Ngành chế biến gỗ: Khó khăn về nguyên liệu

Tại xưởng sản xuất gỗ xuất khẩu của Công ty Cổ phần CBG Việt Đức, ông Trần Văn Hùng - Giám đốc Công ty chia sẻ với chúng tôi: “Sau khủng hoảng kinh tế thế giới, thị trường đồ gỗ xuất khẩu đã có bước phục hồi.

Tại xưởng sản xuất gỗ xuất khẩu của Công ty Cổ phần CBG Việt Đức, ông Trần Văn Hùng - Giám đốc Công ty chia sẻ với chúng tôi: “Sau khủng hoảng kinh tế thế giới, thị trường đồ gỗ xuất khẩu đã có bước phục hồi. Tuy nhiên, hiện vấn đề nguyên liệu đang khiến cho nhiều DN CBG gặp không ít khó khăn”. Theo phân tích của ông Hùng, từ đầu năm 2011, hầu hết các loại gỗ nguyên liệu nhập khẩu tại các nước Mỹ, châu Âu… đều tăng trung bình khoảng 100 USD so với đầu năm 2010. Các loại gỗ trong nước như cao su, keo, tràm cũng tăng cao, khoảng 25 - 30% so với năm 2010. Do ngành CBG nước ta phải nhập khẩu khoảng 70 - 80% gỗ nguyên liệu, trong khi đó nguyên liệu lại chiếm đến 70% giá thành sản phẩm nên lợi nhuận đạt thấp, chỉ khoảng 5%. Thậm chí với nhiều đơn hàng, lợi nhuận gần như không có nhưng để đảm bảo việc làm và giữ nhân công, DN vẫn thực hiện hợp đồng. Việc phụ thuộc quá nhiều vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu khiến cho các DN gặp không ít rủi ro do không thể chủ động được về giá cũng như nguồn gốc xuất xứ; trong khi nhiều thị trường nhập khẩu quy định rất nghiêm ngặt về nguồn gốc gỗ có hợp pháp hay không. Để ổn định nguồn nguyên liệu và phù hợp với thị trường đồ gỗ trong nhà, Công ty Cổ phần CBG Việt Đức đã nhập khẩu nguồn gỗ thông từ New Zealand để sản xuất đồ gỗ trong nhà, xuất khẩu sang các nước châu Âu, châu Á với giá trị xuất khẩu khoảng 1 triệu USD/năm.

Ngành chế biến gỗ xuất  khẩu đang gặp nhiều khó khăn về nguyên liệu.

Với việc ngành CBG nước ta không còn sử dụng nguồn gỗ tự nhiên như trước thì trồng rừng nguyên liệu là một hướng đi thích hợp. Tuy nhiên, một vấn đề được nhiều DN CBG đặt ra từ nhiều năm nay nhưng vẫn chưa giải quyết được đó là việc hình thành sự liên kết giữa các đơn vị trồng rừng và DN CBG. Nhiều DN cho rằng, với hơn 10 triệu ha rừng nguyên liệu, ngành CBG nước ta rất có lợi thế để phát triển. Thế nhưng, để biến tiềm năng này thành lợi thế không phải là điều đơn giản; để đầu tư trồng rừng phải mất nhiều thời gian, công sức, tiền của. Trong khi đó, sợi dây liên kết giữa chủ rừng với DN CBG lại kém bền chặt do ảnh hưởng của sự biến động về nhu cầu của thị trường, có khi DN CBG cần loại gỗ này nhưng chủ rừng lại không có hoặc gỗ chưa đến tuổi khai thác; trên địa bàn tỉnh, các rừng keo thường được khai thác non nên số lượng gỗ đảm bảo chất lượng để chế biến xuất khẩu vốn đã ít lại không đều do sự đầu tư thiếu bài bản… Theo ông Trần Văn Hùng: “Việc phát triển rừng nguyên liệu trong nước để phục vụ cho nhu cầu CBG xuất khẩu sẽ mang lại lợi nhuận cao đối với ngành này. Tuy nhiên, việc hình thành mối liên kết giữa DN chế biến và các chủ rừng sẽ rất khó khăn”.

Để ngành gỗ Việt Nam phát triển bền vững, cần có cơ chế chính sách hợp lý nhằm phát triển rừng nguyên liệu, trong đó tập trung phát triển gỗ lớn với chu kỳ tuổi rừng đạt từ 10 năm trở lên. Bên cạnh đó, cần có quy hoạch vùng nguyên liệu hợp lý cho từng chủng loại sản phẩm… Để các chủ rừng mạnh dạn đầu tư, cần tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục cho DN thuê đất trồng rừng, thời gian thuê đất hợp lý; có chính sách ưu đãi nhằm tạo điều kiện cho DN trồng rừng, người dân trồng rừng, chăm sóc, bảo vệ rừng có cuộc sống ổn định, không phải bán rừng non…

BÍCH LA