Nhiều người nói, Tổng Công ty Khánh Việt (KHATOCO) là niềm tự hào của Khánh Hòa. Điều ấy quả không ngoa. Tự hào, bởi đó là một điển hình đầy ý nghĩa về ý chí, nghị lực...
Nhiều người nói, Tổng Công ty Khánh Việt (KHATOCO) là niềm tự hào của Khánh Hòa. Điều ấy quả không ngoa. Tự hào, bởi đó là một điển hình đầy ý nghĩa về ý chí, nghị lực và niềm tin trên bước đường đi lên, từ không đến có, từ yếu đến mạnh. Tự hào, bởi đó là sự “mở đường” cho một mô hình kinh tế hãy còn mới mẻ ở Việt Nam. Và, tự hào cũng bởi đó là một đơn vị Anh hùng, có những con người Anh hùng...
Câu chuyện bắt đầu từ tháng 10-1983: Công ty Chuyên doanh Thuốc lá Phú Khánh, tiền thân của KHATOCO ra đời. Ai cũng nhớ, ấy là thời bao cấp. Tỉnh bấy giờ hãy còn nghèo. Cho nên “cấp” không có gì. Giám đốc Nguyễn Xuân Hoàng lúc bấy giờ (nay là Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tổng Công ty Khánh Việt) biết bao đêm thâu trăn trở với một đơn vị chỉ có toàn những… số không, từ nhân viên, trụ sở cho đến vốn liếng làm ăn. “Nhưng chúng tôi có nhiệt tình, có lòng dũng cảm và chịu khó tiết kiệm để tích lũy vốn” - ông Hoàng nói. Trong điều kiện đó, doanh nghiệp (DN) tự xác định cho mình một phương châm: Tự lực tự cường, lấy ngắn nuôi dài, đi từ thủ công đến cơ giới, từ thấp lên cao. Phương châm là vậy, nhưng để thực hiện là vô cùng gian nan.
Vượt qua khó khăn, từ chỗ chỉ sản xuất một mặt hàng thuốc lá với quy mô rất nhỏ và bằng phương pháp hoàn toàn thủ công, nhờ xác định được những bước đi thích hợp trong quá trình đầu tư xây dựng cơ bản, mua sắm trang thiết bị, lựa chọn và không ngừng đổi mới phương thức kinh doanh, KHATOCO đã dần trở thành một DN lớn, hoạt động đa ngành nghề và mang lại hiệu quả cao. Nhờ đó, DN đã có đóng góp không nhỏ vào ngân sách Nhà nước địa phương. Tính trong 10 năm (từ 1989 đến 1998), KHATOCO đã nộp ngân sách Nhà nước gần 1.453 tỷ đồng.
Năm 2000, KHATOCO đón nhận danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới. Tổng Giám đốc Nguyễn Xuân Hoàng cũng đón nhận danh hiệu cao quý này. Ấy là sự ghi nhận của Đảng, Nhà nước đối với công lao của những người “dám nghĩ, dám làm”. Phát huy phẩm chất một đơn vị anh hùng, KHATOCO tiếp tục đầu tư trí tuệ, công sức và đã cắm thêm những mốc son mới trên con đường đi lên phía trước.
Giữa năm 2002, Thủ tướng Chính phủ có quyết định về việc thí điểm thành lập Tổng Công ty Khánh Việt, hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con. Tổng Công ty Khánh Việt ra đời và hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con là một hướng đi hoàn toàn mới trên cả nước. Tuy nhiên, theo Anh hùng Lao động Nguyễn Xuân Hoàng - từ nhiều năm nay, qua thực tế sản xuất, KHATOCO đã nghiên cứu xây dựng mô hình quản lý kinh doanh này. Và, cái mới bao giờ cũng gặp khó khăn để khẳng định. Với cách nghĩ, cách làm “phá rào” như thế, DN đã có lần bị các cơ quan chức năng “thổi còi”. Rất đáng mừng, đến nay, Chính phủ đã công nhận về mặt pháp lý, đồng thời đưa vào thí điểm nhằm hoàn chỉnh một mô hình mới trong phát triển DN Nhà nước Việt Nam. Đồng thời với việc thành lập Tổng Công ty, cơ cấu tổ chức và hoạt động của DN cũng được thay đổi. Một số đơn vị thành viên được thành lập mới, các đơn vị thành viên trước đây là xưởng sản xuất được nâng cấp lên thành xí nghiệp và được đầu tư vốn, máy móc, thiết bị để nâng cao năng lực sản xuất và cạnh tranh. Tổng Công ty hiện có 14 đơn vị kinh tế phụ thuộc, 6 đơn vị kinh tế độc lập và 1 công ty liên kết.
