05:03, 09/03/2012

Đến thời “tuột dốc”

Một thời gian dài, Khánh Hòa là địa phương đứng đầu cả nước về sản xuất tôm giống. Sản lượng xuất ra thị trường ngoại tỉnh đạt từ 3,5 - 4 tỷ con giống mỗi năm.

Một thời gian dài, Khánh Hòa là địa phương đứng đầu cả nước về sản xuất tôm giống. Sản lượng xuất ra thị trường ngoại tỉnh đạt từ 3,5 - 4 tỷ con giống mỗi năm. Những năm gần đây, nghề nuôi tôm ở Khánh Hòa nói riêng, cả nước nói chung liên tiếp mất mùa vì thiên tai, dịch bệnh. Kéo theo đó, nghề sản xuất tôm giống cũng “tuột dốc” vì giá cả bèo bọt, sản phẩm làm ra không tiêu thụ được.

Giai đoạn 1995 - 2003, phong trào nuôi tôm sú ở Khánh Hòa phát triển khá rầm rộ. Do lợi nhuận thu được từ nuôi tôm quá lớn, hầu hết diện tích đất ngập mặn ven biển đều được các địa phương khai thác tối đa để nuôi tôm. Không thể phủ nhận, con tôm một thời đã làm thay đổi cả bộ mặt của vùng nông thôn ven biển, nhiều gia đình đã thoát nghèo và giàu lên một cách nhanh chóng. Kéo theo đó, nghề sản xuất tôm Pots giống cũng “lên hương”. Từ năm 2003 tới nay, do phát triển ồ ạt theo kiểu tự phát, không được quy hoạch chi tiết vùng nuôi, thêm vào đó là tình trạng ô nhiễm môi trường khiến người nuôi tôm trong tỉnh liên tiếp gánh chịu những vụ mùa thất bát. Không ít gia đình khuynh gia bại sản cũng chỉ vì con tôm sú. Kéo theo đó, nghề sản xuất tôm giống cũng “tuột dốc”, hầu hết các trại bỏ hoang hoặc chuyển sang nuôi đối tượng khác, số còn lại chỉ hoạt động cầm chừng vì đầu ra sản phẩm gặp khó. Tuy là một trong những địa phương sản xuất tôm giống hàng đầu cả nước, nhưng diện tích nuôi tôm ở Khánh Hòa hàng năm chỉ đạt trên 50% tổng diện tích; sản lượng tôm nuôi đang có xu hướng giảm dần theo từng năm.

t
Nghề sản xuất tôm giống đang "tuột dốc" vì giá cả bèo bọt, sản phẩm làm ra không tiêu thụ được

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trên địa bàn tỉnh hiện có 226 trại sản xuất giống tôm sú, năng lực sản xuất đạt 1,5 tỷ con tôm giống/năm; 11 cơ sở được phép sản xuất giống tôm thẻ chân trắng, năng lực sản xuất 2,5 tỷ con tôm giống/năm, phục vụ nhu cầu sản xuất tôm sú, tôm thẻ thương phẩm trên quy mô toàn quốc. Tuy nhiên, trong năm 2011, toàn tỉnh chỉ sản xuất được trên 1,2 tỷ con tôm giống, bằng 1/3 năng lực sản xuất của các trại. Đến thời điểm này, tuy đã vào vụ nuôi mới, nhưng do hoạt động không hiệu quả, hiện có hơn 50% số trại tôm sú đã tạm ngừng sản xuất; số còn lại chuyển sang sản xuất tôm thẻ chân trắng, ốc hương hoặc các loài thủy sản khác.

Anh Nguyễn Đình Hiệu, một người sản xuất tôm giống ở phường Cam Phú, TP. Cam Ranh cho biết: “Hồi trước, chỉ cần có con giống, đến vụ nuôi là khách hàng khắp nơi trên cả nước đổ dồn về mua, sản xuất chừng nào tiêu thụ hết chừng đó. Chỉ cần một trại với 20 bể nuôi, nếu thành công, một vụ tôm thu nhập hàng trăm triệu đồng là chuyện bình thường. Còn bây giờ, phần do môi trường bị ô nhiễm, phần do con giống sản xuất ra không tiêu thụ được, hầu hết người dân bỏ nghề, còn lại một ít hộ sản xuất cầm chừng nhưng số lượng không đáng kể. Tuy nhiên, do không có việc làm nên mấy anh em đành liều đi mướn trại tiếp tục sản xuất. Mấy năm nay, tôm giống tiếp tục ế ẩm, lợi nhuận chúng tôi thu được chỉ đủ để lo chi phí và trang trải cuộc sống như kiểu mình tự làm công ăn lương”. Thời điểm này, tuy đã vào vụ nuôi mới, nhu cầu con giống cao so với trước tết, nhưng giá tôm post giống tại Khánh Hòa chỉ dao động từ 10 - 12 đồng/con (cao điểm 70 đồng/con). Thế nhưng, để bán được, người sản xuất phải chấp nhận hao hụt từ 150 - 200% (số lượng thực bán gấp 2 - 3 lần) nên hiệu quả kinh tế rất thấp.

Không thể phủ nhận, nghề sản xuất tôm giống đang trong giai đoạn thoái trào, kéo theo đó là một bộ phận không nhỏ lao động nông thôn mất việc làm, gây ảnh hưởng tới sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Trước thực tế đó, tỉnh và ngành chức năng cần sớm quy hoạch cụ thể các vùng sản xuất con giống tập trung, cung cấp các thông tin trợ giúp kỹ thuật, thông tin thị trường, hỗ trợ tài chính và hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm cho người dân… nhằm tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn, tạo điều kiện để người dân phát triển ổn định nghề sản xuất tôm giống.

VŨ CA