Vào giai đoạn “chạy nước rút”

Cắt thép đóng mới tàu ở HVS.

Sau hơn 2 năm triển khai thực hiện Chương trình phát triển công nghiệp (CN) giai đoạn 2006 - 2010, CN Khánh Hòa tiếp tục đạt được một số thành quả nhất định. Những dự án đầu tư (DAĐT) có giá trị lớn trong lĩnh vực này đã được khởi động. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng của ngành CN địa phương vẫn chậm. Đây là hệ quả tất yếu của việc thu hút đầu tư không hiệu quả những năm trước đây. Hiện nay, dựa trên các DAĐT có tỷ trọng lớn đã được cấp phép, CN địa phương đang “chạy nước rút” để hoàn thành mục tiêu đề ra.

° TĂNG TRƯỞNG CHƯA THEO Ý MUỐN

Chương trình phát triển CN giai đoạn 2006 - 2010 là một trong những chương trình kinh tế - xã hội quan trọng nhất của tỉnh, bởi nó liên quan mật thiết tới tốc độ tăng trưởng GDP. Thế nhưng, sau 2 năm triển khai thực hiện chương trình, CN Khánh Hòa vẫn phát triển ở mức thấp. Tốc độ tăng trưởng qua từng năm không đạt mục tiêu 20%/năm như kế hoạch đã đề ra. Mức tăng trưởng của CN địa phương những năm gần đây đều thấp (năm 2006 tăng 16,1%; năm 2007: 12,4%; dự kiến năm 2008 tăng 13,5%). Đây là mức tăng trưởng khiêm tốn so với tiềm năng của địa phương.

Nhìn lại thời gian qua, CN Khánh Hòa đã chịu ảnh hưởng không nhỏ trước những biến động của nền kinh tế thế giới, khu vực và trong nước. Tình trạng giá nguyên - nhiên - vật liệu đầu vào tăng, thiếu điện… khiến hoạt động sản xuất gặp khó khăn, đẩy giá thành sản phẩm CN tăng cao. Một số doanh nghiệp (DN) CN chiếm tỷ trọng lớn tuy đã nỗ lực, chủ động sản xuất để đạt doanh thu cao như: Tổng Công ty Khánh Việt, Công ty TNHH Nhà máy Tàu biển Hyundai Vinashin (HVS), Công ty CN Tàu thủy Nha Trang, Xí nghiệp Rapexco, Công ty Bia SanMiguel, Công ty Cổ phần Nước khoáng Khánh Hòa, Công ty Yến sào Khánh Hòa…; nhưng do khó khăn trong hoạt động, mức tăng trưởng của các DN đã bị giảm hoặc chậm lại. Đó là chưa kể, nhiều sản phẩm CN trên địa bàn có sức cạnh tranh thấp, dẫn đến một số mặt hàng làm ra bị tồn đọng; nhiều DN chưa mạnh dạn đầu tư mở rộng quy mô sản xuất nên không đóng góp nhiều cho sự tăng trưởng của ngành CN.

Có thể thấy, liên tục nhiều năm liền, địa phương không thu hút được các DAĐT CN có tỷ trọng lớn, đặc biệt là các DAĐT có vốn nước ngoài. Tuy số lượng DN đầu tư trong nước có tăng, nhưng đây chỉ là những đơn vị sản xuất có quy mô nhỏ và vừa. Mặt khác, hoạt động sản xuất của các cơ sở sản xuất, nhà xưởng hiện có đều không thể tăng thêm công suất được nữa. Vì vậy dù đã nỗ lực, CN địa phương vẫn không thể đạt được mục tiêu đề ra. Tại một số kỳ họp, HĐND tỉnh đã quyết định điều chỉnh chỉ tiêu tăng trưởng CN cả năm thấp hơn so với kế hoạch đề ra từ đầu. Riêng giá trị sản xuất (GTSX) CN năm 2008, HĐND tỉnh đã thống nhất điều chỉnh mức tăng từ 15 - 16% xuống còn 13,5% so với năm 2007…

° KHỞI ĐỘNG “PHI NƯỚC ĐẠI”

