35 năm sau ngày giải phóng, từ chỗ không có gì, Khánh Hòa đã tận dụng và phát huy lợi thế để đưa ngành Công nghiệp phát triển mạnh, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
35 năm sau ngày giải phóng, từ chỗ không có gì, Khánh Hòa đã tận dụng và phát huy lợi thế để đưa ngành Công nghiệp (CN) phát triển mạnh, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.
 |
| Nhiều dự án đầu tư lớn đang được triển khai. Trong ảnh: Xây dựng Kho Xăng dầu ngoại quan Vân Phong. |
Với lợi thế về điều kiện tự nhiên, trữ lượng khoáng sản và nhiều nguồn nguyên liệu khác, sau ngày đất nước giải phóng, Khánh Hòa đã khai thác tiềm năng để phát triển các lĩnh vực sản xuất (SX) CN như: chế biến, khai khoáng, cơ khí… Ngày mới giải phóng, toàn tỉnh chỉ có 2 nhà máy được quốc hữu hóa là Xí nghiệp Hơi kỹ nghệ Nha Trang và Nhà máy Nước ngọt Nha Trang cùng khoảng 170 cơ sở dịch vụ, sửa chữa nhỏ. Để phát huy tiềm năng, thế mạnh địa phương, tỉnh đã chỉ đạo xây dựng một số cơ sở cho SXCN, chủ yếu tập trung vào các ngành: cơ khí sửa chữa, chế tạo nhỏ; CN chế biến, sản xuất hàng tiêu dùng. Nhờ phát huy những thế mạnh về điều kiện tự nhiên, nguồn lao động dồi dào, cơ sở vật chất, đến cuối năm 1985, CN Khánh Hòa đã được củng cố, bước đầu tạo đà cho phát triển kinh tế.
Từ sau khi thực hiện đường lối đổi mới, khuyến khích các thành phần kinh tế phát triển, nhiều đơn vị đã tự đổi mới công nghệ, mẫu mã, nâng cao chất lượng sản phẩm để vươn ra thị trường. Khánh Hòa đã từng bước chuyển hướng tăng dần tỷ trọng CN, đặc biệt là khu vực doanh nghiệp (DN) ngoài quốc doanh và DN có vốn đầu tư nước ngoài.
Cùng với đổi mới trong cơ chế, chính sách, môi trường đầu tư của tỉnh đã có sự khởi sắc, thu hút nhiều dự án mang tính quyết định cho phát triển CN địa phương. Việc xuất hiện mô hình hoạt động “công ty mẹ - công ty con” của Tổng Công ty Khánh Việt, Nhà máy Tàu biển Hyundai VinaShin, các DN chế biến… đã khẳng định được chất lượng sản phẩm CN của tỉnh. Các sản phẩm luôn có sản lượng và mức tăng trưởng cao theo từng năm gồm: thuốc lá điếu, cát xuất khẩu, nước khoáng, thủy sản đông lạnh, yến sào, nông sản xuất khẩu…
Đặc biệt, gần 10 năm qua, nhờ xây dựng những chương trình cụ thể, phù hợp với tình hình phát triển thực tế của CN địa phương như: chương trình hàng tiêu dùng - hàng xuất khẩu, phát triển công nghiệp, khuyến công…, giá trị (GT) SXCN Khánh Hòa đã có mức tăng cao. Năm 2000, GTSXCN đạt 3.171,6 tỷ đồng; đến cuối năm 2009, GTSXCN đã đạt hơn 14.230 tỷ đồng. Khánh Hòa trở thành 1 trong 10 tỉnh thành có mức tăng trưởng CN cao trong cả nước.
Cùng với nỗ lực của ngành trong việc đề ra các giải pháp khắc phục khó khăn, phát huy thế mạnh sẵn có để tạo sức bật cho CN phát triển nhanh, mạnh và bền vững, những năm qua, địa phương đã tổ chức sắp xếp lại các DN, nâng cao hiệu quả sản xuất của DN nhà nước; khuyến khích, tạo điều kiện phát triển nhiều thành phần kinh tế, đồng thời thực hiện nghiêm túc, hiệu quả công tác cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư.
