Nỗi lo trước niên vụ mới

Sau nhiều năm chật vật bởi lượng mía không đủ đáp ứng cho các nhà máy (NM), niên vụ 2003 - 2004, Công ty Đường Khánh Hòa (KSC) đã đột phá hoàn thành...

Bảo dưỡng máy móc ở Nhà máy Đường Cam Ranh trước khi vào niên vụ mới.

Sau nhiều năm chật vật bởi lượng mía không đủ đáp ứng cho các nhà máy (NM), niên vụ 2003 - 2004, Công ty Đường Khánh Hòa (KSC) đã đột phá hoàn thành vượt mức chỉ tiêu kế hoạch Nhà nước giao. Đồng thời, đơn vị thanh toán được nợ cho các tổ chức tín dụng, trả dần vốn đầu tư NM Đường Cam Ranh. Nhưng trước tình hình hạn hán kéo dài hiện nay, KSC đang còn nhiều nỗi lo.

Niên vụ khởi sắc

Nhờ chất lượng mía và giá đường tăng, niên vụ 2003 - 2004, KSC đã hoàn thành chỉ tiêu giao nộp ngân sách Nhà nước. Không như nhiều năm trước, ngay tại hội nghị khen thưởng các doanh nghiệp Nhà nước hoàn thành và hoàn thành sớm kế hoạch nộp ngân sách năm 2004, ông Võ Lâm Phi - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đã ghi nhận những chuyển biến tích cực của KSC và hy vọng doanh nghiệp tiếp tục phát huy thành quả này ở những niên vụ tiếp theo.

Niên vụ qua, tuy thời tiết không ổn định, giá phân bón tăng cao nhưng người nông dân vẫn giữ năng suất mía ổn định khoảng 47 - 48 tấn/ha. Về phía KSC, đơn vị vẫn xây dựng chính sách hỗ trợ khai hoang, chuyển đổi cơ cấu cây trồng; hỗ trợ cung ứng vật tư không lãi suất như: vôi khử chua, phân bón cho nông dân và hợp đồng bảo hiểm giá mua tối thiểu (đối với những nông dân đã đăng ký từ đầu vụ mía), hợp đồng mua mía tính theo chữ đường hợp lý nên KSC đã nhận được nhiều hợp đồng bán mía. Do đó, 2 NM Đường Ninh Hòa và Cam Ranh đã ép được gần 542.000 tấn mía (riêng NM đường Cam Ranh ép hơn 403.000 tấn). Với chữ đường bình quân 12CCS, Công ty đã chế biến được hơn 65.190 tấn đường các loại (có hơn 57.279 tấn đường RS). Ông Đỗ Thành Liêm - Giám đốc KSC cho biết: “Sau 2 năm tập huấn, người nông dân đã tiếp cận được quy trình canh tác mới như: bón phân đúng liều lượng, cày sâu, chăm sóc đúng kỹ thuật nên chất lượng mía tăng lên đáng kể. KSC đã thanh toán nợ cho các tổ chức tín dụng và trả hàng chục tỷ đồng đầu tư trang thiết bị những năm trước”.

Thành công trong niên vụ phải kể đến việc mạnh dạn cho ứng vốn của Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NHNo-PTNT). Trong khi các NH gần như không dám “bơm vốn” lưu động cho NM vì sợ không thu hồi được nợ thì Chi nhánh NHNo-PTNT tỉnh đã dự đoán tương đối chính xác tình hình giá đường trên thị trường, mạnh dạn đầu tư gần 200 tỷ đồng cho KSC thu mua, chế biến mía niên vụ 2003 - 2004. Đến nay, Chi nhánh NHNo-PTNT tỉnh không chỉ thu hồi toàn bộ nợ niên vụ mía 2003 - 2004 mà còn thu được 21,5 tỷ nợ đọng các niên vụ trước cùng 38,2 tỷ vốn vay dài hạn để xây dựng NM Đường Cam Ranh. Ông Võ Đức Chưởng - Giám đốc Chi nhánh NHNo-PTNT tỉnh cho biết: “Chương trình mía đường là một trong những chương trình kinh tế lớn của tỉnh, ảnh hưởng nhiều đến đời sống nhân dân nên chúng tôi sẽ tiếp tục đầu tư vốn vào chương trình này”.

Đứng trước “gai góc”

Nhờ chất lượng mía ngày càng tăng, niên vụ 2003 - 2004, Công ty Đường Khánh Hòa đã hoàn thành kế hoạch Nhà nước.

Đến thời điểm này, NM Đường Ninh Hòa đã chạy máy sản xuất niên vụ 2004 - 2005 và NM Đường Cam Ranh đang bảo dưỡng để có thể kịp hoạt động sau Tết Nguyên đán. Thế nhưng sau một niên vụ khởi sắc, KSC đang đối mặt với nhiều nỗi lo. Theo ông Liêm: “Cũng như nhiều tỉnh lân cận, năm qua thời tiết khô hạn đã làm năng suất mía giảm trầm trọng. Qua tính toán sơ bộ, niên vụ này diện tích mía đạt 15.800 ha, tăng hơn niên vụ trước khoảng 12,9% nhưng năng suất chỉ đạt khoảng 39 tấn/ha, giảm hơn niên vụ trước từ 8 đến 10 tấn/ha”. Ngoài ra, nhiều vật tư phục vụ cho hoạt động sản xuất tăng cao sẽ gây khó khăn cho Công ty. Chúng tôi được biết Công ty đang vận động cán bộ, công nhân viên thực hành tiết kiệm tối đa. Muốn vậy, hoạt động sản xuất cần có lượng mía nhiều hơn để giảm thiểu những khấu hao và “giờ chết” đến mức thấp nhất. Nhưng muốn có nhiều mía, đòi hỏi nông dân phải mở rộng thêm diện tích mía; đồng thời tăng năng suất mía. Ông Liêm nói: “Muốn tăng diện tích hay năng suất, ngành nông nghiệp phải đi trước một bước, tổ chức các chương trình khuyến nông trồng mía cho nông dân chứ chuyện này vượt quá tầm của KSC…”.

Qua một đợt nắng kéo dài mới thấy những vùng trồng mía gặp nhiều khó khăn. Hiện nay, tất cả diện tích mía trong tỉnh đều được canh tác trên đất hoa màu. Tại những vùng đồi núi không còn nước, năng suất mía giảm đáng kể. Đây là một khó khăn bức bách mà người nông dân và KSC đang gặp phải. Để ổn định năng suất mía, theo lãnh đạo KSC: Việc chú trọng nguồn nước là cần thiết. Muốn vậy, tỉnh phải đầu tư cơ sở hạ tầng những vùng có thủy lợi lớn như: đập Cam Ranh Thượng, đập Sông Cái, hồ Đá Bàn…; hoặc hỗ trợ thủy lợi tại chỗ cho bà con nông dân bằng cách tạo điều kiện cho từng nhóm nông hộ đào ao chứa nước tưới vào mùa khô… Tất cả những đề xuất nêu trên chỉ riêng KSC thì không thể thực hiện được. Bởi lẽ, mỗi năm, ngoài những kinh phí trang trải cho sự sống còn của doanh nghiệp, KSC đã có chính sách hỗ trợ 1,5 triệu đồng/ha cho nông hộ chủ động khai hoang, chuyển đổi cơ cấu cây trồng.

HOÀNG TRIỀU - THU HIỀN