Có thể nói, đón nhận danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới (năm 2000) và thành lập Tổng Công ty Khánh Việt (năm 2002) là những mốc son của KHATOCO. Từ đó đến nay, SXKD của KHATOCO luôn đạt hiệu quả và có mức đóng góp ngân sách Nhà nước ngày càng tăng. Tổng lợi nhuận trước thuế của DN tăng trưởng bình quân 26%/năm. Năm 2000, KHATOCO đóng góp ngân sách Nhà nước 364 tỷ đồng, đến năm 2004, con số đó tăng lên 1.270 tỷ đồng, tăng bình quân hàng năm 37%.
Chuẩn bị cho hội nhập kinh tế thế giới, KHATOCO đã tập trung mạnh cho công tác đầu tư đổi mới công nghệ, tăng năng lực thiết bị sản xuất và phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật để nâng cao sức cạnh tranh của DN. Chỉ tính riêng trong 2 năm 2003 và 2004, KHATOCO đã đầu tư hơn 114 tỷ đồng cho công tác đổi mới, nâng cấp máy móc, thiết bị. Hiện DN đang tiến hành đăng ký bảo hộ thương hiệu ra nước ngoài để bảo vệ thương hiệu khi hội nhập thị trường thế giới, đồng thời đẩy mạnh thực hiện dự án công nghệ thông tin, tiến tới thực hiện giao dịch thương mại điện tử.
Một trong những yếu tố được KHATOCO đặc biệt quan tâm chăm lo là con người. Năm 1984, KHATOCO có 161 lao động, đến nay, tổng lao động của DN đã là 3.263 người. Đội ngũ lao động của KHATOCO không ngừng được bổ sung, đào tạo, đào tạo lại về mọi mặt để không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tay nghề, có phong cách làm việc có ý thức trách nhiệm, có kỹ thuật, kỷ luật cao. Nhờ quan tâm đúng mức yếu tố con người, nhiều năm qua, DN luôn đoàn kết một lòng, trên dưới như một, hết sức phấn đấu vì sự phát triển của DN.
Có thể nói, 5 năm (từ 2000 đến 2004) là khoảng thời gian không dài so với chặng đường hình thành và phát triển DN. Nhưng, phát huy những thành tích đã đạt được của giai đoạn trước (1984 - 2000), KHATOCO đã có những bước phát triển không ngừng cả bề rộng lẫn chiều sâu. Sản xuất liên tục phát triển; ngành nghề ngày càng mở rộng, công nghệ, thiết bị không ngừng được được đổi mới nên năng lực SXKD cũng như năng lực cạnh tranh của KHATOCO ngày một nâng cao. Nhờ đó, mức doanh thu, mức nộp ngân sách Nhà nước, lợi nhuận cũng ngày một cao hơn. KHATOCO không những đã tạo được thế và lực mới cho mình trên con đường phát triển và hội nhập mà đã góp một phần rất quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Khánh Hòa. Có thể đơn cử như KHATOCO hàng năm đã đóng góp đến 1/3 tổng thu ngân sách của toàn tỉnh để thấy rõ hơn sự đóng góp đó.
Khi chúng tôi viết những dòng này, tỉnh Khánh Hòa đang đề nghị Đảng và Nhà nước xét tặng danh hiệu Anh hùng Lao động lần thứ 2 cho Tổng Công ty Khánh Việt và danh hiệu Anh hùng Lao động lần thứ 2 cho cá nhân ông Nguyễn Xuân Hoàng - Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tổng Công ty. Có lẽ, đây cũng là một mốc son mới, một bệ phóng mới để KHATOCO từ đó tăng tốc, ngày càng thể hiện tốt hơn phẩm chất của những người anh hùng trong thời kỳ đổi mới.
PHONG NGUYÊN