Kẹo phát sáng vẫn được bày bán công khai

Gần đây, báo chí liên tục thông tin về việc phát hiện và thu hồi loại kẹo phát sáng (KPS) chứa chất có thể gây ung thư trên địa bàn Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Theo khảo sát của phóng viên Báo Khánh Hòa, tại TP. Nha Trang, KPS vẫn được bày bán. Ngoài ra, còn có hàng trăm loại bánh kẹo kém chất lượng, không rõ nguồn gốc cũng tràn ngập thị trường, tiềm ẩn nguy cơ gây hại đối với sức khỏe người sử dụng.

° Kẹo phát sáng: Cần là có

Những loại bánh kẹo không rõ nguồn gốc được bày bán la liệt như thế này khó đảm bảo an toàn cho sức khỏe người sử dụng.

Không khó để tìm thấy KPS tại một số quầy tạp hóa vỉa hè hoặc xe đẩy trước cổng các trường tiểu học, trung học cơ sở (THCS). Theo chỉ dẫn của một nhóm học sinh, chúng tôi đến một điểm bán hàng rong trước cổng Trường THCS Trưng Vương. Nơi đây, KPS được bày bán công khai với giá 2.000 đồng/chiếc, 30.000 đồng/hộp. Ở một cửa hàng gần Trường THCS Vĩnh Nguyên, khi chúng tôi hỏi mua KPS, chủ hàng từ chối không bán vì “người ta nói kẹo có chất gây hại”. Tuy nhiên, khi tôi ngỏ ý rất cần mua loại kẹo này để “chiều ý đứa cháu”, chủ hàng lại tỏ ra xuề xòa: “Cần nên tôi mới bán đấy” (!?)

Tại một tiệm tạp hóa khác trên đường Nguyễn Đức Cảnh, chủ cửa hàng chào bán KPS với giá 1.500 đồng/chiếc. Khi đề nghị được mua cả hộp, chủ cửa hàng cho biết đã bán gần hết và chưa kịp nhập hàng mới. Còn người bán hàng tại một quầy tạp hóa trên đường Lê Quý Đôn thì cho biết, mới đây, có người chuyên bỏ sỉ bánh kẹo đã chào bán KPS nhưng chị vốn không bán quen mặt hàng này nên không lấy. Tuy nhiên, chủ hàng cũng sẵn sàng lấy giùm: “Em mua nhiều hay ít? Cứ để lại số điện thoại, chị sẽ liên hệ với điểm bỏ sỉ và gọi em tới nhận hàng ngay hôm nay, cần bao nhiêu cũng có”.

Theo ghi nhận của chúng tôi, những loại KPS hầu hết đều mang nhãn hiệu Fluorescence, màu sắc bắt mắt, phổ biến với hình tròn, hình ngôi sao, hình thanh kiếm… Ngoại trừ các thông tin về thành phần chế biến kẹo ghi bằng tiếng Anh, hầu như thiếu các thông tin cần thiết về xuất xứ, ngày sản xuất, hạn sửû dụng… Trên vỏ của loại KPS hình thanh kiếm lại có một số thông tin bằng chữ tượng hình ghi chú thành phần, hạn sử dụng, xuất xứ (tại Quảng Đông, Trung Quốc) nhưng lại không hề có nhãn phụ bằng tiếng Việt. Điểm đặc biệt của những chiếc kẹo này so với kẹo mút thông thường là cấu tạo của cán kẹo gồm 2 đoạn nhựa rỗng, bên trong chứa 2 loại dung dịch cùng màu, chỉ cần lấy tay bẻ nhẹ, dung dịch ở hai đoạn này sẽ hòa lẫn với nhau, làm cho cán kẹo rực sáng. Kết quả xét nghiệm của Viện Kiểm nghiệm an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) quốc gia mới đây đã khẳng định, trong cán kẹo có 2 thành phần là dung môi và PAH. Khi chúng kết hợp với nhau sẽ tạo ra phản ứng oxy hóa, tạo năng lượng phát sáng. PAH là chất rất độc hại, có thể gây ung thư, đột biến gen. Nhiều phụ huynh khi biết thông tin này đã cấm con ăn KPS, các học sinh cũng truyền tai nhau không ăn loại kẹo này, nhưng người bán thì vẫn công nhiên bày bán.

Theo ông Nguyễn Văn An, Trưởng phòng Nghiệp vụ Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh, lực lượng QLTT tỉnh đang tiến hành kiểm tra về hóa đơn, chứng từ, nguồn gốc xuất xứ và chất lượng hàng hóa đối với loại KPS, chủ yếu là tại các khu chợ, cổng trường học, quầy tạp hóa… Nếu phát hiện KPS lưu hành trên thị trường sẽ tịch thu và tiêu hủy ngay tại chỗ, đồng thời áp dụng các biện pháp xử phạt hành chính tùy theo mức độ vi phạm. Ông Lê Đình Đờn - Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP cũng cho biết, tới đây, Chi cục sẽ lồng ghép việc triển khai tháng ATVSTP với kiểm tra mặt hàng KPS trên thị trường.

° Bánh kẹo không rõ nguồn gốc: Tràn lan

Những nghiên cứu về tính độc hại của KPS được cảnh báo gần đây chỉ là một trong rất nhiều ẩn họa có thể xảy đến do sử dụng thực phẩm kém chất lượng. Những chiếc kẹo, thạch, bánh, mứt… hấp dẫn với đủ các màu xanh, đỏ, tím, vàng, kiểu dáng ngộ nghĩnh đang được bày bán nhan nhản tại các sạp chợ,

tiệm tạp hóa, xe đẩy trước cổng trường học phần lớn là những sản phẩm bán theo cân với giá “bèo”, không có bao bì, nhãn mác hoặc bao bì chỉ in tiếng nước ngoài, không rõ nguồn gốc, không hạn sử dụng, không có nhãn phụ bằng tiếng Việt… Việc sử dụng phẩm màu công nghiệp hoặc các phẩm màu ngoài danh mục cho phép để chế biến thực phẩm cũng làm tăng nguy cơ ngộ độc. Người bán thì một mực khẳng định những loại bánh kẹo này được bán quanh năm mà chẳng mấy ai phàn nàn, còn không ít người mua cũng rất chuộng vì chúng ngon và rẻ. Tại các điểm bán hàng rong ở cổng trường học, những loại kẹo này càng có sức hấp dẫn đặc biệt đối với các “thượng đế nhí”.

Nhiều phụ huynh học sinh cho biết, khó có thể biết rõ sở thích ăn vặt của con trẻ. Chị N.T.P (đường Nguyễn Thiệt Thuật, Nha Trang) chia sẻ: “Thỉnh thoảng, tôi cho con tiền ăn vặt. Cháu thích gì thì mua nấy, tôi cũng không biết cháu ăn quà gì”. Một điều đáng lo ngại là hiện nay, nhiều người thường chỉ “tẩy chay” những thực phẩm đã bị nêu tên đích danh là “độc hại” nhưng chưa có ý thức tránh xa thực phẩm kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, được bày bán la liệt. Bên cạnh nỗ lực kiểm soát thị trường hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng của các cơ quan chức năng thì người tiêu dùng cũng cần nâng cao hơn nữa hiểu biết về ATVSTP.

SÁCH DƯƠNG