Lúa “khát”

Mới vừa hết tháng Giêng mà hàng chục héc-ta lúa Đông-Xuân 30 - 45 ngày tuổi tại xã Vạn Lương (Vạn Ninh - Khánh Hòa) xơ xác, chuyển sang màu vàng vì thiếu nước.

Mới vừa hết tháng Giêng mà hàng chục héc-ta lúa Đông-Xuân (ĐX) 30 - 45 ngày tuổi tại xã Vạn Lương (Vạn Ninh - Khánh Hòa) xơ xác, chuyển sang màu vàng vì thiếu nước. Chính quyền địa phương và ngành Nông nghiệp từng khuyến cáo bà con nông dân không nên sản xuất vì hồ chứa nước (HCN) Đá Đen (Xuân Sơn) đang tạm dừng để thi công nhưng bà con vẫn làm vì tiếc rẻ đất trống. Không có nước tưới, bà con phải khoan giếng lấy nước, đẩy chi phí tăng cao…

° Tiếc rẻ không để đất trống

Cánh đồng Đồng Sở (Vạn Lương) rộng hàng trăm héc-ta đang nhộn nhịp bởi không khí chống hạn cứu lúa. Tuy mới hết tháng Giêng nhưng nhiều chân ruộng ở đây đã khô, nứt nẻ, lúa ngả vàng. Anh Võ Nguyên Giáo (Quảng Phước, Vạn Lương), cho biết: “Tôi có 6 sào ruộng lúa ĐX đã 45 ngày tuổi nhưng do thiếu nước, lúa chuyển sang màu vàng, đất nứt nẻ. Đây là diện tích sản xuất nằm ngoài kế hoạch cung cấp nước của thủy nông. Nhà nước có thông báo thi công hồ Đá Đen, ngưng cung cấp nước một thời gian dài nhưng do thấy đây là vụ chính nên tôi vẫn ráng làm, tìm kiếm nguồn nước khác…”. Để có nước cứu lúa, anh Giáo buộc phải thuê thợ khoan giếng ngay tại ruộng. Kinh phí đào một giếng khoan kiểu này khoảng 1,2 triệu đồng (chưa tính vật tư, đường ống). Anh hy vọng trong 6 tiếng đồng hồ có thể “giải cứu” xong diện tích lúa bị hạn.

Ông Trần Xuân Vượng (Quảng Phúc) cũng tìm thuê người khoan giếng. 6 sào lúa của ông đang “ngắc ngoải” vì thiếu nước. Ông Vượng cho biết, khu vực này từ trước tới nay nhận nước từ hồ Đá Đen đưa về. Vụ ĐX này, hồ thông báo không cung cấp nước vì đang thi công nâng cấp. Tuy nhiên, bà con tiếc rẻ, tiếp tục làm vì không muốn để đất trống, phần vì giá lúa đang tăng. Tuy nhiên, chi phí đầu tư chống hạn không phải nhỏ.

Người dân Vạn Lương khẩn trương đào giếng cứu lúa.

° Khuyến cáo nhưng vẫn làm

Ông Bùi Văn Được, Chủ tịch Hội Nông dân xã Vạn Lương cho biết, về việc hồ Đá Đen sửa chữa, nâng cấp, lãnh đạo xã đã có khuyến cáo, chỉ đạo bà con trong vùng tưới của hồ không nên sản xuất lúa, chuyển đổi sang các loại cây trồng ít cần nước, chịu khô hạn như: đậu xanh, bắp, màu nhưng bà con tiếc rẻ vì giá lúa đang cao nên vẫn cố sản xuất tự phát, dẫn đến thiếu nước, phải đầu tư làm giếng khoan, chi phí tăng cao. Đối với Vạn Lương, số diện tích này thuộc diện tích lúa 1 vụ nhưng từ ngày được hồ Đá Đen cung cấp nước tưới, bà con vẫn sản xuất 2 vụ lúa. Đối với những diện tích nằm ngoài kế hoạch thì việc hỗ trợ, bồi thường nếu thiệt hại sẽ không được xem xét.

Ông Đinh Văn Mỹ, Phó Giám đốc Công ty TNHH Nhà nước một thành viên Khai thác công trình thủy lợi Bắc Khánh Hòa cho biết, theo kế hoạch, khi hồ Đá Đen thi công, nâng cấp sẽ không cung cấp nước cho vùng tưới gồm diện tích lúa các xã: Xuân Sơn, Vạn Hưng và Vạn Lương với tổng diện tích khoảng hơn 200ha. Tuy nhiên, Công ty linh động dẫn dòng nên vẫn có thể tưới được diện tích lúa của 2 xã: Xuân Sơn và Vạn Hưng. Riêng Vạn Lương do nằm cuối nguồn nước nên không thể cung cấp được, diện tích không được tưới khoảng 40 - 50ha. Công ty cũng khuyến cáo bà con không nên sản xuất trong vụ mùa này, nếu sản xuất thì bà con tự lo và việc thi công sẽ đẩy nhanh để có thể cung cấp nước cho vụ mùa tới, có nghĩa là ĐX 2011 - 2012, vùng này sẽ được cung cấp nước.

Thực tế sản xuất nông nghiệp cho thấy, nguồn nước cung cấp từ các hệ thống thủy lợi quốc dân là rất quan trọng. Việc ngưng cung cấp để thi công, sửa chữa chỉ là tạm thời. Tuy nhiên, người dân cũng cần lắng nghe khuyến cáo của chính quyền, cơ quan chức năng, nếu không việc đầu tư sẽ không mang lại hiệu quả, “tiền mất tật mang”.

Q.V