Cần có nhiều chính sách hỗ trợ thiết thực

Trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa hiện có 126 hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã. Trong đó, có 73 hợp tác xã nông - diêm nghiệp, 11 hợp tác xã thủy sản, 19 hợp tác xã công nghiệp - thủ công nghiệp, 16 hợp tác xã vận tải, 2 hợp tác xã xây dựng, 1 hợp tác xã thương mại, 3 quỹ tín dụng nhân dân và 1 liên hiệp hợp tác xã.

Trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa hiện có 126 hợp tác xã (HTX) và liên hiệp HTX. Trong đó, có 73 HTX nông - diêm nghiệp, 11 HTX thủy sản, 19 HTX công nghiệp - thủ công nghiệp, 16 HTX vận tải, 2 HTX xây dựng, 1 HTX thương mại, 3 quỹ tín dụng nhân dân và 1 liên hiệp HTX. Các mô hình này đang tạo việc làm ổn định cho hàng chục ngàn lao động với thu nhập từ 2,5 đến 3 triệu đồng/người/tháng. Tuy nhiên, hầu hết các HTX trên địa bàn tỉnh đang đối diện với nhiều khó khăn.

Thời gian qua, do thời tiết diễn biến phức tạp, dịch bệnh ở gia súc, gia cầm, giá cả vật tư phân bón tăng cao… nên các HTX nông nghiệp gặp không ít khó khăn. Ở lĩnh vực diêm nghiệp, do ảnh hưởng của thời tiết nên sản lượng muối năm 2011 chỉ đạt khoảng 39 nghìn tấn, giảm 16% so với năm 2010; trong khi đó, thị trường biến động và nhu cầu giảm đã khiến cho các HTX gặp không ít khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm. Ngoài ra, tại các HTX này, do dịch vụ chủ yếu phục vụ bà con xã viên, giá dịch vụ thấp nên lãi thu được không cao, ảnh hưởng nhiều đến hoạt động của HTX.

Sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ xuất khẩu tại Hợp tác xã Thủ công mỹ nghệ xuất khẩu Vĩnh Phước (thị xã Ninh Hòa).

Trong lĩnh vực hoạt động của mình, các HTX thủy sản tập trung vào nghề đăng truyền thống nhờ sản lượng đạt khá và được giá, doanh thu năm 2011 ước đạt khoảng 15 tỷ đồng. Bên cạnh đó, các HTX thủy sản đã mở rộng sản xuất, đóng mới và làm dịch vụ sửa chữa tàu thuyền. Trong năm 2011, các HTX thủy sản đã đóng mới và sửa chữa hơn 1.560 lượt tàu thuyền, tạo việc làm ổn định cho bà con xã viên. Tuy nhiên, các HTX thủy sản hiện phải đối mặt với không ít khó khăn, nhất là hoạt động của các HTX thực hiện dịch vụ đóng, sửa chữa tàu thuyền. Điển hình như HTX Đóng tàu Song Thủy (TP. Nha Trang) có bề dày gần 35 năm hoạt động trong lĩnh vực đóng tàu gỗ. Những năm gần đây, do ảnh hưởng của kinh tế khó khăn, lạm phát tăng cao, lãi suất ngân hàng tăng… dẫn đến nhu cầu đóng thêm tàu mới của ngư dân bị chững lại. Thêm vào đó, hoạt động của HTX cũng bị ảnh hưởng lớn do giá nguyên liệu gỗ đầu vào tăng cao…

Tương tự, do ảnh hưởng của giá xăng dầu tăng, việc thay đổi phương pháp quản lý thuế… đã khiến cho các HTX vận tải có xu hướng giảm hoạt động, việc kết nạp xã viên bị thu hẹp… Trong khi đó, các HTX công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp cũng gặp khó khăn do giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, thị trường tiêu thụ bị thu hẹp. Chẳng hạn, HTX Thủ công mỹ nghệ xuất khẩu Vĩnh Phước (thị xã Ninh Hòa) vẫn được biết đến là đơn vị Anh hùng thời kỳ đổi mới, điển hình cho sự thành công của mô hình kinh tế HTX tại Khánh Hòa, doanh thu hàng năm từ việc xuất khẩu các sản phẩm thủ công mỹ nghệ của HTX này lên đến 40 - 50 tỷ đồng/năm. Tuy nhiên, những năm gần đây, do ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính toàn cầu, nguồn nguyên liệu tăng giá, dẫn đến doanh thu giảm, dự kiến năm 2011 chỉ còn khoảng 35 tỷ đồng, trong đó doanh thu xuất khẩu đạt khoảng 11,6 tỷ đồng. Những khó khăn lớn nhất mà HTX hiện đang gặp phải chính là nguồn nguyên liệu, hiện HTX phải thu gom nguyên liệu từ nhiều nơi và chủ yếu phải nhập từ Campuchia nên giá thành đội lên cao, gây bất lợi trong việc nâng cao giá trị xuất khẩu.

Ông Nguyễn Văn Ái - Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: “Tuy khối kinh tế HTX ngày càng nhận được nhiều sự quan tâm của các cấp, các ngành nhưng thực tế hoạt động các HTX trên địa bàn tỉnh hiện đối mặt với không ít khó khăn. Trong khi HTX rất cần vốn để phát triển sản xuất thì việc tiếp cận các nguồn vốn vay lại rất khó khăn; trình độ quản lý của cán bộ HTX còn thấp, các chính sách hỗ trợ kinh tế HTX phần lớn không đến được HTX như: chính sách thuế, chế độ bảo hiểm cho cán bộ HTX, vốn, mặt bằng sản xuất…”.

Trong điều kiện bình đẳng giữa các thành phần kinh tế như hiện nay, thì kinh tế HTX hiện đang gặp nhiều khó khăn hơn so với các thành phần kinh tế khác. Để thúc đẩy kinh tế HTX phát triển, qua đó tạo điều kiện nâng cao thu nhập, ổn định đời sống cho bà con xã viên, cần có nhiều hơn các chính sách hỗ trợ thiết thực đối với kinh tế HTX. Chẳng hạn như chính sách thuế, đất đai, tạo điều kiện về mặt bằng sản xuất, đào tạo nguồn nhân lực, chế độ cho cán bộ quản lý HTX… Có như vậy, HTX trên địa bàn tỉnh mới có thể phát triển, thu hút được xã viên.

THỦY BA