07:08, 17/08/2004

Cảnh giác với lạm phát

Các chỉ số thống kê cho thấy, tốc độ tăng giá tiêu dùng đã tăng liên tục qua các tháng từ đầu năm đến nay cao hơn cùng kỳ của 10 năm và cao hơn tốc độ tăng giá cả năm...

Nỗi lo của người tiêu dùng khi giá cả thị trường biến động.

Các chỉ số thống kê cho thấy, tốc độ tăng giá tiêu dùng đã tăng liên tục qua các tháng từ đầu năm đến nay (tháng 1 tăng 1,1%, tháng 2 tăng 3%, tháng 3 tăng 0,8%, tháng 4 tăng 0,5%, tháng 5 tăng 0,9%, tháng 6 tăng 0,8%, tháng 7 tăng 0,5%). Tháng 7-2004 so với tháng 12-2003 tăng 7,7%. So với 11 năm trước đó - tính từ năm 1993, khi đất nước cơ bản thoát khỏi khủng hoảng kinh tế xã hội - thì tốc độ tăng giá tiêu dùng của 7 tháng này đã cao hơn cùng kỳ của 10 năm và cao hơn tốc độ tăng giá cả năm của 8 năm.

Nếu so với cùng kỳ năm trước thì mặt bằng giá không những tăng liên tục mà còn cao dần lên (tháng 1 tăng 3,2%, tháng 2 tăng 4%, tháng 3 tăng 5,5%, tháng 4 tăng 6%, tháng 5 tăng 7,1%, tháng 6 tăng 8,3%, tháng 7 tăng 9,1%, bình quân 7 tháng tăng 6,2%).

Như vậy, xét cả về mặt so với tháng trước, xét cả về mặt so với cùng kỳ năm trước, giá tiêu dùng đều đã tăng liên tục, không có tính chất tạm thời, ngắn hạn hoặc thất thường. Một mặt khác cần xét đến là không chỉ có hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng mà hầu như tất cả các nguyên nhiên vật liệu là đầu vào của sản xuất kinh doanh giá đều tăng cao, có loại tăng rất cao, như sắt thép, phân bón, bông, sợi dệt, chất dẻo... Thông thường, giá mặt hàng này tăng cao thì giá mặt hàng khác phải giảm xuống, bởi cùng một lượng tiền, người tiêu dùng sẽ điều chỉnh nhu cầu tiêu dùng của mình theo sự tăng lên hay giảm xuống của giá cả các loại hàng tiêu dùng.

Có ý kiến cho rằng, giá tiêu dùng 7 tháng qua tăng cao chủ yếu là do giá lương thực - thực phẩm tăng cao hơn giá hàng hóa, dịch vụ tiêu dùng phi lương thực - thực phẩm (lương thực - thực phẩm tăng 13,7%, phi lương thực - thực phẩm tăng 2,2%). Tuy nhiên, tháng 7 so với tháng 6, giá lương thực - thực phẩm chỉ tăng 0,4%, còn giá phi lương thực - thực phẩm tăng 0,6%; có nghĩa là giá phi lương thực - thực phẩm đang có xu hướng tăng cao hơn cả giá lương thực - thực phẩm. Cần chú ý, theo kết quả điều tra, giá trị hàng dùng cho ăn uống chiếm gần một nửa tổng số chi tiêu cho đời sống; đối với nhóm hộ nghèo, tỷ trọng này lên tới gần 70%. Đó là giá tiêu dùng, giá nguyên nhiên vật liệu cũng tăng không kém.

Như vậy, lạm phát không còn là vấn đề phải bàn cãi. Có ý kiến còn cho rằng mức lạm phát vẫn đang còn rất thấp khi sức mua đối ngoại của VND lại không giảm đi như sức mua đối nội (giảm 7,7%), mà chỉ giảm nhẹ ở mức 0,1% trong vòng 7 tháng. Cần nhớ rằng, giá USD trên thế giới suốt trong một thời gian dài bị sút giảm mạnh so với nhiều đồng tiền thông dụng trên thế giới, nhất là euro, yen Nhật, bảng Anh..., trong khi đó ở nước ta lại vẫn lên giá gần như đều đều đối với VND, trái chiều với xu hướng biến động trên thị trường thế giới. Như vậy, so với các đồng tiền chủ yếu khác trên thế giới thì VND bị mất giá nhiều chứ không phải chỉ giảm giá nhẹ.

Ngoài ra, lạm phát không chỉ là vấn đề của ngày hôm nay, mà nó đã tiềm ẩn từ những năm trước, ngay từ khi còn trong thiểu phát; bởi để chống thiểu phát, đã thực hiện chính sách nới lỏng tiền tệ, mà biểu hiện rõ rệt của nó là tốc độ tăng dư nợ cho vay lớn hơn tốc độ tăng vốn huy động của các ngân hàng thương mại.

Ngân hàng Nhà nước đã quyết định tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc; các ngân hàng thương mại cũng đã tăng lãi suất huy động vốn, mặc dù còn rất nhẹ. Báo cáo của Chính phủ tại kỳ họp thứ 3 của Quốc hội, phát biểu của các đại biểu Quốc hội tại kỳ họp này, Nghị quyết kỳ họp thường kỳ của Chính phủ sau đó và chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ gần đây đều nhấn mạnh và coi việc chống tăng giá là vấn đề nổi cộm trong năm nay, không thể coi thường, phải nghiêm túc thực hiện bởi giá tăng sẽ ảnh hưởng đến đầu tư, đến sản xuất kinh doanh, đến tiêu dùng, đến các cân đối kinh tế vĩ mô như thu chi ngân sách, tiền tệ tín dụng... Cần nhớ rằng, giá tăng cao trong những tháng qua sẽ tác động tới chi phí đầu vào và giá đầu ra trong thời gian tới; và xu hướng biến động giá thực phẩm, giá sắt thép, xăng dầu, phân bón... vẫn đang trong xu thế tăng, rồi còn tăng lương vào tháng 10, rồi xu hướng giá tăng từ cuối năm đến trước và sau Tết âm lịch... cũng là vấn đề cần quan tâm xử lý với nhiều giải pháp như tăng trưởng sản xuất, kiềm chế tăng giá của những sản phẩm độc quyền, thu bớt tiền từ lưu thông về...

Theo Thanh Niên