Các ngân hàng đồng loạt giảm lãi suất cho vay

Cuối năm, doanh nghiệp rất cần vốn để đẩy mạnh sản xuất.

Ngày 21-10, khi quyết định giảm các mức lãi suất (LS) chủ chốt của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có hiệu lực, các ngân hàng thương mại (NHTM) cũng đồng loạt giảm LS cho vay. Đây được coi là quyết định kịp thời và mạnh mẽ của NHNN. Thế nhưng, theo nhiều doanh nghiệp (DN), mức LS cho vay hiện vẫn quá cao. Các NHTM cần phải giảm lãi suất mạnh hơn nữa.

Ngày 20-10, NHNN Việt Nam đã ban hành các Quyết định 2316, 2321, 2318, 2317 về điều chỉnh LS cơ bản, LS tái cấp vốn, LS tái chiết khấu, LS tiền gửi dự trữ bắt buộc bằng đồng Việt Nam (VND) và thanh toán tín phiếu NHNN bắt buộc trước hạn. Theo đó, kể từ ngày 21-10-2008, LS cơ bản bằng VND giảm từ 14%/năm xuống 13%/năm; LS tiền gửi dự trữ bắt buộc bằng VND đối với tổ chức tín dụng (TCTD) tăng từ 5%/năm lên 10%/năm; LS tái cấp vốn giảm từ 15%/năm xuống 14%/năm; LS tái chiết khấu giảm từ 13%/năm xuống 12%/năm; LS cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên NH và cho vay bù đắp thiếu hụt trong thanh toán bù trừ của NHNN Việt Nam đối với các NH giảm từ 15%/năm xuống 14%/năm. Ngoài ra, từ ngày 21-10, NHNN sẽ thanh toán trước hạn 20.300 tỷ đồng tín phiếu NHNN cho các TCTD có nhu cầu rút trước hạn. Theo NHNN, mục đích của việc thực hiện các giải pháp nêu trên là nhằm tạo điều kiện cho các TCTD đảm bảo khả năng huy động vốn và thanh toán, hoạt động kinh doanh an toàn, hiệu quả, giảm LS cho vay, thúc đẩy đầu tư, sản xuất, kinh doanh phát triển. Căn cứ để NHNN đưa ra hàng loạt quyết định trên là dựa theo các phân tích đánh giá kinh tế vĩ mô, lạm phát đang có xu hướng giảm rõ rệt trong quý IV/2008 và chiều hướng lạm phát giảm có thể diễn ra trong năm 2009; xu hướng nhập siêu thấp dưới 30% so với kim ngạch xuất khẩu. Bên cạnh đó, từ ngày 15-9 đến nay, tuy ít nhiều chịu sự tác động của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu nhưng thị trường tiền tệ, ngoại hối và hoạt động NH trong nước vẫn ổn định và đảm bảo thanh toán. Vốn bằng VND và ngoại tệ của các NHTM có hiện tượng dư cung, các NHTM đảm bảo khả năng thanh toán ở mức cao, tiền gửi tại NHNN hiện dư thừa khoảng 45.000 tỷ đồng.

Theo dự đoán, với sự điều chỉnh như trên của NHNN, LS đầu vào của các NH sẽ dịu đi. Và đúng như dự đoán, chiều 20-10, hàng loạt NHTM công bố hạ LS cho vay từ ngày 21-10-2008. Cụ thể, sáng 21-10, trên địa bàn Nha Trang, NHTM Cổ phần Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) Chi nhánh Khánh Hòa đã hạ LS cho vay từ 1,7%/tháng xuống 1,625%/tháng (19,5%/năm); NHTM Cổ phần Ngoài quốc doanh (VPBank) Nha Trang hạ LS cho vay từ 19% xuống 18%/năm, riêng với các khách hàng thân thuộc, sử dụng nhiều dịch vụ của VPBank, mức LS ưu đãi chỉ còn 17%/năm. Ngày 22-10, NHTM Cổ phần Quốc tế (VIB) Chi nhánh Nha Trang cũng hạ LS cho vay. VIB hạ LS cho vay đối với cả VND và ngoại tệ. So với mức LS tại thời điểm cao nhất (21%/năm), LS cho vay của VIB hiện nay đã giảm trung bình 3%, còn khoảng 18%/năm. NH Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) Chi nhánh Khánh Hòa đồng loạt giảm LS cho vay đối với 2 đối tượng khách hàng truyền thống là hộ sản xuất và các DN vừa và nhỏ. Theo đó, LS cho vay VND đối với các hộ sản xuất nông, lâm, ngư, diêm nghiệp giảm xuống còn 16,8%/năm (giảm 4,2% so với đầu năm); đối với các DN nhỏ và vừa trong lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu giảm LS xuống còn 17,4%/năm (đối với DN loại A). NHTM Cổ phần Ngoại thương (Vietcombank) Nha Trang giảm LS cho vay thông thường từ 19,5% xuống còn 18,5%/năm. Thực hiện nhiệm vụ là NH dẫn dắt LS thị trường, NH Đầu tư và Phát triển (BIDV) Khánh Hòa là NH điều chỉnh LS mạnh nhất và nhiều nhất so với các NH trên địa bàn. Đợt điều chỉnh LS lần này là lần thứ 5 liên tiếp trong vòng 3 tháng trở lại đây của BIDV. Cụ thể, từ ngày 23-10, LS cho vay ngắn hạn của BIDV Khánh Hòa là 17,20%/năm; cho vay sản xuất các mặt hàng thiết yếu như: xăng dầu, xi măng, sắt thép, thuốc chữa bệnh, phân bón; cho vay các tập đoàn, tổng công ty, DN thuộc các thành phần kinh tế trực tiếp tạo sản phẩm, tham gia xác lập và bình ổn cân đối lớn của nền kinh tế có LS 16,50%/năm; tài trợ DN nhỏ và vừa LS 16,50%/năm; tài trợ xuất khẩu, thu mua lúa gạo LS 16,20%/năm. Các đối tượng khác LS cho vay tối đa 19,50%/năm.

