Ngay sau khi trần lãi suất (LS) huy động được tháo bỏ, hàng loạt ngân hàng thương mại đã đồng loạt tăng LS huy động VNĐ, có thời điểm lên tới 12%/năm.
Ngay sau khi trần lãi suất (LS) huy động được tháo bỏ, hàng loạt ngân hàng thương mại (NHTM) đã đồng loạt tăng LS huy động VNĐ, có thời điểm lên tới 12%/năm. Những tưởng, các chiêu khuyến mại trước đây của NH sẽ hạn chế hoặc chấm dứt, để làm cho mặt bằng LS huy động được công khai và minh bạch hơn; nhưng ngược lại, các NH lại tung ra nhiều chương trình khuyến mại hấp dẫn và đa dạng hơn. Điều này đã làm cho khách hàng thêm bối rối, vì không biết chọn NH nào là thích hợp nhất để “chọn mặt gửi… tiền”.
 |
| Khách hàng gửi tiền tiết kiệm tại Phòng Giao dịch Techcombank Vĩnh Hải, Nha Trang. |
Trước tình hình này, Hiệp hội NH Việt Nam đã yêu cầu các tổ chức tín dụng hội viên áp dụng LS xoay quanh mức 11,5%/năm và chấm dứt các hình thức khuyến mại như: thưởng tiền, hiện vật… làm “méo mó” mặt bằng LS huy động thực trên thị trường. Đồng thời, Hiệp hội cũng đề nghị các NHTM áp dụng các mức LS hợp lý cho các kỳ hạn từ ngắn đến dài để hình thành “đường cong LS” theo đúng thông lệ, nhằm giữ ổn định thị trường tiền tệ, góp phần kiểm soát lạm phát và đạt mục tiêu tăng trưởng 6,5% do tiêu Chính phủ đề ra. Thực tế, lời kêu gọi trên từ Hiệp hội NH không phát huy tác dụng. Các NH chỉ hưởng ứng ở mức độ “tham khảo”. Một vài NH đáp ứng chủ trương của Hiệp hội NH là điều chỉnh giảm LS, nhưng lại tiếp tục triển khai các chương trình khuyến mại. Điển hình như: NHTM Cổ phần Sài Gòn - Hà Nội (SHB) đã giảm LS huy động từ 11,99% xuống 11,5%/năm, được áp dụng cho tất cả các kỳ hạn nhưng lại đưa ra chương trình khuyến mại “4 trong 1” với 4 cơ hội trúng thưởng cho khách hàng. Theo đó, khách hàng khi gửi tiết kiệm tại SHB sẽ được nhận phiếu trúng ngay tiền mặt và phiếu bốc thăm may mắn để tham dự quay số hàng tuần, tháng và cuối chương trình với những giải thưởng có giá trị như: vàng SJC, xe ga Honda Lead, ô tô Mercedes. Một NH “đại gia” như NH Đầu tư và Phát triển (BIDV) cũng tranh thủ thu hút vốn bằng cách tung ra sản phẩm “Tiết kiệm siêu khuyến mại”, được coi là “hot” nhất trên thị trường hiện nay. Theo đó, ngoài mức LS được cố định trong suốt thời gian gửi tiền tối đa lên tới 11,5%/năm đối với VNĐ và 4,2%/năm đối với USD, những trường hợp đặc biệt có thể áp dụng LS tối đa với USD là 5,1%/năm. Khách hàng tham gia sẽ được tặng một phần quà tại thời điểm gửi, tương đương với mức tặng LS lên tới 1,5%/năm. Nếu cam kết tiếp tục duy trì tiền gửi tại BIDV thêm một kỳ nữa sau khi đáo hạn, tổng giá trị mức thưởng khách hàng nhận được sẽ tương đương với mức tặng LS lên tới 2,2%/năm. Như vậy, nếu cộng với các khoản khuyến mại thì LS huy động tại BIDV là 13,7%/năm. Mức LS trên quả là khá hấp dẫn đối với khách hàng. Chị Diệp Thị Thanh, đường Trần Quý Cáp (TP. Nha Trang) cho biết: “Khoản gửi tiết kiệm của tôi khoảng vài ngày nữa đã tới kỳ đáo hạn. Tôi tìm hiểu mức LS huy động một số NH và thấy rằng, các NH đều tăng bình quân khoảng 1,5%/năm. Sau khi cân nhắc so sánh, tôi dự định sẽ chuyển sang gửi tiết kiệm tại Chi nhánh BIDV Khánh Hòa, vì NH này gần nhà, có chương trình tặng thưởng rất lớn. Tuy nhiên, một nhân viên giao dịch tại NH tôi đang gửi tiết kiệm lại gọi điện thoại báo cho tôi rằng, NH sẽ tặng ngay LS thưởng nếu tôi đồng ý tiếp tục gửi tiền; đồng thời đảm bảo mức LS thưởng này là cao nhất trên địa bàn. Hiện nay, tôi rất bối rối, không biết gửi tiền tại NH nào có lợi nhất…”.
Như vậy, sau khi Thông tư số 12/2010/TT-NHNN ra đời, cho phép tổ chức tín dụng áp dụng cơ chế cho vay với LS thỏa thuận, nhiều người dự đoán mặt bằng LS huy động lẫn cho vay sẽ được công khai và minh bạch hơn. Nhưng thực tế, mặt bằng LS trên thị trường đang diễn biến phức tạp và khó kiểm soát hơn. Đã đến mùa các doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh, tức là NH đã có nhiều đầu ra nhưng đang bị kẹt ở đầu vào. Đa số NH vẫn đang trong tình trạng “khát” vốn, vì thế, họ tìm mọi cách để huy động. Tuy nhiên, tâm lý người dân hiện nay vẫn lo ngại tình trạng lạm phát cao, sợ đồng tiền bị mất giá và rất băn khoăn khi thấy các NH đua nhau tăng LS. Vì thế, một lượng tiền lớn trong dân vẫn chưa chịu “chảy” vào NH, họ đang tập trung vào những kênh đầu tư khác như: chứng khoán, bất động sản hay trữ vàng và USD. Một chuyên gia tài chính cho rằng: “Phải tạo cho người dân một niềm tin chắc chắn về giá trị tiền đồng. Có như vậy, người gửi mới thấy rằng họ đang nhận được mức LS hợp lý nhất và không còn tâm lý so sánh, chờ đợi hay “mặc cả” với NH”. Dự đoán mặt bằng LS sẽ còn nhiều biến động trong thời gian tới.
LÊ NGUYÊN
