Cần tiếng nói chung!

Vì nhu cầu việc làm, người lao động vẫn phải tất tả đến cty đúng giờ dù hôm trước phải tăng ca quá mức.

Công ty TNHH Komega-X là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoạt động tại Khu Công nghiệp Suối Dầu, chuyên sản xuất găng tay thể thao. Những năm qua, tổ chức Công đoàn (CĐ) của Công ty gần như không hoạt động. Chính vì thế, một số quyền lợi của người lao động chưa được bảo đảm theo quy định của Bộ Luật Lao động (BLLĐ)…

° Vi phạm

Gần đây, công nhân (CN) Công ty TNHH Komega-X rất bất bình về việc lãnh đạo Công ty cho tăng ca, làm thêm giờ quá mức quy định của BLLĐ. Công nhân H. cho biết: Ngày 22-6, sau khi hết giờ làm việc bình thường, lãnh đạo Công ty yêu cầu part 2 tăng ca. CN cứ tưởng chỉ tăng ca đến 9 - 10 giờ đêm như mọi lần, nhưng không ngờ, lãnh đạo Công ty đã cho làm việc đến tận sáng hôm sau. CN rất bức xúc bởi trước đó 1 tuần, vào ngày 15-6, part 2 cũng đã phải tăng ca đến tận 1 giờ sáng. Ngày 22-6, CN làm tăng ca hơn 12 giờ, nhưng Công ty chỉ cho ăn một chiếc bánh mì nhỏ và một hộp sữa nhỏ ngay tại chỗ làm việc… Nhiều CN cho biết, việc vi phạm pháp luật lao động ở Công ty trước đây cũng đã từng xảy ra. Đặc biệt, trong giờ làm việc, CN muốn đi vệ sinh phải xin được giấy phép đồng ý của lãnh đạo Công ty…

Trả lời về những vấn đề CN nêu, bà Nguyễn Thị Hồng Hạnh, Trưởng phòng Hành chính - Kế toán cho rằng: Việc tăng ca của Công ty đều đảm bảo theo pháp luật. Công ty thực hiện quản lý nhân sự theo yêu cầu của đối tác nước ngoài. Ở các nước này, pháp luật về lao động còn hoàn thiện hơn nhiều… Tuy nhiên, khi phóng viên đặt vấn đề về việc tăng ca quá giờ, vi phạm quy định của BLLĐ, bà Hạnh thừa nhận, ngày 22-6 có tăng ca. Dự kiến đợt tăng ca sẽ kết thúc lúc 21 giờ, nhưng do một số công đoạn CN làm bị lỗi, thiếu hàng xuất nên Công ty buộc phải cho CN làm kéo dài. Việc ăn uống “đạm bạc” là do số CN ở lại làm tăng ca đã ăn chiều. Mặt khác, do tăng ca đột xuất nên doanh nghiệp không chuẩn bị kịp; tuy nhiên, mỗi suất ăn khuya cũng có giá đến 10 ngàn đồng.

Trao đổi về quy định đi vệ sinh phải xin giấy phép, ông Jeong Bae Kim - Tổng Giám đốc Công ty Komega-X cho biết: Do nhà vệ sinh ở bên ngoài khu vực sản xuất nên trước đây có đưa ra quy định này. Tuy nhiên, khi nhiều lao động kiến nghị, Công ty đã bãi bỏ quy định này từ cuối tháng 5-2009. Lãnh đạo Công ty cảm thấy không hài lòng vì những việc đơn vị đã làm được cho CN nhưng lại không được đề cập đến (như quy định cứ mỗi 2 giờ làm việc, CN được nghỉ 15 phút nhưng vẫn được tính tiền lương thời gian nghỉ; môi trường lao động trong lành…); trong khi đó, CN lại chỉ chú ý đến những sai sót của Công ty. Khi làm việc, có những công đoạn bị lỗi nhưng do CN không báo cáo nên mới dẫn đến tình trạng tăng ca kéo dài…

° Cần tiếng nói chung

Điều 69 BLLĐ sửa đổi, bổ sung quy định: Người sử dụng lao động và người lao động có thể thỏa thuận làm thêm giờ, nhưng không được quá 4 giờ trong một ngày, 200 giờ trong một năm, trừ một số trường hợp đặc biệt được làm thêm không quá 300 giờ trong một năm do Chính phủ quy định, sau khi tham khảo ý kiến của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam và đại diện của người sử dụng lao động. Ở Công ty Komega-X, thỉnh thoảng vẫn xảy ra vi phạm pháp luật về lao động. Do đó, bức xúc của CN là có cơ sở. Công nhân T. cho biết: Tôi làm ở Công ty hơn 3 năm và đã chứng kiến 3 lần CN lãn công vì những chính sách của doanh nghiệp đối với người lao động.

