Công nghiệp nông thôn có khởi sắc

Sau 5 năm triển khai thực hiện Nghị định 134/2004/NĐ-CP của Chính phủ về khuyến khích phát triển công nghiệp nông thôn (CNNT), hoạt động khuyến công trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đã đạt được một số kết quả khả quan. Chương trình khuyến công (CTKC) đã động viên và huy động được các nguồn lực hỗ trợ, tạo điều kiện cho nhiều tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế đầu tư phát triển sản xuất CNNT, nâng cao năng lực cạnh tranh, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cải thiện đời sống xã hội ở vùng nông thôn.

Chương trình khuyến công đã giúp các doanh nghiệp có điều kiện đầu tư, đổi mới công nghệ.

Qua 5 năm thực hiện CTKC, các chủ trương, chính sách đã dần đi vào cuộc sống. Bước đầu, chương trình đã giúp các cơ sở CNNT tiếp cận với những công nghệ, sản phẩm và quy trình sản xuất mới; đào tạo lao động có tay nghề; giải quyết việc làm và thu nhập ổn định cho người lao động tại các địa phương… Nhờ đó, CNNT đã có những khởi sắc mới. Nhiều đơn vị sản xuất CNNT đã được hưởng lợi và phát huy có hiệu quả trên nhiều lĩnh vực. Điển hình như: Chương trình nâng cao năng lực quản lý đã tổ chức trang bị những kiến thức cơ bản về khởi sự, lập kế hoạch kinh doanh, phương án đầu tư hiệu quả…  cho 298 học viên. Ngoài ra, chương trình này còn tổ chức các lớp đào tạo ngắn ngày cho 895 học viên nhằm nâng cao năng lực quản trị, bán hàng ở các địa bàn nông thôn. Chương trình xây dựng mô hình trình diễn đã hỗ trợ 27 mô hình trình diễn kỹ thuật như: cải tiến quy trình, công nghệ sản xuất, ứng dụng công nghệ mới, sản xuất sản phẩm mới… Các dự án hoàn thành đã thu hút vốn đầu tư hơn 12 tỷ đồng, tổng doanh thu tăng thêm hơn 65 tỷ đồng, góp phần tạo việc làm và thu nhập ổn định cho 1.455 lao động tại nông thôn. Chương trình đào tạo nghề truyền nghề đã tổ chức đào tạo nghề cho 440 học viên về đan mây tre lá, bẹ chuối, thêu tranh thủ công, sản xuất đá granite…

Khoản kinh phí hỗ trợ cho hoạt động khuyến công (HĐKC) giai đoạn 2005 - 2009 hơn 2,2 tỷ đồng từ nhiều nguồn (kinh phí khuyến công quốc gia 797 triệu đồng, địa phương 1,1 tỷ đồng và các nguồn khác 325 triệu đồng) đã mang lại hiệu quả thiết thực. Thông qua chương trình, các nhà đầu tư đã nắm bắt được những chính sách ưu đãi khi đầu tư vào các địa bàn nông thôn, địa bàn khó khăn và đặc biệt khó khăn; huy động các nguồn lực trong xã hội cùng tham gia vào quá trình đầu tư sản xuất tại nông thôn, góp phần đắc lực trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa CNNT; định hướng cho các cơ sở CNNT phát triển bền vững, từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh.

Nhờ giải quyết tốt mối quan hệ về lao động, việc làm, tăng thu nhập cho người lao động làm nghề tiểu thủ công nghiệp - dịch vụ ở nông thôn, diện mạo nông thôn ngày càng được đổi mới, phát triển, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tuy nhiên, với đặc thù của địa bàn nông thôn, việc thực hiện CTKC cũng gặp không ít khó khăn, tồn tại như: Cơ sở sản xuất kinh doanh đa số còn nhỏ lẻ, hoạt động sản xuất kinh doanh mang tính hộ gia đình, thiếu vốn đầu tư, đặc biệt là đầu tư đổi mới trang thiết bị, công nghệ hiện đại; thị trường tiêu thụ sản phẩm hẹp, sản phẩm chưa có sức cạnh tranh cao dẫn đến hạn chế trong quá trình phát triển của cơ sở; định mức hỗ trợ kinh phí khuyến công cho mỗi đề án còn thấp nên chưa có tác dụng kích thích người dân, doanh nghiệp đầu tư vốn vào phát triển công nghiệp; việc đào tạo nghề tiểu thủ công nghiệp tại vùng sâu vùng xa, vùng dân tộc thiểu số gặp nhiều khó khăn và hiệu quả chưa cao…

Với mục tiêu huy động mọi nguồn lực tham gia đầu tư sản xuất công nghiệp và các dịch vụ khuyến công ở nông thôn, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế - lao động theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, góp phần xóa đói giảm nghèo và phát triển đời sống văn hóa - xã hội ở nông thôn, theo lãnh đạo Sở Công thương, trong thời gian tới, HĐKC sẽ tăng cường tuyên truyền, quảng bá các chính sách khuyến khích phát triển CNNT để góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ và nhân dân về tầm quan trọng của việc phát triển công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp. Đặc biệt là làm cho các cơ sở CNNT biết được chính sách và nội dung hoạt động của CTKC, từ đó tích cực chủ động tham gia, thụ hưởng chính sách hỗ trợ để phát triển sản xuất kinh doanh của đơn vị mình; tăng cường hướng dẫn, kiểm tra, giám sát và kịp thời tháo gỡ những khó khăn vướng mắc, đảm bảo hoàn thành các đề án đúng tiến độ, sử dụng kinh phí hỗ trợ đúng mục đích, chế độ chính sách cũng như các quy định khác về quản lý HĐKC.

Mục tiêu phát triển CNNT trên địa bàn tỉnh với tốc độ tăng trưởng không thấp hơn bình quân cả nước; đến năm 2010, tỷ trọng CNNT trong giá trị sản xuất công nghiệp toàn ngành đạt 30%... là điều không dễ dàng nếu không có những chính sách hợp lý. Vì vậy, ngoài nghiên cứu sửa đổi Nghị định 134/2004/NĐ-CP theo hướng tăng một số nội dung của HĐKC như: hỗ trợ cơ sở sản xuất CNNT tham gia hội chợ triển lãm ở nước ngoài; hỗ trợ tổ chức các chuyến tham quan, học tập kinh nghiệm nước ngoài cho cán bộ làm công tác khuyến công; mở rộng phạm vi và đối tượng áp dụng Nghị định…, việc thành lập mạng lưới khuyến công viên cấp huyện, xã rất cần làm ngay. Bởi lẽ, đây chính là những người có thể “cầm tay, chỉ việc” khi thực hiện các HĐKC ở cơ sở.

HOÀNG TRIỀU