35 năm sau ngày giải phóng, nông nghiệp - nông thôn Khánh Hòa đã có những đổi mới, phát triển toàn diện. Từ chỗ nông nghiệp lạc hậu, thuần túy sản xuất lúa, đến nay, địa phương đã có nền nông nghiệp đa canh, hướng mạnh vào sản xuất hàng hóa tập trung. Nông thôn đổi mới toàn diện, đời sống người dân ngày càng nâng cao.
35 năm sau ngày giải phóng, nông nghiệp - nông thôn (NN-NT) Khánh Hòa đã có những đổi mới, phát triển toàn diện. Từ chỗ nông nghiệp lạc hậu, thuần túy sản xuất lúa, đến nay, địa phương đã có nền nông nghiệp đa canh, hướng mạnh vào sản xuất hàng hóa tập trung. Nông thôn đổi mới toàn diện, đời sống người dân ngày càng nâng cao.
 |
| Đầu tư xây dựng hệ thống thủy lợi là thành tựu lớn của nông nghiệp Khánh Hòa. |
35 năm qua, những chỉ tiêu lớn đặt ra cho nông nghiệp Khánh Hòa đều đạt mức tăng trưởng khá. Sản lượng lương thực cây có hạt đạt hơn 235 ngàn tấn (gấp 2,5 lần năm 1976). Cơ cấu cây trồng chuyển đổi theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung: cây lúa 15.000ha; cây ăn quả 10.000ha (riêng xoài 6.000ha, hầu hết là các giống xoài chất lượng cao như Hòa Lộc, Úc…); cây điều 4.000ha; đặc biệt là cây mía 17.000ha (gấp 2 lần so năm 1976), hình thành ngành công nghiệp chế biến đường công suất toàn tỉnh 7.250 tấn mía/ngày. Năng suất, chất lượng của các vùng chuyên canh không ngừng tăng. Năng suất lúa bình quân đạt 55 tạ/ha/vụ, vùng thâm canh đạt 60 tạ/ha/vụ, bảo đảm vững chắc an ninh lương thực và phục vụ giao thương. Năng suất mía tăng liên tục từ 30 tấn/ha (năm 1989) lên 45 tấn/ha (2009). Mô hình kinh tế vườn ngày càng nhân rộng, chuyên canh các loài cây trồng có giá trị kinh tế cao như: xoài, cam, táo, sầu riêng… Cây thực phẩm phát triển ổn định, từng bước tổ chức sản xuất theo hướng sạch, phục vụ nhu cầu tiêu dùng và du lịch… Ngành chăn nuôi ngày càng hình thành nhiều trang trại có quy mô công nghiệp và bán công nghiệp, thay thế dần chăn nuôi nhỏ lẻ, tự phát. Đến nay, toàn tỉnh đã có 3 doanh nghiệp và 87 trang trại chăn nuôi quy mô lớn. Tổng đàn gia cầm, gia súc tăng 4 lần so với năm 1976. Trong đó, đàn trâu bò 90.000 con, heo 107.000 con, gia cầm 1,9 triệu con.
Tăng trưởng số lượng cũng đi đôi với chất lượng nhờ có các chương trình, dự án cải tạo và đổi mới giống cây trồng, vật nuôi. 85% diện tích cây trồng sử dụng các giống mới. Chương trình cải tạo, phát triển đàn bò, đàn heo, gia cầm đã làm thay đổi giá trị chăn nuôi, góp phần thúc đẩy nông nghiệp phát triển toàn diện. Mặt khác, nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật mới trong chọn giống, lai tạo, thâm canh, dinh dưỡng, phòng trừ dịch hại, thú y, đặc biệt là cơ giới hóa nông nghiệp với hàng trăm máy gặt đập liên hợp… đã được ứng dụng. Nhiều vật nuôi, cây trồng mới được du nhập làm phong phú thêm sản phẩm nông, lâm nghiệp (đà điểu, heo rừng lai, gà H’mông, gà sao, nhím, dông, cây kiệu, tỏi, nghệ, keo lai, dó bầu, hoa, bon sai…). Hạ tầng thủy lợi được đánh giá là thành tựu lớn của nông nghiệp Khánh Hòa. Toàn bộ hệ thống thủy lợi đã được kiên cố hóa cơ bản (khoảng 160 công trình), nhiều công trình thủy lợi lớn đang ở giai đoạn đầu tư và chuẩn bị đầu tư, hứa hẹn triển vọng mới cho phát triển công nghiệp, du lịch, đô thị toàn tỉnh. Ngành Muối đã tổ chức sản xuất ổn định gần 1.000ha, sản lượng hàng năm đạt 70.000 tấn (gấp 3 lần so với năm 1976), đã xuất hiện nhiều diện tích muối đầu tư sản xuất theo công nghệ mới.
Những thành tựu toàn diện về kinh tế - xã hội của tỉnh đã làm cho bộ mặt nông thôn ngày càng đổi mới. 100% xã có đường ô tô đến trung tâm; 97,2% hộ sử dụng điện lưới quốc gia; 77% dân số dùng nước sạch (50 hệ thống cấp nước tập trung); 100% xã có trạm y tế và trường tiểu học; 91% xã có trường mẫu giáo; 57,7% xã có chợ kiên cố; 87 điểm bưu điện - văn hóa; mật độ điện thoại cố định đạt 67,07 máy/100 dân; 100% huyện, thị được phủ mạng cáp quang và điện thoại di động. Các lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa, thể dục thể thao phát triển mạnh. Người dân ngày càng được tiếp cận với các dịch vụ tốt, điều kiện đi lại, học hành, khám chữa bệnh được cải thiện nhiều; hơn 80% nhà ở nông thôn kiên cố và bán kiên cố, tình trạng nhà tạm bợ đã được thay thế, số hộ khá giàu ở nông thôn ngày càng tăng; kinh tế trang trại, gia trại phát triển (2.500 trang, gia trại), không còn hộ đói, số hộ nghèo giảm nhanh theo tiêu chí của tỉnh.
Theo ông Đào Công Thiên - Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Khánh Hòa, 35 năm qua, thành tựu trong lĩnh vực NN-NT của tỉnh có ý nghĩa cực kỳ quan trọng trong việc ổn định và phát triển kinh tế - xã hội, đẩy mạnh tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng và phát triển Khánh Hòa.
Tuy vậy, NN-NT Khánh Hòa vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức cần giải quyết. Trồng trọt vẫn chiếm tỷ trọng lớn (70% giá trị sản xuất nông nghiệp, không tính thủy sản); các ngành nghề, dịch vụ nông thôn phát triển còn kém, chưa thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển dịch cơ cấu lao động và kinh tế nông thôn; sản xuất nông nghiệp phổ biến vẫn là sản xuất nhỏ, phân tán, nhiều lĩnh vực công nghệ còn lạc hậu, giá trị thu nhập trên đơn vị đất canh tác còn thấp; nhu cầu cung cấp nước cho phát triển công nghiệp, đô thị còn hạn chế; mô hình chăn nuôi tập trung chưa mạnh, phổ biến vẫn là chăn nuôi nhỏ lẻ, khó kiểm soát dịch bệnh; kinh tế hợp tác chậm phát triển; tình trạng ruộng đất manh mún, hiệu quả sản xuất không cao; khoảng cách giàu nghèo giữa nông thôn và thành thị ngày một tăng… Dù vậy, với sự quan tâm đầu tư của tỉnh và giúp đỡ của Chính phủ, cũng như nỗ lực của lao động nông nghiệp, NN-NT Khánh Hòa sẽ tiếp tục phát triển trong những năm tới.
H.A
