Biện pháp nào giải quyết triệt để?

Nạn buôn bán hàng rong làm ảnh hưởng đến du khách và vẻ đẹp của bãi biển.

Đứng đầu trong danh sách “làm mất lòng” du khách là người bán hàng rong và cung cách phục vụ của tài xế taxi. 44% du khách khi được hỏi đều không hài lòng về việc tính tiền quá đắt, không có đồng hồ đo km, không trả tiền thừa… 39% du khách than phiền về áp lực thúc ép mua hàng và giá cả không thỏa đáng của những người bán hàng rong. Đây là kết quả của cuộc điều tra, nghiên cứu được tiến hành bởi Học viện Đào tạo TUV Rheinland Việt Nam, trong khuôn khổ Dự án Phát triển nguồn nhân lực du lịch Việt Nam do Tổng cục Du lịch phối hợp với Ủy ban châu Âu thực hiện gần đây. Ngoài ra, cuộc khảo sát điều tra về môi trường kinh doanh du lịch tại TP. Nha Trang mà Hiệp hội Du lịch Khánh Hòa thực hiện trong khuôn khổ Chương trình Hỗ trợ cạnh tranh toàn cầu cho doanh nghiệp Việt Nam do Chính phủ Đan Mạch tài trợ cũng cho thấy, có đến 73% du khách được hỏi cho rằng cần hạn chế bán hàng rong và chèo kéo khách vì đây là một trong những yếu tố làm giảm lượng khách đến Nha Trang.

Những kết quả trên cho thấy, hàng rong thực sự là vấn đề ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh của ngành Du lịch. Thông tin phản hồi từ du khách cho thấy, những mặt tiêu cực này sẽ khiến khách du lịch không trở lại Việt Nam cũng như không giới thiệu cho người khác đến Việt Nam. Báo cáo 2 năm thực hiện Chương trình Phát triển du lịch Khánh Hòa giai đoạn 2006 - 2010 cũng thừa nhận: Nạn bán hàng rong, chèo kéo khách, ăn xin, cò mồi… vẫn còn khá phổ biến và đang gây ảnh hưởng không nhỏ đến công tác bảo vệ môi trường, an ninh an toàn cho du khách.

D., một hướng dẫn viên du lịch kể: Hàng rong thật sự là nỗi ám ảnh của du khách, nhất là khách du lịch tàu biển. Không hiểu sao, những người bán hàng rong biết rất rõ lịch đón tàu biển và cả những nơi mà các công ty du lịch sẽ đưa khách đến trong chương trình tour. Chính vì thế, tại các điểm thăm làng quê, làng dệt chiếu rất xa thành phố, vẫn có những người bán hàng rong. Điều tệ nhất là họ bám và làm phiền khách rất lâu, khách mua thì lại bị chặt chém. Chúng tôi là hướng dẫn viên, nhiều lúc thấy rất xấu hổ nhưng không dám nói vì họ rất hung dữ.

Ngay dọc bãi biển Nha Trang, hàng rong cũng rất phong phú với đủ loại, từ thức ăn đến kính, bưu ảnh, sách báo…, phần lớn được đặt trên xe đạp để dễ di chuyển khi có lực lượng chức năng. Có khi, cả gia đình (vợ, chồng, con) cùng bán bưu ảnh trên một chiếc xe. Khi có khách mua, người chồng giữ con cho vợ bán. Nhiều nhất là các gánh bán hàng hải sản lúc nào cũng bốc khói nghi ngút. Bên cạnh việc làm phiền du khách, việc bán hàng rong còn gây ra một hệ lụy khác trên bãi biển Nha Trang, đó là nạn xả rác bừa bãi, khiến bãi biển ngày càng dơ và đen.

Tuy nhiên, làm thế nào để hạn chế hàng rong vẫn là vấn đề đau đầu của các cơ quan chức năng bởi phải giải quyết áp lực: làm sao để vừa giữ gìn được văn minh đô thị vừa không ảnh hưởng đến mưu sinh của những người lao động. Còn nhớ, trong dịp tổ chức cuộc thi Hoa hậu Hoàn vũ, khi các ngành chức năng ra tay quyết liệt đối với nạn bán hàng rong, lãnh đạo tỉnh đã nhận được thư khẩn cầu của những người bán hàng rong “mong cuộc thi Hoa hậu sớm kết thúc để họ trở lại buôn bán như cũ”. Hiện nay, dọc bờ biển, lực lượng Thanh niên xung kích có nhiệm vụ giữ gìn trật tự cũng như ngăn những người bán hàng rong buôn bán, gây phiền hà cho du khách. Song chúng tôi nhận thấy, việc làm này của các lực lượng chức năng không phải là giải pháp hữu hiệu, thậm chí đôi khi gây phản cảm. Cảnh những người bán hàng rong ôm hàng bỏ chạy khi thấy bóng lực lượng chức năng không phải là hình ảnh đẹp trước mắt du khách. Điều đáng nói là chỉ sau vài phút khi lực lượng này đi khỏi, họ lại quay về buôn bán như cũ!

Chính vì thế, các ngành chức năng cần tập huấn nâng cao nhận thức cho những người bán hàng rong trong việc bán hàng cho du khách, đồng thời nghiên cứu và đưa ra những biện pháp  quản lý hợp lý bằng thuế cũng như các ràng buộc phù hợp để giải quyết rốt ráo tình trạng này. Bên cạnh đó, cần áp dụng biện pháp phạt những người ăn uống và xả rác trên bãi biển.

BÍCH KHUÊ