Hiện nay, ngành CN chiếm gần 42% trong cơ cấu GDP của tỉnh. Nhiều đơn vị trong ngành đã được Đảng và Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới như: Tổng Công ty Khánh Việt, Công ty Cổ phần Điện lực Khánh Hòa, Hợp tác xã Thủ công mỹ nghệ xuất khẩu Vĩnh Phước… Giai đoạn 2001 đến nay là thời gian thành công vượt trội của Khánh Hòa khi Khu Kinh tế Vân Phong chính thức được thành lập. Đến nay, nhiều dự án lớn có vốn hàng tỷ USD, hàng ngàn tỷ đồng đã được cấp giấy chứng nhận đầu tư hoặc thỏa thuận địa điểm. Điển hình như: Nhà máy Đóng tàu Cam Ranh, Nhà máy Xi măng Cam Ranh, Kho Xăng dầu ngoại quan Vân Phong, Cảng Trung chuyển quốc tế Vân Phong, Trung tâm Nhiệt điện Vân Phong, Nhà máy Xử lý nix thải Ninh Thủy…, góp phần đưa cơ cấu kinh tế chuyển dịch nhanh theo hướng CN, dịch vụ và giảm dần nông nghiệp; từng bước hình thành một số lĩnh vực chủ lực, tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị kinh tế cao như: đóng tàu biển, thuốc lá điếu, nước yến sào cao cấp, nước khoáng, thủy sản đông lạnh…
35 năm sau ngày thống nhất đất nước, CN Khánh Hòa đã cơ bản thay đổi về chất với nhiều dự án quy mô, cơ sở hạ tầng CN hiện đại, công nghệ tiên tiến, giá trị sản phẩm không ngừng gia tăng, đáp ứng nhu cầu nội địa và xuất khẩu. Để khai thác tốt hơn nữa lợi thế của mình, CN Khánh Hòa đang phấn đấu đưa GTSXCN đạt hơn 31.000 tỷ đồng vào năm 2015, tăng gần 2 lần so với năm 2010; tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 14%/năm; khôi phục và phát triển mạnh các ngành nghề truyền thống ở nông thôn; phấn đấu 100% cơ sở sản xuất mới xây dựng áp dụng công nghệ sạch hoặc được trang bị các thiết bị cần thiết nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đảm bảo xử lý chất thải; 100% rác trong khu CN, cơ sở sản xuất CN tại TP. Nha Trang, thị xã Cam Ranh và các thị trấn trong tỉnh được thu gom xử lý…
Theo lãnh đạo Sở Công thương, để thực hiện các mục tiêu trên, thời gian tới, ngành sẽ đề xuất với tỉnh triển khai công tác quy hoạch cán bộ, đào tạo và sử dụng nguồn nhân lực đúng ngành nghề; có chính sách thu hút nhân tài để phục vụ CN hóa, hiện đại hóa; tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, chú trọng vốn đầu tư nước ngoài, coi việc thu hút vốn đầu tư của các tập đoàn kinh tế lớn là nhân tố quyết định thắng lợi mục tiêu đề ra. Ngoài ra, Khánh Hòa sẽ ưu tiên phát triển các ngành tạo ra sản phẩm có hàm lượng tri thức và công nghệ cao, các ngành có lợi thế cạnh tranh, có thương hiệu. Trên cơ sở quy hoạch đã duyệt, địa phương sẽ xây dựng cơ sở hạ tầng và lấp đầy diện tích đất cho thuê ở các khu CN trên địa bàn như: Suối Dầu, Ninh Thủy, Vạn Ninh, Nam và Bắc Cam Ranh, trong Khu Kinh tế Vân Phong; đồng thời đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở hạ tầng các cụm CN ở từng địa phương.
HOÀNG TRIỀU
