Giải pháp “chữa cháy” cho nông dân

Phường Cam Thuận có hơn 600 hộ dân làm nghề nuôi trồng các loại hải sản như: ốc hương, cá mú, tôm hùm, tôm chân trắng…

Cuối năm 2010, mưa lớn kéo dài, nước ngọt từ các sông, suối xuống nhanh đã làm ngọt hóa nhiều diện tích đìa nuôi ở TP. Cam Ranh (Khánh Hòa) nói chung và phường Cam Thuận nói riêng. Ở nhiều vùng nuôi, độ mặn đã giảm xuống dưới 10‰, làm chết các loại hải sản, gây thiệt hại nặng nề cho nông dân. Trước tình thế đó, ông Lê Xuân Cường - Chủ tịch Hội Nông dân phường Cam Thuận đã khuyến khích người dân sử dụng giải pháp kỹ thuật ổn định độ mặn ao nuôi do ông tự nghiên cứu. Giải pháp kỹ thuật này đã “chữa cháy” cho nhiều hộ nuôi hải sản trong mùa mưa lũ.

Phường Cam Thuận có hơn 600 hộ dân làm nghề nuôi trồng các loại hải sản như: ốc hương, cá mú, tôm hùm, tôm chân trắng… Trong đó, hơn 200 hộ dân làm đìa với diện tích nuôi ốc hương và cá mú gần 251.000m2. Cuối năm 2010, mưa lớn kéo dài, lũ ở sông suối xuống nhanh đã làm ngập nhiều diện tích đìa nuôi. Ông Huỳnh Ngọc Anh - nông dân làm đìa cho biết: “Cuối năm ngoái, gia đình tôi có hơn 5 sào nuôi ốc hương. Ốc gần đến ngày thu hoạch thì bị mưa và nước lũ xuống nhanh làm chúng tôi không kịp thu hoạch. Nước mưa đã làm ngọt hóa đìa nuôi, làm giảm độ mặn nên ốc chết rất nhiều. Đợt đó, gia đình tôi thiệt hại rất lớn”.

Theo thống kê của Hội Nông dân phường Cam Thuận, mùa mưa lũ cuối năm 2010, các hộ dân làm đìa trên địa bàn đã bị thiệt hại gần 11 tỷ đồng. Đặc biệt, diện tích đìa nuôi ốc hương gần như mất trắng. Ông Lê Xuân Cường - Chủ tịch Hội Nông dân phường Cam Thuận cho biết: “Thông thường, độ mặn thích hợp cho các đìa nuôi từ 22 đến 26‰. Tuy nhiên, cuối năm 2010, mưa lớn đã làm độ mặn của các đìa nuôi trên địa bàn phường Cam Thuận giảm xuống dưới 10‰. Hiện tượng ngọt hóa đìa nuôi này rất dễ làm các loại hải sản bị chết”. Để khắc phục tình trạng ngọt hóa đìa nuôi, nhiều hộ dân phường Cam Thuận đã mua hàng chục tấn muối đổ xuống đìa nhưng không có hiệu quả. Trước tình hình trên, ông Cường đã khuyến khích các hộ nông dân làm theo giải pháp kỹ thuật ổn định độ mặn ao nuôi. Giải pháp này do ông tự nghiên cứu với quy trình thao tác đơn giản mà lại rất hiệu quả cho việc nuôi hải sản trong mùa mưa lũ. Ông Cường cho biết: “Mưa lớn kéo dài kèm theo nước lũ xuống nhanh sẽ làm ngọt hóa lượng nước ở trên mặt ao nuôi. Nếu người nuôi không kịp thời xử lý, lượng nước ngọt này sẽ dần đi xuống đáy ao. Vì vậy, tôi đã đưa ra giải pháp vừa xả nước ngọt ở mặt ao, vừa cấp thêm nước mặn ở đáy ao để làm ổn định độ mặn của ao nuôi”.

Giải pháp kỹ thuật của ông Cường được thực hiện như sau: Khi mưa lớn kéo dài, nước lũ xuống nhanh, người nuôi cần thường xuyên kiểm tra độ mặn ao nuôi để chủ động và kịp thời sử dụng giải pháp ổn định độ mặn. Nếu thấy độ mặn giảm nhanh, người nuôi cần phải sử dụng bơm cấp để lấy nước ngoài biển vào đáy ao. Khi lấy nước biển vào ao nuôi, người nuôi phải kiểm tra độ mặn của nguồn nước cấp để điều chỉnh độ sâu của điểm đặt ống bơm cho phù hợp. Thông thường vào mùa mưa lũ, người nuôi nên đặt đầu bơm ở độ sâu cách mặt nước biển từ 3 đến 3,5m. Song song với việc cấp nước, người nuôi phải tiến hành xả nước mặt ao nuôi. Việc xả nước sẽ có 2 trường hợp: Nếu nước biển thấp hơn nước trong ao thì nên dùng phương pháp xả ở mặt trên của cống ao; nếu mực nước biển cao hơn nước trong ao thì phải dùng bơm để xả nước mặt ao nuôi. Trong quá trình cấp - xả nước, người nuôi phải thường xuyên đo độ mặn ao nuôi để kịp thời điều chỉnh mức độ bơm cho phù hợp nhằm làm ổn định độ mặn và tránh lãng phí. Khi áp dụng phương pháp này, người nuôi chỉ cần dùng 2 máy bơm (bơm cấp và bơm xả nước) cùng một số dụng cụ mà các hộ nuôi hải sản vẫn thường sử dụng.

Không tốn nhiều về chi phí, thao tác đơn giản, dễ làm, giải pháp kỹ thuật của ông Cường đã trở thành giải pháp “chữa cháy” cho người nuôi hải sản trong mùa mưa lũ. Ông Châu Ngọc Anh - nông dân có hơn 6 sào nuôi ốc hương ở phường Cam Thuận cho biết: “Năm ngoái, gia đình tôi đã mất trắng hơn 3 sào ốc hương do đìa nuôi bị ngọt hóa. Còn lại 3 sào, tôi đã kịp thời áp dụng giải pháp kỹ thuật ổn định độ mặn của ông Cường. Nhờ vậy, đến cuối vụ, gia đình tôi vớt vát được một phần”. Sau khi dùng phương pháp đổ muối xuống ao không mang lại hiệu quả, nhiều người nuôi cũng đã áp dụng giải pháp kỹ thuật của ông Cường. Tuy nhiên, do sử dụng không kịp thời, nước ngọt đã xuống đáy ao nên các loại hải sản của những hộ nuôi này vẫn bị chết nhiều.

Diễn biến thời tiết ngày càng phức tạp, người nuôi hải sản luôn đứng trước nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến năng suất của các loại hải sản. Vì vậy, người nuôi cần chủ động và kịp thời sử dụng các biện pháp kỹ thuật để bảo vệ cho ao nuôi của mình trong mùa mưa lũ sắp tới.

HOÀNG DUNG