Qua 10 ngày thực hiện trần lãi suất huy động mới, thị trường ghi nhận hiện tượng lãi suất không kỳ hạn được đẩy lên tối đa và lãi suất vàng cũng đang ở mức khá cao. Trong khi đó, lãi suất cho vay vẫn chưa giảm như mong đợi…
Qua 10 ngày thực hiện trần lãi suất huy động (LSHĐ) mới, thị trường ghi nhận hiện tượng lãi suất không kỳ hạn được đẩy lên tối đa và lãi suất vàng cũng đang ở mức khá cao. Trong khi đó, lãi suất cho vay vẫn chưa giảm như mong đợi…
. Lãi suất không kỳ hạn được đẩy lên tối đa
Ngay sau khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố giảm LSHĐ xuống 1%, các NH đã nhanh chóng điều chỉnh giảm LSHĐ. NHNN Chi nhánh Khánh Hòa cho biết: Các chi nhánh tổ chức tín dụng (TCTD) trên địa bàn đã thực hiện niêm yết mức LSHĐ 13%/năm đối với các kỳ hạn trên 1 tháng và 5% đối với không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng. Hoạt động của các chi nhánh TCTD diễn ra bình thường. Cũng theo NHNN Chi nhánh Khánh Hòa: Sau Tết, tình hình huy động vốn trên địa bàn tỉnh tăng trưởng tốt, tăng 8,44% với 1.942 tỷ đồng. Trong đó, tiền gửi tiết kiệm dân cư tăng 8,83% với 1.558 tỷ đồng và tiền gửi tiết kiệm bằng VND tăng 1.278 tỷ đồng.
Sau 10 ngày thực hiện trần LSHĐ mới, thị trường ghi nhận các NH thương mại (NHTM) vẫn áp dụng một mức lãi suất cao nhất là 13%/năm ở tất cả các kỳ hạn từ 1 đến 12 tháng. Riêng với các kỳ hạn ngắn như: tuần, trên 12 tháng, lãi suất có sự phân hóa giữa các NHTM; đặc biệt, lãi suất không kỳ hạn được đẩy lên tối đa. Điển hình như: VietinBank áp dụng lãi suất 13%/năm cho kỳ hạn từ 1 đến 6 tháng, kỳ hạn trên 36 tháng là 9%/năm, lãi suất tiền gửi không kỳ hạn là 3%/năm; NH Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) áp dụng lãi suất không kỳ hạn là 3%/năm và 13%/năm cho kỳ hạn từ 1 đến 12 tháng, từ 24 đến 36 tháng là 12,5%/năm. ACB cũng điều chỉnh lãi suất tiền gửi tối đa là 13%/năm, thời hạn 24 tháng có lãi suất 11,4%/năm, lãi suất không kỳ hạn là 3%/năm…
Lâu nay, tại nhiều NHTM, lãi suất không kỳ hạn với VND gần như thống nhất từ 2,4 đến 3,6%/năm và gần như không thay đổi trong những năm gần đây. Tuy nhiên, ở biểu lãi suất mới của một số NH, lãi suất không kỳ hạn đã được đẩy lên tối đa theo trần mới. Tại các NH: Nam Á (NamABank), Kiên Long, Mê Kông, lãi suất không kỳ hạn được niêm yết ở mức 5%/năm. Tại NH Đại Tín (TrustBank), nếu số dư từ 50 triệu đến dưới 500 triệu đồng là 4,5% và từ 500 triệu đồng trở lên là 5%/năm. Bên cạnh đó, LSHĐ vàng cũng đang ở mức khá cao. Tại NHTM Cổ phần Sài Gòn (SCB) LSHĐ vàng niêm yết ở mức 3,5%/năm. Ngoài ra, với khách hàng bán vàng SJC để gửi tiền VND có kỳ hạn, SCB cũng sẽ mua vàng với giá cao hơn giá niêm yết tại thời điểm giao dịch từ 100.000 đến 300.000 đồng/lượng. Tại các NH khác như: NHTM cổ phần Á Châu (ACB), Eximbank…, hiện nay, lãi suất chứng chỉ huy động vàng cũng đang ở mức 3%/năm.
Bà Huỳnh Thị Phương - Phó Giám đốc VietinBank Chi nhánh Khánh Hòa cho biết: “Trong những ngày đầu triển khai thực hiện việc huy động theo trần lãi suất mới, tại VietinBank, người dân vẫn giao dịch bình thường và không có hiện tượng dịch chuyển vốn. Nguồn vốn huy động tại VietinBank vẫn ổn định và thanh khoản NH vẫn đảm bảo”.
