Măng cụt là loại trái cây cao cấp, hương vị thơm ngon, rất được ưa chuộng ở vùng nhiệt đới. Tuy măng cụt chậm ra quả nhưng giá bán lại khá đắt, nhất là vào dịp Tết.
Măng cụt (MC) là loại trái cây cao cấp, hương vị thơm ngon, rất được ưa chuộng ở vùng nhiệt đới. Tuy MC chậm ra quả nhưng giá bán lại khá đắt, nhất là vào dịp Tết. Nhận thấy hiệu quả từ cây MC mang lại, ông Nguyễn Văn A (thôn Phú Ân Nam 2, Diên An, Diên Khánh, Khánh Hòa) đã tìm cách học hỏi, kích thích MC ra hoa trái vụ, cho thu nhập gấp đôi.
Nhà ông A có khu vườn nhỏ nằm ven sông Cái. Trao đổi với chúng tôi, ông A cho biết, chỉ có đất phù sa ven sông mới thích hợp cho cây MC. Ông A giải thích lý do ông quyết định cho MC ra hoa trái vụ: “Một lần đi chợ Tết, tôi và vợ rất ngỡ ngàng khi nghe giá MC bị “hét” lên tới 100.000 đồng/kg; trong lúc vụ chính, giá chỉ bằng 1/3. Điều này kích thích tôi tìm tòi cho MC ra hoa trái vụ…”. Qua đọc báo Nông nghiệp trên mạng Internet, ông A biết được cách các nhà vườn xử lý MC ra hoa trái vụ nên làm theo.
 |
| Xử lý măng cụt ra hoa trái vụ đem lại nguồn thu nhập cao cho chủ nhân. |
Thông thường, vụ chính, MC ra hoa từ tháng 12 âm lịch (ÂL) đến tháng 5 ÂL, giá bán khoảng 20.000 - 30.000 đồng/kg. Khi xử lý ra hoa trái vụ (vụ nhỡ) từ tháng 8 ÂL, cây sẽ cho thu hoạch vào dịp Tết, giá bán 40.000 - 50.000 đồng/kg.
Theo ông A, MC rất hợp với phân chuồng, phân DAP và NPK. Năm đầu tiên bón 50kg phân chuồng; 50 - 100g phân SA; 1,5kg DAP hoặc 2kg NPK (loại 20-20-15) vào mỗi gốc. Cây cao 5m trở lên nên cắt ngọn để giảm chiều cao, tạo tán ngang giúp cây ra trái nhiều. Nhà vườn nên chú ý bệnh thường gặp của MC là sâu ăn lá, nhện đỏ, bọ xít, bệnh chảy nhựa để có cách chữa trị phù hợp. Đặc tính của MC là ra hoa trên đầu cành mới, do vậy, muốn MC ra hoa sớm trước hết phải xử lý cho cây ra chồi sớm và đồng loạt. Khi chồi non được 5 tuần tuổi, tiến hành xiết nước tạo khô hạn. Vào tháng 6 ÂL, tiến hành xiết nước kéo dài 1/2 tháng. Sau đó bón phân, vôi vào gốc và dùng KNO3 xịt trên tán lá. Khi chồi non nhú lên thì bơm nước vào gốc, tăng cường bón phân vô cơ (loại phân đầu trâu AT2). Khi chồi non nhú mầm đỏ, xịt tiếp KNO3. 10 - 15 ngày sau, khi trái nhú ra bằng mút đũa, bón lần 2 phân đầu trâu, phân chuồng (khoảng 4 - 5kg/gốc). Khi trái bằng tách trà phải tỉa bớt, tiếp tục bón phân lần 3 để nuôi trái…
Kết quả vụ nhỡ đầu tiên trong năm 2010, ông A thực hiện thành công. Tuy năng suất chỉ bằng 70% so với vụ chính nhưng giá bán lại tăng gấp đôi (vụ chính 40.000 đồng, vụ lỡ 80.000 - 100.000 đồng/kg). Kết quả đạt hơn mong đợi nên gia đình ông rất phấn khởi. Bình quân 1 cây MC xử lý trái vụ cho năng suất 30kg, 2 cây MC xử lý trái vụ đầu tiên mang về cho gia đình ông gần 5 triệu đồng. Ông A nhận xét: Việc xử lý kích thích cho MC ra hoa trái vụ đem lại hiệu quả lớn, tăng thu nhập cho kinh tế hộ nhờ giá bán tăng gấp đôi. MC là loại cây có nhựa (mủ), khả năng chống chịu sâu bệnh cao nên ít sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật làm ảnh hưởng đến môi trường sống. Phương pháp này dễ làm, dễ thực hiện, sử dụng chất kích thích thông thường, không dùng hóa chất độc hại nên có thể áp dụng rộng rãi để tăng thu nhập cho gia đình.
Phong trào trồng MC hiện nay tại xã Diên An phát triển rất mạnh. Nhiều hộ có đất vườn rộng, đặc biệt là các vùng đất ven sông có thể trồng tới cả trăm cây. Tuy MC chậm ra trái (7 - 8 năm mới ra trái) nhưng khi có trái thì năng suất, sản lượng ổn định và giá bán khá cao. Việc ông A xử lý MC ra hoa trái vụ thành công là tín hiệu tốt để nông dân học tập kinh nghiệm. Cách làm này giúp tăng năng suất, tăng sản lượng, tăng thu nhập nhưng không ảnh hưởng đến chất lượng sống của cây, vì không sử dụng các hóa chất độc hại. Kích hoạt cho cây ra quả trái vụ nhưng không làm tổn hại sức khỏe của cây, đồng thời bù đắp lại những thiếu hụt về dinh dưỡng nên cây phát triển ổn định. Hiện nay, một số bà con xung quanh đã được ông A chia sẻ kinh nghiệm. Vì vậy, kỹ thuật kích thích MC ra hoa trái vụ đang phát triển rộng rãi.
Theo ông A, phương pháp kích thích cho MC ra hoa trái vụ vẫn tiếp tục được ông nghiên cứu và thực hiện cho những vụ tới. Tuy nhiên, MC là loài cây ưa bóng mát nên khi mới trồng phải được trồng dưới tán của những cây khác. Sau 2 - 3 năm, khi MC lớn lên, trưởng thành mới chặt bỏ dần các cây khác, tạo tán cho MC. Các vùng đất ven sông, có nước tưới, phù sa bồi đắp, không nhiễm mặn, nhiễm phèn rất thích hợp cho MC phát triển. Không phải vô cớ mà MC phát triển rất tốt ở những vùng đất ven sông Cái Nha Trang như: Diên An, Diên Phú (Diên Khánh), Vĩnh Trung, Vĩnh Thạnh (Nha Trang) và cho quả rất ngon. Việc kích thích ra hoa trái vụ mang lại nhiều lợi ích; tuy nhiên cần phải chọn những cây sinh trưởng và phát triển ổn định, có đủ sức khỏe mới cho năng suất cao.
QUANG VIÊN