GTSXCN chỉ được tính khi DN đã thật sự làm ra sản phẩm hàng hóa, có doanh thu. Do đó, hơn 2 năm qua, mức tăng trưởng CN địa phương bị hẫng hụt vì các DAĐT trong lĩnh vực này chỉ mới khởi động, không có sản phẩm và doanh thu mới. Nhìn lại giai đoạn 2001 - 2005, hàng loạt dự án CN có vốn đầu tư nước ngoài đã đi vào hoạt động sản xuất, tạo nên mức tăng trưởng ổn định trên 20%/năm. Theo các chuyên gia kinh tế: Giai đoạn 2006 - 2010, GTSXCN sẽ tăng trưởng mạnh vào thời gian cuối - khi một số DAĐT trong lĩnh vực này đi vào hoạt động, có sản phẩm mới trên thị trường và mang lại doanh thu… Đặc biệt, các DN hoạt động trong lĩnh vực đóng tàu đang là niềm hy vọng cho sự tăng trưởng CN địa phương. Tính từ năm 2007 đến nay, HVS đã đầu tư hơn 962 tỷ đồng xây dựng các hạng mục công trình và đầu tư chuyển sang đóng mới tàu biển. Vừa qua, HVS chính thức khởi công đóng mới chiếc tàu 56.000 DWT đầu tiên trong đơn đặt hàng 14 tàu của Đức với giá trị hợp đồng bình quân khoảng 47 - 50 triệu USD/tàu. Với năng lực hiện nay của HVS, Công ty có khả năng đóng mới ít nhất 15 tàu thủy/năm. Theo kế hoạch, khi đi vào hoạt động ổn định, cứ sau 20 - 25 ngày, Công ty sẽ cho “xuất xưởng” 1 tàu. Đến năm 2010, đơn vị sẽ bàn giao 11 tàu với doanh thu khoảng 500 triệu USD…

Song song với HVS, Công ty CN Tàu thủy Nha Trang cũng đã đầu tư hơn 598 tỷ đồng xây dựng giai đoạn I Nhà máy Đóng tàu Cam Ranh để đóng mới các loại tàu từ 30.000 - 50.000 DWT. Đơn vị còn có kế hoạch mở rộng nhà máy đến năm 2010 với vốn đầu tư khoảng 3.000 tỷ đồng. Nhờ uy tín và năng lực, Công ty đã ký kết hợp đồng đóng seri tàu hàng cho Lào có trọng tải 20.000 - 22.500 DWT với tổng trị giá 820 triệu USD. Từ nay đến quý II/2009, 2 chiếc tàu đầu tiên sẽ được bàn giao… Đó là chưa kể đến việc Ban quản lý Khu Kinh tế Vân Phong đã cấp phép đầu tư xây dựng Khu phức hợp CN nặng STX Vina với số vốn lên đến 0,5 tỷ USD. 

Những nhân tố trên đã tạo ra mảng màu sáng cho GTSXCN Khánh Hòa tăng vọt trong những năm còn lại của giai đoạn 2006 - 2010. Theo tính toán, từ năm 2009 - 2010, nhiều sản phẩm CN mới sẽ “nở rộ” tại Khánh Hòa. Trong đó, Nhà máy Thủy điện Sông Giang 2, công suất 30 MW, Nhà máy Thủy điện Sông Chò 2 công suất 5,6 MW sẽ đưa vào vận hành. Bên cạnh đó, Nhà máy Xi măng Cam Ranh, công suất 500.000 tấn/năm cũng sẽ đi vào hoạt động… Những nhân tố này sẽ góp phần vào sự tăng trưởng chung của CN địa phương. Nếu không có sự thay đổi lớn, GTSXCN Khánh Hòa năm 2009 sẽ tăng 20,8% so với năm 2008; năm 2010 sẽ tăng đột biến lên 31% so với năm 2009. Với kết quả này, tốc độ tăng trưởng của CN địa phương sẽ hoàn thành mục tiêu đề ra. Theo ông Nguyễn Ngọc Minh - Giám đốc Sở Công thương: Để hoàn thành mục tiêu đề ra, ngành CN Khánh Hòa phải tập trung thực hiện đồng bộ và có hiệu quả 9 nhóm ngành chủ lực. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần phối hợp chặt chẽ, giải quyết nhanh các thủ tục xin đăng ký kinh doanh cho nhà đầu tư. Mặt khác, tập trung xây dựng cơ sở hạ tầng các vùng CN và đạo tạo nguồn nhân lực có trình độ kỹ thuật cao…

CN Khánh Hòa đang đứng trước nhiều cơ hội để đạt tốc độ tăng trưởng cao. Tuy nhiên, làm thế nào để giữ vững tốc độ ấy mới là vấn đề quan trọng. Nhiều năm qua, CN địa phương tăng trưởng theo biểu đồ hình sin chứ chưa hề tịnh tiến vững chắc. Nếu không chú trọng mời gọi đầu tư để dự trữ những sản phẩm và doanh thu mới theo từng năm, tốc độ tăng trưởng CN địa phương vẫn sẽ rơi vào “quỹ đạo” trên, khó có bước đột phá.

                                                                                                                                          ĐẠI HẢI