Để tìm hiểu rõ hơn về vai trò của tổ chức CĐ ở Công ty TNHH Komega-X, chúng tôi đã trao đổi với đại diện CĐ Các khu công nghiệp và khu kinh tế (KCN-KKT) tỉnh và được bà Huỳnh Thị Nam Khánh cho biết: Tháng 11-2005, nhiều CN lãn công do Công ty cho người lao động nghỉ việc không lý do. Sau đó, năm 2006, CĐ Công ty Komega-X ra đời. Tuy nhiên từ đó đến nay, tổ chức CĐ dường như không hoạt động, thậm chí, khi mời họp hoặc đề nghị gửi báo cáo hoạt động CĐ hàng quý, đơn vị cũng không thực hiện; khi gọi điện hối thúc thì gửi báo cáo rất sơ sài… Chúng tôi được biết, năm 2008, khoảng 1.300 CN Công ty đã lãn công do không đồng ý về tiền tăng ca, suất ăn, tiền xăng xe, chế độ nghỉ phép năm, chế độ lao động nữ…

Khi các cơ quan chức năng can thiệp, lãnh đạo Công ty đã hứa sẽ thực hiện theo đúng pháp luật, nhưng trong quý I/2009, vẫn có 11 người lao động của Công ty đến CĐ Các KCN-KKT tỉnh nhờ can thiệp vì bị cho nghỉ việc không lý do.

Được biết, năm 2008, Công ty TNHH Komega-X có gửi CĐ Các KCN-KKT tỉnh bản Nội quy lao động và thỏa ước lao động tập thể. Nhưng từ đó đến nay, CĐ Công ty chưa gửi báo cáo chất lượng thương lượng thỏa ước lao động tập thể, dù đã được nhắc nhở. Do đó, CĐ Các KCN-KKT tỉnh chưa có cơ sở để rà soát, đánh giá. Nghiên cứu Nội quy lao động và thỏa ước lao động tập thể của Công ty Komega-X do bà Phạm Thị Thu Tâm, đại diện người lao động và ông Jeong Bae Kim, Tổng Giám đốc Công ty ký, chúng tôi nhận thấy, văn bản này chưa đưa ra được những điều khoản có lợi hơn cho người lao động như quy định tại Điều 44 BLLĐ.

Ông Jeong Bae Kim - Tổng Giám đốc Công ty Komega-X cho biết: Từ đầu năm đến nay, suy thoái kinh tế đã ảnh hưởng lớn đến hoạt động của Công ty. Công ty đang làm mọi cách để giữ CN. Những người hết hợp đồng trong lúc không có việc làm đã được Công ty gọi trở lại. Hiện nay, Công ty đã nhận được một số đơn đặt hàng và đang nỗ lực sản xuất để giữ quan hệ với đối tác. Đơn vị đang cố gắng để xây dựng doanh nghiệp hoạt động tốt không chỉ tại Khánh Hòa mà còn ở Việt Nam.

Được biết, để kịp thời lắng nghe ý kiến người lao động, từ tháng 6-2009, Công ty đã cho đặt thùng thư góp ý. Tuy nhiên, để lãnh đạo Công ty và người lao động tìm được tiếng nói chung, chia sẻ nguyện vọng với nhau, CĐ Công ty phải hoạt động đúng nghĩa. Ngoài ra, lãnh đạo Công ty cần bố trí thời gian đối thoại trực tiếp với người lao động và tạo điều kiện để tổ chức CĐ sinh hoạt theo định kỳ; đồng thời bố trí, sắp xếp thời gian làm việc hợp lý, không nên tăng ca quá giờ quy định trong BLLĐ.

Hoàng Triều