Mới bước vào mùa thu hoạch xoài nhưng tại một số nơi ở Cam Lâm (Khánh Hòa) đã rộ lên chuyện gian dối trong cân xoài của những chủ vựa. Chuyện này đã có từ lâu, chính những chủ vựa thu mua xoài cũng khẳng định. Nhưng để lành mạnh hóa thị trường mua bán xoài, vẫn cần có thời gian và biện pháp mềm dẻo…
Mới bước vào mùa thu hoạch xoài nhưng tại một số nơi ở Cam Lâm (Khánh Hòa) đã rộ lên chuyện gian dối trong cân xoài của những chủ vựa. Chuyện này đã có từ lâu, chính những chủ vựa thu mua xoài cũng khẳng định. Nhưng để lành mạnh hóa thị trường mua bán xoài, vẫn cần có thời gian và biện pháp mềm dẻo…
° Nỗi buồn đầu vụ
 |
| Tình trạng cân gian xoài diễn ra tại Cam Lâm đã lâu |
Anh Diệp Thế Thanh - Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Hải Tây thừa nhận, anh cũng là nạn nhân của việc cân gian. Anh vừa bán 1 tấn xoài đầu vụ nhưng bị “hao hụt” mất khoảng 170kg. Do giá xoài giảm còn 7.500 đồng/kg, lại hao hụt khi cân nên tính ra, anh thiệt hại gần 1,3 triệu đồng. Theo anh, chuyện cân gian không còn là chuyện bí mật; vựa nào cũng làm như vậy, và đã thực hiện từ lâu rồi. Anh cũng đã bị thiệt hại không chỉ mới năm nay. Anh cho biết, xoài càng có giá, độ “cân gian” càng nhiều.
° Thú nhận từ chủ vựa
Còn nhớ, chuyện cân xoài gian tại Cam Lâm đã được Báo Khánh Hòa phản ảnh cách đây hơn 1 năm. Khi đó, chính quyền huyện Cam Lâm có tổ chức kiểm tra nhưng do thực hiện hơi muộn nên sự việc không còn tính thời sự. Năm nay, ngay khi vụ xoài bắt đầu thì chuyện cũ lại tái phát.
Ông T.N.T - chủ vựa xoài T.T thừa nhận, việc cắt cân để làm cân “già” đi đã có từ lâu, khi xoài bắt đầu có giá, được chuyển đi các tỉnh phía Bắc và xuất bán sang thị trường Trung Quốc. Không rõ có phải đã thành thông lệ mà các tư thương miền Bắc thường xin giảm bớt khối lượng tại gốc từ 5 - 6% để bù trừ sản phẩm bị hỏng trên đường vận chuyển. Chính cách làm này buộc các chủ vựa xoài phải cắt lại cân để tránh lỗ. Để làm việc này, chủ vựa buộc phải nhờ đến các thợ cân “điều chỉnh” chứ không thể tự làm. Và không ai bảo ai, các chủ vựa đều làm lại cân để tránh bị thiệt thòi về mình.
Để kiểm chứng lời ông T., biết chắc trọng lượng của mình, tôi đã thử đứng lên bàn cân và nhận thấy kết quả sai lệch đến 17%! Như vậy, so với tỷ lệ 5 - 9% mà ông T. nói, hao hụt thực tế còn cao hơn gấp 3 lần! Rõ ràng, việc “ăn gian” không dừng lại ở chuyện sợ… thiệt thòi.
Tôi lại sang một vựa xoài khác - vựa H.T để tìm hiểu cho khách quan. Ông Th. - chủ vựa này, cũng thừa nhận việc cắt cân đã có từ lâu, khi giao thương bắt đầu phát triển. Việc giảm bớt khối lượng 5 - 7% cho các lái xoài phía Bắc là chuyện bình thường. Điều này cũng được bà con bán xoài nhất trí. Nhưng khi tôi lên bàn cân ở đây để kiểm chứng thì thấy, độ sai lệch… vẫn 17%! Xem ra, chuyện cân gian mà nhiều nhân chứng nói không thể xem là không có.
° Cần phối hợp nhiều biện pháp
Trao đổi với ông Trương Văn Châu - Trưởng phòng Công thương huyện Cam Lâm, ông Châu cho biết, việc này huyện đã biết và cũng đã tổ chức kiểm tra. Nhưng mỗi lần kiểm tra, chủ vựa đều biết trước nên đưa cân chuẩn ra đối phó. Kiểm tra đo lường thì phải công khai, phải huy động lực lượng nên rất khó phát hiện các trường hợp gian lận, cố tình “chỉnh nắn” lại cân. Ông Châu cũng cho biết, huyện đang chuẩn bị phối hợp với Chi cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất lượng kiểm định lại cân tại các chợ và điểm mua bán có sử dụng dụng cụ đo lường.
Kiểm định dụng cụ đo lường thường xuyên là việc làm cần thiết của các ngành chức năng và địa phương để chống gian lận thương mại. Tuy nhiên, riêng trong chuyện thu mua xoài, khi mà việc sử dụng cân có độ sai lệch lớn đã diễn ra quá lâu, cũng có phần trách nhiệm của chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng. Bên cạnh việc xử lý nghiêm khắc, địa phương cần tuyên truyền cho mọi người hiểu được các hình thức làm sai lệch dụng cụ đo lường, hành vi vi phạm pháp luật trong đo lường, giúp người trong cuộc hiểu và thay đổi nhận thức để xây dựng thị trường kinh doanh lành mạnh.
Q.V
