Nỗ lực ổn định tỷ giá

Đã hơn 10 ngày kể từ khi Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh tỷ giá, nhưng diễn biến của thị trường vẫn chưa lắng dịu. Tình trạng 2 tỷ giá vẫn tồn tại khi giá USD ngoài thị trường tự do tiếp tục cao hơn…

Đã hơn 10 ngày kể từ khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) điều chỉnh tỷ giá, nhưng diễn biến của thị trường vẫn chưa lắng dịu. Tình trạng 2 tỷ giá vẫn tồn tại khi giá USD ngoài thị trường tự do (TTTD) tiếp tục cao hơn… Một loạt chính sách mới của NHNN đã được đưa ra như: Đẩy mạnh việc thanh tra, kiểm soát nhằm chống tình trạng 2 giá trong NH, phải niêm yết công khai giá mua bán USD trong NH, nâng lãi suất tái cấp vốn từ 9 đến 11%… đã thể hiện quyết tâm của NHNN đối với thị trường ngoại hối.

. Điều chỉnh tỷ giá - việc làm cần thiết

Đến thời điểm này, việc NHNN nâng tỷ giá chính thức lên sát với thị trường đã nhận được rất nhiều ý kiến của các chuyên gia tài chính cũng như những người quan tâm. Phần lớn đều ủng hộ và đánh giá cao, vì chính sách này phù hợp với tình hình kinh tế nước ta trong thời điểm hiện nay và phù hợp với diễn biến thị trường. Đây là tác động tích cực cho mục tiêu xóa bỏ khoảng cách giữa tỷ giá chính thức và giá tự do trên thị trường, nhằm ổn định thị trường và tạo điều kiện gia tăng dự trữ ngoại hối. Sự chấm dứt tình trạng 2 tỷ giá sẽ giúp các giao dịch minh bạch hơn và giảm bớt những chi phí phát sinh. Tỷ giá tăng sẽ kiềm chế nhập khẩu và kích thích xuất khẩu. Các nhà đầu tư nước ngoài sẽ an tâm hơn khi giải ngân đầu tư vào Việt Nam. Bên cạnh đó, chính sách điều hành tỷ giá linh hoạt sẽ giúp ngăn cản các hoạt động đầu cơ, làm cho tỷ giá ổn định hơn trong tương lai.

. Vì sao tỷ giá vẫn tăng?

Tại các NH thương mại, sau quyết định điều chỉnh tỷ giá, việc mua bán USD của NH cũng dễ dàng và sôi động hơn so với trước

Tuy nhiên, diễn biến của giá USD trên TTTD trong những ngày qua dường như đã vượt ngoài dự đoán của các cơ quan chức năng. Giá USD trên TTTD đã tăng từ trước khi NHNN chính thức nâng tỷ giá bình quân liên NH; trong hơn 10 ngày qua, giá USD tự do vẫn không ngừng tăng. Tính đến cuối tuần qua, giá USD tự do đã lên đến 22.400 đồng/USD, mức tăng kỷ lục chưa từng có. Trong khi đó, NHNN liên tục điều chỉnh tỷ giá bình quân liên NH xuống, khiến tỷ giá niêm yết tại các NH cũng liên tục điều chỉnh. Đến nay, thị trường đã lắng dịu bớt, giá USD trên thị trường đã điều chỉnh giảm, mặc dù tỷ giá bình quân liên NH do NHNN công bố liên tục tăng lên (ngày 22-2 tăng 5 đồng, ngày 23-2 tiếp tục tăng thêm 5 đồng và hiện ở mức 20.683 đồng/USD). Giá USD niêm yết tại Vietcombank tăng thêm 5 đồng, lên 20.790 đồng/USD (mua vào) và 20.890 đồng/USD (bán ra). Giá USD tự do tạm thời ổn định ở mức 22.000 đồng/USD, mức chênh lệch tỷ giá giữa TTTD và NH hiện nay còn khoảng 1.200 đồng/USD, không thấp lắm so với mức chênh lệch từng được duy trì trước khi NHNN có cơ chế ấn định tỷ giá chính thức mới. Theo ông Đoàn Vĩnh Tường - Giám đốc NHNN Chi nhánh Khánh Hòa: Một trong những nguyên nhân khiến tỷ giá vẫn tăng là do nền kinh tế nhập siêu lớn. Mặt khác, đến nay, các cơ quan chức năng vẫn không kiểm soát được tình hình đầu cơ trên thị trường ngoại tệ tự do. Những người nắm giữ ngoại tệ hiện chưa muốn bán ra và các doanh nghiệp xuất khẩu có nguồn thu bằng ngoại tệ hiện vẫn đang chờ diễn biến của thị trường. Bên cạnh đó, giá vàng đang tăng trở lại và cao hơn giá vàng thế giới là nguyên nhân đẩy tỷ giá trên TTTD tăng lên. Minh chứng rõ ràng nhất là trong tháng 1, số vàng và ngoại tệ mà các NH ở Khánh Hòa huy động được đạt 3.745 tỷ đồng (quy đổi), tăng 190 tỷ đồng so với đầu năm (với 5,34%).

