08:04, 05/04/2011

Đối tượng nào cần khuyến khích?

Ai cũng biết lợi ích mang lại từ việc sử dụng máy sấy nông sản, đó là: nâng cao chất lượng, giá trị nông sản, giảm tổn thất sau thu hoạch, giảm giá thành sản phẩm, tăng hiệu quả kinh tế và thậm chí còn bảo vệ mỹ quan đường làng, ngõ xóm…

Ai cũng biết lợi ích mang lại từ việc sử dụng máy sấy nông sản (MSNS), đó là: nâng cao chất lượng, giá trị nông sản, giảm tổn thất sau thu hoạch, giảm giá thành sản phẩm, tăng hiệu quả kinh tế và thậm chí còn bảo vệ mỹ quan đường làng, ngõ xóm… Vậy tại sao số người đầu tư MSNS tại Khánh Hòa còn ít? Đâu là đối tượng chính cần khuyến khích mua sắm MSNS?

Thời tiết những ngày vừa qua có mưa nhỏ, ẩm ướt, đồng thời là thời điểm bắt đầu thu hoạch vụ lúa Đông Xuân 2010 - 2011 nên nhu cầu sấy lúa tăng cao, cơ sở sấy nông sản của bà Bùi Thị Thanh Nga (Tỉnh lộ 8, Diên Khánh, Khánh Hòa) lúc nào cũng đông khách. Bà Nga cho biết, bà vừa đầu tư 2 lò sấy sử dụng nguyên liệu đốt bằng trấu với kinh phí 150 triệu đồng (chưa tính nhà bao che), công suất 6 tấn/lò, 8 tiếng/mẻ, khuấy đảo 2 tiếng một lần, tiêu hao 50 bao trấu (tương đương 100kg) cho một mẻ. Theo bà Nga, hiện nhu cầu sấy lúa trong mấy ngày mưa tăng cao do nông dân gặt lúa không phơi được. Cơ sở của bà cũng nhận gia công hoặc mua trực tiếp lúa tươi đưa vào sấy nếu nông dân yêu cầu. Bình quân gia công 200.000 đồng/tấn hoặc quy giá trị độ ẩm tùy theo lúa từ 16 - 20%. Với cách làm này, bà Nga đã giải quyết được tình trạng lúa bị ứ đọng hư hỏng do ẩm ướt, đồng thời tiêu thụ lúa tươi cho nông dân trong khu vực.

 Đầu tư máy sấy nông sản tại Hợp tác xã nông nghiệp Ninh Quang (Ninh Hòa).

Theo Trung tâm Khuyến nông khuyến ngư (KN-KN) tỉnh, thời gian qua, Trung tâm đã triển khai dự án hỗ trợ máy sấy lúa cho nông dân trong tỉnh, kinh phí từ nguồn KN-KN quốc gia. Năm 2009, dự án được triển khai tại xã Ninh Hưng (Ninh Hòa), Hợp tác xã Nông nghiệp (HTXNN) Diên Phước, Diên Lâm 2 (Diên Khánh). Kinh phí hỗ trợ 50%/máy. Dự án đã tiến hành tổ chức tập huấn kỹ thuật vận hành, cho bà con tham quan, tổ chức hội thảo, tổng kết, đánh giá hiệu quả dự án. MSNS được giới thiệu là MSNS SRA-2 (máy sấy tĩnh vỉ ngang) sử dụng nhiên liệu cho lò đốt cấp nhiệt sấy là trấu sẵn có tại địa phương. Máy sử dụng động cơ điện hoặc động cơ diezen để kéo quạt sấy. Lúa tươi có độ ẩm 26 - 28%, sau khi sấy 6 - 8 giờ chỉ còn 14%, nhiệt độ sấy không quá 450C. Lúa sau khi sấy đạt độ ẩm theo yêu cầu, không có mùi khói và giữ được màu lúa. Theo đánh giá của Trung tâm KN-KN tỉnh, ưu điểm của mẫu máy sấy này là lúa khô đều (chênh lệch độ ẩm cuối nhỏ hơn 2%), chi phí sấy thấp, không tốn công cào đảo lúa trong quá trình sấy so với các loại máy sấy trước đây. Dự án đã hỗ trợ cho các HTXNN và nông dân tham gia mô hình 50% giá trị mua máy, phù hợp với điều kiện kinh tế, tạo thuận lợi cho địa phương sử dụng vào việc sấy lúa giống cũng như lúa thương phẩm trong mùa thu hoạch. Việc sử dụng máy sấy lúa giúp nâng cao chất lượng, giá trị nông sản, giảm tổn thất sau thu hoạch, giảm giá thành sản phẩm, tăng hiệu quả kinh tế từ 15 - 20%, hạn chế việc phơi nông sản trên đường giao thông.

Không thể phủ nhận hiệu quả của việc đầu tư MSNS sau thu hoạch, nhưng hiện nay việc đầu tư này đối với Khánh Hòa còn khiêm tốn. Nhu cầu sấy nông sản vào mùa thu hoạch, đặc biệt đối với vụ Hè Thu, là vụ lúa chịu nhiều ảnh hưởng của thời tiết, mưa bão nhiều, dẫn đến quá tải cho các cơ sở sấy trong tỉnh. Vậy tại sao người dân chưa mặn mà trong việc đầu tư máy sấy? Điều đó được lý giải bởi so với nhiều tỉnh đồng bằng sông Cửu Long, sản lượng nông sản của Khánh Hòa không lớn, một phần vì diện tích đồng bằng nhỏ hẹp, một phần vì sản xuất manh mún, do vậy nhu cầu sấy nông sản không cao, người dân chủ yếu tận dụng ánh nắng mặt trời để phơi lúa. Bên cạnh đó, giá trị máy sấy còn khá cao, vượt túi tiền của nhiều nông dân. Cảnh phơi lúa trên đường giao thông vẫn còn là vấn nạn khi chưa giải quyết triệt để bài toán sấy nông sản sau thu hoạch. Nhu cầu không cao, lại thất thường nên ngay cả các HTXNN cũng khó có thể đầu tư, chỉ tập trung ở một vài hợp tác xã chuyên sản xuất lúa giống, cần thiết phải giải quyết yêu cầu độ ẩm trong lúa. Thời gian gần đây, một số cơ sở thu gom, sơ chế nông sản trong tỉnh quan tâm đầu tư, mua sắm máy sấy để phục vụ yêu cầu thị trường. Nhu cầu mua lúa tươi tại ruộng của một số tư thương nhằm nâng cao chất lượng hạt gạo cũng đòi hỏi họ đầu tư mua MSNS. Một số nông dân có tiềm lực, có sản lượng lúa lớn cũng bắt đầu quan tâm đầu tư MSNS.

Ở Khánh Hòa, việc đầu tư mua sắm MSNS phục vụ nhu cầu thị trường, đối tượng chính được xác định là các cơ sở sấy nông sản, bao gồm: HTXNN, tư thương, nông dân có tiềm lực. Đây là những đối tượng cần đầu tư, khuyến khích. Tỉnh cần có chính sách phù hợp để thành phần này an tâm đầu tư các loại hình dịch vụ sấy nông sản, bảo đảm chất lượng nông sản, giảm thất thoát sau thu hoạch và từng bước xóa vấn nạn phơi lúa trên đường giao thông.

QUANG VIÊN