Cần đa dạng hóa loại hình nông sản

Vụ dưa hấu đầu năm 2011 đem lại niềm vui cho nhiều thành viên trong tổ liên kết trồng dưa hấu Diên Điền (Diên Khánh, Khánh Hòa) với giá bán 8.800 đồng/kg, năng suất đạt 30 tấn/ha, cao nhất từ trước tới nay.

Vụ dưa hấu đầu năm 2011 đem lại niềm vui cho nhiều thành viên trong tổ liên kết (TLK) trồng dưa hấu Diên Điền (Diên Khánh, Khánh Hòa) với giá bán 8.800 đồng/kg, năng suất đạt 30 tấn/ha, cao nhất từ trước tới nay. Tuy nhiên, lứa dưa hấu sau lại mất mùa, mất giá, chỉ tạm thu hồi vốn. Chính vì vậy TLK cần đa dạng hóa sản phẩm cây trồng để giảm rủi ro.

Thành lập chưa đầy 3 tháng nhưng TLK trồng dưa hấu Diên Điền đã chứng tỏ được “sức mạnh” của liên kết. Anh Lưu Thanh Khiết, Phó Chủ tịch Hội Nông dân (HND) xã Diên Điền cho biết, tổ vừa trúng đậm vụ dưa đầu tiên, năng suất đạt 30 tấn/ha, giá bán 8.500 - 8.800 đồng/kg, cao nhất từ trước tới nay. Tuy nhiên, lứa dưa sau, năng suất kém hẳn do bệnh héo rũ, đồng thời giá rớt chỉ còn 4.500 đồng/kg. Theo anh Khiết, Diên Điền là vùng đất lúa; ngoài lúa, bà con còn sản xuất các loại hoa màu phụ, trong đó cho lợi nhuận cao nhất nhưng rủi ro cũng cao nhất là dưa hấu. Thời gian qua, một số nông dân trong xã chuyên canh cây dưa hấu, nhiều người có kinh nghiệm và kiến thức, trong số này có nhiều người trẻ, năng động. Bước đầu, HND xã đã chọn 7 người, vận động thành lập tổ trồng dưa hấu, xây dựng TLK nông dân đầu tiên của xã. Tổ xây dựng vùng trồng dưa hấu có diện tích rộng 6,5ha tại các vùng: Chồi Quýt (2ha), Đồng cây Xoài (1,5ha), Sở Tri (1,5ha) và Đất Ông Khám (1,5ha), chuyên canh cây dưa hấu, huy động đóng góp vốn được 7 triệu đồng (1 triệu đồng/người). Hoạt động bước đầu của tổ tạo được tiếng vang. Tổ đã hỗ trợ cho quỹ Hỗ trợ nông dân xã 0,5 triệu đồng…

Cây dưa hấu đem lại lợi nhuận cao nhưng cũng tiềm ẩn những rủi ro

Theo anh Chủng, dưa hấu là loại cây trồng rất mẫn cảm với thời tiết, chỉ cần nắng kéo dài, mưa đột ngột hoặc ngược lại là dưa “đổ bệnh”. Nghề trồng dưa rất vất vả vì phải thường xuyên “bám đồng, bám ruộng”, theo dõi từng giờ, từng phút chuyển biến của cây mà có biện pháp xử lý phù hợp. Trồng dưa nhọc nhằn như vậy nhưng ai cũng thích làm vì siêu lợi nhuận, giá chỉ cần nhích lên một chút là xem như huề vốn hay trúng đậm. Cây dưa chỉ cần gặp thời tiết thuận, hàng “ăn” mạnh là xem như trúng lớn. Rất tiếc là đến nay căn bệnh héo rũ trên cây dưa vẫn được xem là căn bệnh nan y, bất trị. Tuy nhiên, nếu người trồng dưa am hiểu, có kiến thức, kinh nghiệm có thể khống chế được căn bệnh này bằng cách xử lý tốt đất trước khi trồng và thường xuyên kiểm tra, phát hiện để xử lý kịp thời. Hiện việc kết hợp giữa vôi bột và Furadan tỏ ra hiệu quả khi xử lý đất trồng dưa, việc thay đổi luân phiên cây trồng trên chân đất trồng dưa cũng mang lại nhiều ưu thế.

Trong danh sách các TLK của tỉnh, lần đầu tiên, cây dưa hấu là định danh cho một TLK. Việc làm này có thể thấy, cây dưa hấu đối với nông dân Diên Điền là một thế mạnh. Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận rằng, dưa hấu là cây trồng siêu lợi nhuận nhưng cũng nhiều rủi ro. Minh chứng rõ ràng là kết quả 2 lứa dưa liên tiếp của tổ, chỉ cách nhau mấy ngày đã cho kết quả trái ngược nhau. Điều này cho thấy, các TLK cần phải xây dựng một bộ sản phẩm tương đối ổn định, vừa có năng lực thị trường (hàng hóa tiêu thụ ổn định), vừa không quá phụ thuộc vào thời tiết. Có như vậy, sản xuất mới gắn với tiêu thụ và tạo ra độ ổn định, bền vững, người nông dân không phải “đánh cược” với thị trường và thời tiết. TLK cũng nên đa dạng hóa cây trồng, có thể trồng dưa hấu vụ này, vụ sau thay đổi bằng các loại cây trồng khác để tránh rủi ro, mất mùa, đồng thời cần tăng cường hơn nữa việc trao đổi kinh nghiệm, kiến thức để mọi người cùng nắm bắt, có giải pháp xử lý hữu hiệu.

HOÀI AN