Ông Nguyễn Đôn Minh, Giám đốc BIDV Khánh Hòa cho biết: “Với việc LS cơ bản được đưa về mức 13%/năm, trần LS VND sẽ giảm từ mức 21%/năm xuống còn 19,5%/năm. Khi trần LS mới được tạo lập thấp hơn, các NHTM lại nhận được gấp đôi LS tiền gửi dự trữ bắt buộc và được thanh toán trước hạn 20.300 tỉ đồng tín phiếu bắt buộc thì việc LS cho vay của các NHTM giảm là điều tất yếu. Các chính sách trên của NHNN được coi là động thái kịp thời và mạnh mẽ, tạo điều kiện cho các NHTM đảm bảo khả năng huy động vốn và thanh toán, hoạt động kinh doanh an toàn, hiệu quả, giảm LS cho vay, thúc đẩy đầu tư, sản xuất và kinh doanh phát triển. Với nhiệm vụ là NH dẫn dắt LS thị trường, ngay sau khi có các quyết định điều chỉnh giảm LS của NHNN, BIDV đã cân nhắc để thực hiện ngay và nghiêm túc điều chỉnh giảm LS cho vay lẫn huy động, đồng thời công bố công khai việc điều chỉnh giảm LS của NH mình”. Bà Lương Thị Cẩm Tú, Giám đốc Sacombank Khánh Hòa nói: “Hiện nay, hàng loạt DN đang lâm vào tình trạng khó khăn, không ít DN đành phải cắt bỏ một số hạng mục đầu tư trong sản xuất kinh doanh vì không vay được vốn của NH. Một trong những lý do khiến DN không thể tiếp cận nguồn vốn là LS quá cao. Thời gian gần đây, việc nới lỏng chính sách tiền tệ của NHNN được các NHTM đánh giá là kịp thời. Vì nếu tiếp tục thắt chặt tiền tệ, DN không vay được vốn sẽ kéo theo những hệ lụy lớn, làm nền kinh tế không phát triển, việc làm không có, DN phá sản… Trong khi đó, dù chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2008 giới hạn ở mức 30%, nhưng sau 9 tháng tỷ lệ này mới đạt khoảng 11%. Nguồn vốn dồi dào, NH phải chạy đua tiếp thị vốn vay nhưng DN không tiếp cận được nguồn vốn vì LS cao. Vì vậy, hạ LS cho vay là sát với nhu cầu thực tế”.

Thế nhưng, theo tính toán cụ thể của các DN, dù NH hạ LS xuống còn 17% - 18%/năm DN vẫn chịu không xiết! Ông Lê Thanh Giao, Giám đốc Công ty Cổ phần Hóa mỹ phẩm Tự Nhiên cho biết: “LS cho vay giảm không đáng kể, cộng hết các phụ phí, DN vẫn phải vay với LS thực là 19% - 19.5%/năm. Trong điều kiện kinh tế tăng trưởng tốt, làm ăn suôn sẻ, mức LS này cũng khiến các DN khó có lợi nhuận, huống hồ là hiện tại, điều kiện đầu ra của các DN đang rất khó khăn”. Theo ông Giao, mức LS cho vay hợp lý trong thời gian hiện nay phải ở khoảng 14% /năm. Thế nhưng, theo ý kiến của Agribank - một trong những NH có mức LS cho vay khá thấp, thì với mức LS đã hạ như hiện nay NH kinh doanh không có lãi. Nhưng hoạt động của một NH không thể không cho vay và ngưng huy động vốn. Vì vậy, khi cho vay ưu đãi, các NH đều chọn lọc, khoanh vùng với điều kiện gắt gao, mục đích nhắm đến đối tượng khách hàng “ruột”, khách hàng truyền thống và khách hàng uy tín. Theo các NH, từ nay đến cuối năm, LS cho vay sẽ tiếp tục giảm nhưng với tốc độ chậm. Tùy theo từng NH, tùy vào tốc độ điều chỉnh LS huy động của từng NH mà LS cho vay sẽ giảm khác nhau. 

THU HIỀN