Trong khi đó, giám đốc một NH khác cho hay biết, những ngày qua, lượng tiền gửi tại NH này có dấu hiệu giảm nhẹ. Vị giám đốc này lý giải: Có thể do chứng khoán đang có dấu hiệu tốt lên và giá vàng lại đang thấp nhất trong 2 tháng qua; trong khi đó, LSHĐ vàng lại cao nên một số người dân đã chuyển sang mua vàng. Hiện nay, thị trường NH cũng phải chịu áp lực và nghe ngóng từng biến động của thị trường vàng, chứng khoán… nên phải chờ thêm một thời gian nữa mới đánh giá xu hướng và hướng đi của đồng tiền. Việc lãi suất hạ 1%/năm không phải là vấn đề quá quan tâm của người gửi. Tuy nhiên, với mặt bằng lãi suất hiện nay, cộng với dự báo lãi suất có thể tiếp tục giảm trong thời gian tới, khách hàng có xu hướng gửi tiền với các kỳ hạn dài, thay cho việc gửi ngắn hạn theo kiểu lướt sóng lãi suất như trước kia. Với tiền gửi có kỳ hạn dài hơn, các NH sẽ có thêm điều kiện để cơ cấu nguồn vốn giữ hoạt động ổn định hơn.
Việc giảm LSHĐ sẽ buộc các NHTM phải tăng chất lượng và dịch vụ hiện đại để giữ chân khách hàng gửi tiền. Và lợi thế sẽ thuộc về những NHTM lớn có mạng lưới hoạt động rộng khắp, có uy tín và thương hiệu. Đồng thời, với sự kiểm tra gắt gao của NHNN, việc lách trần lãi suất cũng sẽ khó xảy ra.
. Lãi suất cho vay chưa giảm như mong đợi
Chủ trương hạ lãi suất của Chính phủ và NHNN nhằm hỗ trợ doanh nghiệp (DN) giảm bớt khó khăn về vốn. Thị trường tín dụng đã có những phản ứng tích cực khi trước thời điểm NHNN công bố hạ trần lãi suất, làn sóng hạ lãi suất đã diễn ra ở nhiều NH. Từ đầu tháng 2 đến nay đã có hàng chục NHTM đồng loạt hạ lãi suất cho vay. Tiên phong là các NH lớn như: VietinBank, Vietcombank, BIDV, Agribank… đã liên tục công bố hạ lãi suất cho vay phục vụ sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu, nông nghiệp nông thôn…
Tuy lãi suất cho vay chưa giảm một cách đồng bộ nhưng đồng hành với việc giảm LSHĐ, nhiều NHTM cổ phần đã đưa ra các chương trình ưu đãi, hạ lãi suất theo nhóm cho nhiều đối tượng khách hàng. OceanBank đã sớm áp dụng các chương trình cho vay ưu đãi đối với các DN, hợp tác xã, hộ gia đình, cá nhân… hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, lâm, ngư nghiệp, diêm nghiệp… với lãi suất thấp hơn 2 - 3%/năm so với biểu lãi suất cho vay thông thường tại OceanBank. ACB dành 100 triệu USD để triển khai chương trình tín dụng ưu đãi lãi suất dành cho DN xuất nhập khẩu như: gạo, thủy sản, xăng dầu, nhựa, sắt thép. NHTM cổ phần Quốc Tế (VIB) cũng đưa ra chương trình cho vay cá nhân kinh doanh với lãi suất ưu đãi giảm 1%/năm so với lãi suất cho vay thông thường. Hạn mức VIB dành cho gói lãi suất cho vay ưu đãi này là 1.000 tỷ đồng. Đối với cho vay bổ sung vốn sản xuất kinh doanh, VIB sẽ tài trợ bổ sung vốn lưu động và vốn kinh doanh trả góp trung hạn. Thời hạn vay tối đa 36 tháng với hạn mức đến 70% nhu cầu vay vốn. NHTM cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) cũng đã triển khai trên phạm vi toàn quốc chương trình “Cho vay ưu đãi VND đối với khách hàng DN” với nguồn vốn 1.000 tỷ đồng. Đối tượng khách hàng được Sacombank ưu tiên cho vay là các DN hoạt động trong lĩnh vực xuất nhập khẩu. Lãi suất áp dụng cho các khoản vay của chương trình này tối thiểu 16,5%/năm với thời hạn vay tối đa 4 tháng.
Đây là những dấu hiệu tích cực cho thấy thị trường vốn đã giảm nhiệt sau một thời gian dài luôn căng thẳng và DN không đủ sức để tiếp cận. Tuy nhiên, nếu so với kỳ vọng của các DN, lãi suất của các NHTM tuy đã giảm nhưng vẫn còn khá cao. Một tín hiệu khả quan hơn cho thị trường vốn khi ngày 22-3, Thống đốc NHNN đã có văn bản yêu cầu các NHTM Nhà nước và NHTM cổ phần Nhà nước sở hữu hơn 50% vốn điều lệ gồm: VietinBank, Vietcombank, BIDV, Agribank và NH Phát triển nhà đồng bằng Sông Cửu Long (MHB) tiết giảm chi phí, hạ lãi suất cho vay và nâng cao hiệu quả trong hoạt động kinh doanh của từng đơn vị cũng như toàn hệ thống. Thống đốc cũng yêu cầu các NH đăng ký các biện pháp và mức tiết giảm cụ thể với NHNN và Bộ Tài chính trước ngày 10-4. Cùng với việc hạ 1% LSHĐ, những động thái này của NHNN sẽ giúp cho lãi suất cho vay giảm sâu hơn trong thời gian tới.
BÍCH KHUÊ