Tuy vẫn còn biến động, nhưng động thái của NHNN trong thời gian qua phù hợp với diễn biến thị trường, tạo điều kiện cho các NH thương mại trong việc thu hút ngoại tệ để đáp ứng nhu cầu. Tại các NH thương mại, sau quyết định điều chỉnh tỷ giá, việc mua bán USD của NH cũng dễ dàng và sôi động hơn so với trước. Bởi lẽ, với mức giá mới này, người mua và người bán dễ “gặp nhau” hơn. Tuy nhiên, sự biến động về số dư ngoại tệ vẫn không có nhiều thay đổi so với trước khi điều chỉnh tỷ giá. Do chênh lệch tỷ giá với TTTD vẫn còn cao nên các doanh nghiệp có nguồn thu ngoại tệ vẫn không muốn bán cho NH; trong khi đó, NH không có nguồn để bán cho các đơn vị cần. Chính vì vậy, hiện nay đang có tình trạng NH làm môi giới cho các bên mua bán ngoại tệ và ăn hoa hồng.

. Nỗ lực ổn định thị trường tiền tệ

Để ổn định thị trường tiền tệ, theo ý kiến của các chuyên gia, điều cần nhất bây giờ là phải loại bỏ được tâm lý đầu cơ USD; vì trong quý I, nhu cầu về ngoại tệ không lớn, thậm chí thấp nhất so với cả năm.

Ông Đoàn Vĩnh Tường cho biết: Nhiệm vụ trước mắt của NHNN là kiểm soát việc thực hiện trần lãi suất huy động tối đa không được quá 14%; hạ lãi suất cho vay để ổn định nền kinh tế, thúc đẩy sản xuất phát triển; tiếp tục nắm sát diễn biến thị trường ngoại tệ, tình hình thị trường vàng trong nước và phối hợp với các cơ quan chức năng triển khai các đợt kiểm tra trên địa bàn để xử lý vấn đề đầu cơ, găm giữ ngoại tệ. NHNN sẽ tăng cường kiểm tra, xử lý việc niêm yết lãi suất, tỷ giá. Các NH thương mại niêm yết như thế nào phải bán như thế đó, không được bán 2 giá. Đồng thời, NHNN sẽ tăng cường các biện pháp thanh tra những NH thu phí trong mua, bán ngoại tệ; phối hợp với các cơ quan chức năng để xử lý nghiêm việc mua, bán ngoại tệ trái phép, góp phần bình ổn tỷ giá”.

Ông Đoàn Vĩnh Tường cũng đề nghị các ngành, cơ quan, doanh nhân… cần thông tin nhanh cho NHNN về những NH vi phạm để NHNN xử lýù ngay và xử lý quyết liệt. Các cơ quan chức năng cần có biện pháp kiểm tra, xử lý tình trạng buôn bán ngoại tệ bất hợp pháp đang tràn lan trên thị trường. Đối với những doanh nghiệp có nhu cầu về USD, ông Đoàn Vĩnh Tường đề nghị các doanh nghiệp này nên thực hiện nghiệp vụ phát sinh (mua bán ngoại tệ kỳ hạn) để tránh rủi ro về tỷ giá, không gây căng thẳng vào một thời điểm.

BÍCH KHUÊ