài Thủy Triều 6 - 7 ngàn đồng/kg (loại 1), 2 - 3 ngàn đồng (loại 2), không có xoài bia.

Xoài mất mùa, công nhân rỗi việc, ngồi tán gẫu

Cảnh tiêu điều ở các vựa xoài chẳng “bù” cho cảnh ảm đạm tại các nhà vườn. Ông Võ Thông (Bãi Giếng 1, thị trấn Cam Đức), một chủ vườn xoài Thủy Triều rộng gần 3ha, hàng năm thu nhập từ cây xoài lên tới vài chục tấn, nhưng nay sản lượng từ đầu mùa tới giờ chỉ vài trăm kg. Chia sẻ với chúng tôi, bà Cũng (vợ ông Thông) cho biết, nhà vườn năm nay lỗ nặng bởi đầu tư lớn, nhưng thu hoạch quá thấp, lại phải đầu tư nhiều phân, thuốc, kích thích cho xoài ra hoa. Theo ông Thông, năm nay xoài mất mùa do mưa nhiều, sương muối làm bông xoài khó ra hoa, có đậu thì cũng rụng nhiều bởi bệnh nấm phát triển rất mạnh. Nhà vườn lỗ nặng còn do chi phí vật tư, phân bón đều tăng cao nhưng sản lượng lại quá thấp. Cụ thể, phân NPK tăng 100 ngàn đồng/bao (50kg), phân Urê tăng 50 ngàn đồng/bao (50kg) (tính từ đầu vụ); hiện NPK Philippines có giá 620 ngàn đồng/bao; phân Đầu Trâu TE 680 ngàn đồng/bao. Các loại thuốc, chất kích thích tăng ít hơn nhưng bình quân tăng 3 - 5 ngàn đồng/chai.

Không xa vườn ông Võ Thông, vườn của ông Võ Qua cũng chịu chung số phận. Với diện tích 3,5ha, chủ lực là xoài Thủy Triều và xoài Bồ, do mất sản lượng nên năm nay ông Qua lỗ đến 50 triệu đồng. Ông Qua cho rằng, chưa năm nào trồng xoài khó như năm nay. Tháng 8 âm lịch năm 2011, ông bắt đầu kích thích cho xoài thay lá, xịt thuốc lên đọt tạo mầm hoa, kết hợp trộn phân chuồng bón gốc. Tháng 11 âm lịch, ông bón NPK, đồng thời phun chất kích thích ra hoa nhưng lượng hoa chỉ đạt 30 - 40%, bông gặp mưa rụng nhiều, buộc phải kích thích ra lá đợt hai, ép ra hoa nhưng hoa ra không đều. Cây xoài không trổ bông mà ra lá, thậm chí cây 30 - 40 năm tuổi vẫn ra lá mặc dù sử dụng cả Paclo bón gốc. Trước bão số 1, ông tiếp tục kích thích bằng Paclo, đồng thời xịt tạo mầm hoa đợt lá tháng Chạp 2 lần nhưng gặp mưa bão đành bất lực, bông xoài “đuối” sức do bị nấm quá nặng… Xoài càng khó ra hoa, ông Qua càng đầu tư nhiều, lựa chọn thuốc tốt, đắt tiền, sử dụng cả Confidor nhưng cũng không ăn thua.

Q.V

Ông Nguyễn Ta, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Cam Lâm: Tổng diện tích cây xoài của Cam Lâm hơn 3.200ha, trong đó giống mới chỉ chiếm 1/3, phần lớn là diện tích xoài cũ, giống xoài Thủy Triều. Năm nay, thời tiết thất thường, xoài mất mùa, nhiều người lỗ nặng.