Giá dầu thế giới sẽ còn tăng

Ảnh minh họa.

Giá dầu thế giới sẽ còn tăng trong thời gian tới, các chuyên gia thuộc ngân hàng Goldman Sachs, Tổ chức Năng lượng quốc tế, Viện Dầu hỏa Pháp, Hiệp hội Nghiên cứu dầu khí... cho rằng giá dầu sẽ tiếp tục tăng vì cung và cầu không gặp nhau, chi phí thăm dò và sản xuất dầu tăng, dầu dự trữ có thể giảm. Bên cạnh đó, họ còn đưa ra một số lý do khác nữa để lý giải vì sao dầu sẽ còn tăng giá.

Theo quy luật cung cầu

Giữa các năm 1999- 2002 và các năm 2003-2004, mỗi năm, nhu cầu ở Mỹ tăng 5 lần (từ 100 nghìn thùng/ngày lên 500 nghìn thùng); Ấn Độ và Trung Quốc tăng ba lần (từ 230 nghìn thùng lên 700 nghìn thùng). Theo Tổ chức Năng lượng quốc tế (IAE), trong năm 2005 lượng dầu lửa tiêu thụ sẽ tăng 2,5 % tức tăng 4,3 triệu thùng. Thế nhưng khả năng sản xuất dầu của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu (OPEC) lại giảm; Nga và các nước ngoài OPEC cũng không thể cung cấp thêm dầu. Và như thế, cung không đáp ứng được cầu nên dầu tăng giá.

Ngân hàng Goldman Sachs thì cho rằng, chi phí khai thác dầu tăng là một lý do khiến giá dầu tăng vọt, có thể lên đến 105 USD/thùng. Những  mỏ dễ khai thác nay đã cạn dầu nên càng ngày càng khó lấy thêm dầu. Các nhà máy lọc dầu cũng đã được sử dụng đến mức tối đa (90 %), trong khi lại không có đề án xây dựng nào ở châu Âu cũng như ở Mỹ. Mặt khác, nhu cầu các loại xăng nhẹ, ít lưu huỳnh ngày càng tăng, các công ty dầu buộc phải đầu tư nhiều tiền để chế biến các loại xăng này. Do vậy, chi phí thăm dò và sản xuất dầu sẽ tăng.

Hiện nay, dầu dự trữ trong kho ít hơn rất nhiều so với cách đây 15 năm, tuy cao hơn so với hai năm 2003 và 2004. Các chuyên gia cũng đang tranh cãi với nhau về trữ lượng dầu. Người bi quan cho rằng chỉ còn khoảng 2000 tỷ thùng. Và theo họ, đến năm 2010, thế giới sẽ sử dụng hết một nửa của trữ lượng này. Như vậy, dầu dự trữ và trữ lượng dầu đều có thể giảm.

Tuy nhiên, các chuyên gia lạc quan thì khẳng định trữ lượng dầu là 3000 tỷ thùng. Riêng IAE cho rằng sản lượng dầu chưa giảm trước năm 2050. Một số chuyên gia tin rằng tiến bộ kỹ thuật sẽ cho phép khai thác tốt hơn tài nguyên cũng như phát hiện nhiều mỏ mới.

OPEC có thể không can thiệp

Ngoài ra, khi USD giảm giá, OPEC đã tìm cách tăng giá dầu để bù lại vì họ bán dầu thu USD, nhưng khi mua hàng hóa thì bằng euro hay yên Nhật Bản. Do đó, không có gì bảo đảm 11 nước OPEC sẽ tiếp tục ra tay điều tiết thị trường, bình ổn giá dầu, tuy rằng dưới áp lực của Mỹ và Arap Saudi yêu cầu, gần đây OPEC đã quyết định tăng sản lượng dầu.

Hơn nữa, Trung Đông có thể trở nên bất ổn. Các cuộc khủng bố vẫn có khả năng xảy ra ở vùng Vịnh, quy chế của các tỉnh sản xuất dầu ở phía bắc Iraq vẫn chưa rõ ràng. Và căng thẳng giữa Mỹ và Venezuela và giữa Teheran và Washington vẫn kéo dài, công nhân các mỏ dầu ở Nigeria vẫn đe dọa đình công,… Tình hình này đã làm giảm đi 1,8 triệu thùng dầu/ngày trong năm 2004, trong khi các nước giàu vẫn lệ thuộc nhiều vào dầu. Vì thế, theo các chuyên gia, dầu sẽ còn tăng giá.  Nạn đầu cơ cũng khiến giá dầu không thể giảm.

Dầu tăng giá có lợi cho năng lượng sạch

Một trong những lý do khiến nhiều nước không đầu tư (hay đầu tư nhỏ giọt) cho việc nghiên cứu, sử dụng năng lượng ít ô nhiễm như năng lượng gió hay mặt trời, là giá dầu quá thấp. Nhưng tình hình này đang thay đổi.

Ở Mỹ, việc giá dầu tăng vọt đã tác động mạnh hơn so với lời kêu gọi Washington phê chuẩn nghị định thư Kyoto của cộng đồng quốc tế. Giáo sư Jean-Marie Chevalier, chuyên gia về các vấn đề năng lượng, tiên đoán: “Người Mỹ sắp đi thẳng vào thời kỳ hậu -Kyoto. Nhiều tiểu bang đã tạo ra các “nghị định thư Kyoto địa phương”, bắt các xí nghiệp phải chấp nhận các quy định  về bảo vệ môi trường”.

Ở Mỹ, xe hơi là vua. Nhưng để tiết kiệm tiền xăng, nhiều người Mỹ đang hạn chế dùng xe hơi. Một hậu quả khác của việc dầu tăng giá là các công ty xe hơi đang chuyển dần sang sử dụng các công nghệ mới như động cơ chạy được với xăng lẫn điện hoặc các loại nhiên liệu  không phải từ dầu mỏ.

Tổ chức Năng lượng Quốc tế (IAE) cũng đã đưa ra một kế hoạch về tiết kiệm năng lượng, chủ yếu dựa trên hạn chế tốc độ xe hơi, dùng chung xe và phát triển vận tải công cộng. Mục đích là để tiết kiệm mỗi ngày một triệu thùng dầu, tức gần 20 tỷ USD mỗi năm.

Hiện nay, giá của một MW giờ điện sản xuất bằng năng lượng gió là 66 euro, đắt gần hai lần so với một MW giờ điện do một nhà máy dùng khí đốt sản xuất (37 euro). Nhưng nếu giá dầu tăng lên 50 USD/ thùng (tức 35,35 euro), một MW giờ điện do nhà máy dùng khí đốt sản xuất sẽ lên đến đến 55 euro; như  thế chỉ rẻ hơn sản xuất bằng năng lượng gió 20 %. Điều này có thể thúc đẩy việc nghiên cứu, sử dụng năng lượng gió.

Theo TBKTSG