Tiếp sức cho kinh tế tập thể

Sản xuất các mặt hàng bằng lá buông xuất khẩu ở HTX Thủ công mỹ nghệ Vĩnh Phước - Ninh Hòa.

Những năm qua, thực hiện Nghị quyết Trung ương (NQTW) 5 về “Tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể (KTTT)”; KTTT đã có chuyển biến. Song, trong quá trình hoạt động, các hợp tác xã (HTX) còn gặp không ít khó khăn.

Đã qua 7 năm hoạt động theo Luật HTX, số lượng HTX tăng lên đáng kể. Tính đến nay, toàn tỉnh có 124 HTX và 1 Liên hiệp HTX hoạt động trên tất cả các lĩnh vực: nông nghiệp, diêm nghiệp, thủy sản, tiểu thủ công nghiệp, giao thông vận tải, xây dựng, thương mại và quỹ tín dụng. Các HTX đều tổ chức hoạt động theo những nguyên tắc cơ bản của luật đã quy định. Có HTX chỉ tổ chức hoạt động ở một số khâu đầu vào hoặc sản xuất tập trung; có HTX vừa sản xuất tập trung vừa kết hợp một số hoạt động dịch vụ chứ không hề bị áp đặt, gò ép như trước kia. Đây là một trong những bước tiến mới nhằm đề cao quyền bình đẳng trong sở hữu tập thể và sở hữu của xã viên.

Tuy nhiên, cũng từ khi có Luật HTX đến nay, các HTX dù có cố gắng trong đổi mới phương thức hoạt động thì cũng chỉ ở mức cầm chừng, thậm chí có nhiều HTX chạy vạy mà không tìm được hướng phát triển, không có doanh thu ổn định. Phần lớn, bản thân xã viên và các HTX đều xuất phát từ không có vốn hoặc đồng vốn thấp nên số HTX điển hình sau thời gian hoạt động không nhiều, đó là chưa nói đến chuyện phân bổ chưa đồng đều giữa các địa phương. Các HTX điển hình phần lớn tập trung ở các lĩnh vực chế biến thủy sản, thương mại; còn lĩnh vực nông nghiệp mới chỉ quan tâm đến lĩnh vực đầu vào, chưa mạnh dạn đi vào lĩnh vực bao tiêu sản phẩm, phát triển ngành nghề nên lợi nhuận không cao, khả năng tích lũy kém…

Với tình hình nan giải từ tự thân các HTX, liên tục trong nhiều năm nay, tỉnh đã có ưu đãi đối với thành phần kinh tế này. Điển hình nhất là chủ trương miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho các HTX. UBND tỉnh đã có Văn bản chỉ đạo Cục Thuế cho các HTX nông nghiệp và thủy sản được miễn thuế trong 10 năm kể từ khi chuyển đổi hoặc thành lập mới, khoản thuế này được ngân sách tỉnh chi trả; hoặc đối với các HTX nông nghiệp sẽ được cấp quyền sử dụng đất lâu dài không thu tiền thuế đất đối với đất xây dựng cơ bản (trụ sở, nhà kho, sân phơi…). Hiện nay, công tác đo vẽ đang được triển khai thực hiện.

Còn về phía Trung ương, Chính phủ có Quyết định đào tạo cán bộ chủ chốt cho các HTX gồm: chủ nhiệm và kế toán trưởng. Các chức danh theo đề nghị  bắt buộc phải đi học, được Nhà nước tài trợ kinh phí hàng năm. Trong danh sách được phân chỉ tiêu, các HTX ở Khánh Hòa đã có 120 cán bộ chủ chốt và 168 cán bộ nghiệp vụ được tham gia học. Đây cũng chính là đề án của tỉnh khi đưa vào thực hiện chương trình đào tạo theo tinh thần NQTW 5 về “phát triển kinh tế tập thể”.

Bằng mọi nỗ lực của Trung ương và địa phương trong công tác quy hoạch lại cán bộ HTX để góp phần nâng cao khả năng hoạt động trong nền kinh tế đang hướng dần đến chuyện thương hiệu. Hy vọng, các HTX không còn phải phàn nàn về hoạt động của mình; từ đó, góp phần cùng với các thành phần kinh tế khác đưa kinh tế của tỉnh ngày một phát triển.

LÊ HOÀNG TRIỀU