Chuột, sâu bệnh hoành hành vụ lúa Đông Xuân

Đúng như dự báo, năm 2011 do “thiếu vắng” những cơn lũ lớn nên nạn chuột và sâu bệnh đang quay trở lại tàn phá lúa Đông Xuân. Ngành Bảo vệ thực vật đang tích cực hỗ trợ nông dân đối phó với sâu bệnh và chuột hại lúa.

Năm 2011, sản xuất nông nghiệp gặp nhiều thuận lợi, không bị mất mùa, nông sản không bị hư hỏng do không có lũ lớn, nhưng đổi lại tàn dư của dịch hại và nạn chuột hiện đang hoành hành tại nhiều diện tích lúa Đông Xuân trong tỉnh. Bà Phạm Thị Lý, nông dân thôn Khánh Thành Bắc (Suối Cát, Cam Lâm, Khánh Hòa) nhìn ruộng lúa mà xót xa: “Năm nay lúa bị chuột phá quá dữ, không kể thời điểm nào: lúc mới gieo, lúa vừa cấy dặm xong hoặc lúa làm đòng đều bị phá hoại. Mấy năm trước, chúng chỉ ăn một lần nhưng vụ này ăn đi ăn lại dù tôi đã dùng mọi cách để diệt…”. Bà Lý ước tính năng suất vụ này chỉ còn 1/3.

Nhìn cánh đồng Khánh Thành, chúng tôi thấy một màu xanh tươi tốt của lúa Đông Xuân đang thời kỳ làm đòng nhưng đây đó rải rác nhiều diện tích bị chuột cắn phá xơ xác, đặc biệt là những diện tích lúa đã trổ trước Tết, hạt thóc đã vào chắc. Phần lớn diện tích bị phá chủ yếu nằm gần khu vực dân cư.

Nạn chuột đang phá hoại nhiều diện tích lúa Đông Xuân.

Xã Ninh Ích (thị xã Ninh Hòa) có nhiều chân ruộng ven sông, ven suối, gò hoang nên bị chuột phá hoại rất nhiều. Bà Kiều Thị Nương, Chủ nhiệm Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Ninh Ích cho biết: “Chưa năm nào nạn chuột hoành hành như năm nay. Do năm ngoái thiếu những trận lũ lớn, nước không đủ dâng, “quét” lên gò cao, tạo cơ hội cho lũ chuột trú ẩn, sinh sôi rất mạnh, tàn phá lúa Đông Xuân. Diện tích bị thiệt hại nặng nhất là khu vực cánh đồng Quán cũ, HTX có 5.000m2 nhưng bị chuột cắn phá thiệt hại hơn 50%. Chính quyền, HTX đã huy động lực lượng các thôn, đội, bà con nông dân tập trung diệt chuột. Đêm, bà con kéo ra đồng đi thành đoàn, dùng đủ phương pháp (bẫy, đèn, thuốc) để diệt chuột, có đêm diệt 500 - 1.000 con nhưng chuột nhiều vô kể nên bắt cũng không xuể. HTX phát thuốc chuột, lúa làm bã nhưng xem ra vẫn không hiệu quả”.

Bên cạnh nạn chuột hoành hành, các loại sâu bệnh khác cũng “trăm hoa đua nở”. Theo thống kê của Chi cục BVTV, hiện toàn tỉnh gieo sạ gần 18.500ha lúa Đông Xuân, các trà lúa đã vào giai đoạn đẻ nhánh, đứng cái và làm đòng nhưng nạn chuột và sâu bệnh phá hoại rất mạnh. Trước Tết Nguyên đán, chuột gây hại lúa giai đoạn mạ, đẻ nhánh, làm đòng với diện tích 452ha, tỷ lệ hại 5 - 10%; sâu đục thân 2 chấm hại lúa từ đẻ nhánh đến chắc xanh, diện tích 102ha, tỷ lệ 5 - 10%, tập trung ở Cam Lâm, Cam Ranh, Diên Khánh; bệnh khô vằn gây hại các trà lúa làm đòng, ngậm sữa, diện tích 31ha, tỷ lệ bệnh 10 - 20%, nơi cao đến 30%, tập trung ở Ninh Hòa, Diên Khánh; bệnh đạo ôn lá hại lúa giai đoạn đẻ nhánh, ngậm sữa, diện tích 89ha, tỷ lệ 5 - 10%, nơi cao 20%, tập trung ở Nha Trang, Vạn Ninh, Diên Khánh, Cam Lâm; rầy nâu, rầy lưng trắng gây hại trên lúa thời kỳ đẻ nhánh, làm đòng, trổ, ngậm sữa, mật độ 1.000 - 1.500 con/m2, nơi cao 3.000 con/m2, diện tích 100ha ở Ninh Hòa, Cam Ranh; sâu cuốn lá nhỏ gây hại trên lúa làm đòng, trổ mật độ 10 - 20 con/m2, diện tích 14ha, tại Cam Lâm… Sau Tết, từ 31-1 đến 6-2, tình hình vẫn chưa giảm: chuột gây hại trên toàn tỉnh, tỷ lệ phổ biến 5 - 10%, diện tích 336ha; đạo ôn gây hại ở Vạn Ninh, Cam Lâm, Ninh Hòa, Diên Khánh, Nha Trang với diện tích 828ha, trong đó có 1ha bị nhiễm nặng tại Diên Khánh, tỷ lệ bệnh phổ biến 5 - 10%, cao 30%, đã phòng trừ 808ha; sâu cuốn lá nhỏ gây hại tại Cam Lâm, Vạn Ninh, mật độ phổ biến 25 - 30 con/m2, diện tích 95ha; rầy nâu gây hại tại Ninh Hòa, mật độ phổ biến 1.000 - 1.500 con/m2, diện tích 16ha…

Ông Trần Thiện Hùng, Phó Chi cục trưởng Chi cục BVTV cho biết: “Sau Tết, thời tiết ngày nắng nóng, đêm lạnh nên thuận lợi cho sâu bệnh phát triển. Mùa mưa lũ năm ngoái không có lũ lớn cũng tạo điều kiện cho chuột sinh sôi nảy nở. Trước tình hình đó, Chi cục đã có dự báo và khuyến cáo tới nông dân về tình hình dịch hại lúa, hoa màu vụ Đông Xuân. Chi cục tổ chức kiểm tra đồng thường xuyên, cứ 7 ngày ban hành thông báo tình hình sinh vật gây hại và hướng dẫn nông dân phòng trừ, đặc biệt là các bệnh đạo ôn, rầy nâu và chuột… Chi cục khuyến cáo các xã huy động nông dân đồng loạt ra quân triển khai các biện pháp diệt chuột; đồng thời trích kinh phí ngân sách 60 triệu đồng hỗ trợ nông dân diệt chuột. Bên cạnh đó, Chi cục còn phối hợp với các Trạm BVTV liên kết với các công ty thuốc BVTV tổ chức hội thảo hướng dẫn nông dân phòng, trừ sâu bệnh, chuột hại lúa… Bà con cần quan tâm theo dõi hướng dẫn của các Trạm để có cách phòng, trừ hiệu quả…

QUANG VIÊN