09:08, 30/08/2004

Bài toán chi tiêu thời tăng giá

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng 8 tháng đầu năm 2004 tăng 8,3%. Đây là mức tăng cao nhất trong vòng 8 năm qua...

Thực phẩm có mức tăng giá cao nhất.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng 8 tháng đầu năm 2004 tăng 8,3%. Đây là mức tăng cao nhất trong vòng 8 năm qua. Người tiêu dùng đang cố gắng giải bài toán chi tiêu hợp lý nhất cho gia đình mình.

Tại TP Hồ Chí Minh, gia đình bà Chín Hiền (ngụ trên đường Phạm Thế Hiển, Q.8) có 7 nhân khẩu, bà nhẩm tính, năm ngoái tiền chợ mỗi ngày trung bình 50.000 đồng, nay thì để vẫn giữ được chất lượng bữa ăn cho cả nhà như vậy, mỗi ngày bà phải chi thêm khoảng 16.000 đồng. Nhưng muốn chi thêm cũng không phải đơn giản vì theo bà Chín, "thu nhập của gia đình lại không tăng" cho nên không còn cách nào khác, "tôi phải mua những mặt hàng thực phẩm rẻ hơn để thay thế". Chưa kể trước đây nấu nước bằng gas nay phải chuyển sang nấu bằng than; bớt sử dụng nước, điện...

"Với mức thu nhập công chức nhà nước khoảng 1 triệu đồng/tháng thì vật giá tăng thật sự là một nỗi lo không nhỏ đối với chúng tôi. Cái mà tôi lo nhất hiện nay chính là học phí của hai con tôi (một vào lớp 1 và một vào lớp 5 bán trú), nghe nói học phí mỗi cháu tăng lên khoảng 100.000đ/tháng. Chi phí cho tiền học phí tháng đầu, tiền cơ sở vật chất, tập vở và đồng phục đi học và đồng phục thể thao là cũng ngót nghét đứt 2 tháng lương của tôi", một cán bộ Ban quản lý chợ đầu mối thực phẩm thở dài. Với các sinh viên trọ học xa nhà, việc giá cả tăng khiến họ thực sự lo lắng. H.Trí (20 tuổi, sinh viên trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM) - nhân viên tiếp thị của một công ty nghiên cứu thị trường - kể: "Sinh viên đi làm thêm hè được 1,7 triệu đồng/tháng với hy vọng có thể kiếm thêm tiền phụ giúp ba mẹ lo tiền học phí trong năm học mới. Thế nhưng gần 3 tháng làm thêm em chỉ để dành được khoảng 500.000 đồng, dù đã tiết kiệm hết mức; mấy đứa bạn em cũng thế. Giá đủ loại tăng, cơm "bụi" tăng từ 1.000 - 2.000 đồng/dĩa, tiền xăng tăng 3.000đ/ngày... Giá thuê nhà đối với sinh viên, người lao động ở đường Phan Văn Hân, Bùi Hữu Nghĩa... hiện nay cũng đã nhích lên khiến nỗi lo của họ càng lớn.

Có thể nói chưa năm nào sức mua ở chợ lại giảm mạnh như năm nay - đó là nhận xét chung của các ban quản lý chợ trên địa bàn TP Hồ Chí Minh về 8 tháng đầu năm nay. Tại chợ Bình Tây, sức mua giảm trên 30% so với cùng kỳ năm ngoái; trong đó các ngành hàng nhựa, quần áo học sinh, dụng cụ học sinh, giày dép, vải vóc, cặp học sinh bị ảnh hưởng mạnh nhất. Theo các tiểu thương ở chợ, các mối lái ở tỉnh lên đóng hàng giảm đến 50% so với cùng kỳ năm ngoái. Năm nay, các tiểu thương không mặn mòi với chuyện kinh doanh đồng phục học sinh với lý do: các bậc phụ huynh đã không còn tha thiết chuyện sắm quần áo năm học mới cho con em. Sức mua ở chợ vải Soái Kình Lâm cũng chưa năm nào thê thảm như năm nay, giảm đến 50% so với cùng kỳ năm ngoái. Ở các siêu thị, tình hình có khá hơn vì dù lượng hàng hóa bán ra giảm nhưng vẫn giữ được mức doanh thu lâu nay chính vì do giá... tăng.

Tại Hà Nội, chị Lan, một người tiêu dùng ở Dịch Vọng (Q.Cầu Giấy) cho biết: "Một tháng thu nhập của hai vợ chồng được gần 3 triệu đồng. Thu nhập thì vẫn vậy, giá cả cái gì cũng tăng nên để "thích nghi", từ đầu năm đến nay bữa ăn của gia đình tôi đã phải "cải cách tới hai lần. Đầu năm, thịt đắt thì ăn ít đi, ăn nhiều rau lên nhưng bây giờ thì cả hai loại này đều phải tính toán". Với giá cả như hiện nay, theo tính toán của các bà nội trợ, chi phí cho ba người ăn trong một ngày tăng tới 20% so với trước. Dù chỉ ba món là rau luộc, canh, thịt hoặc cá, ít nhất một bữa cũng mất 20.000 đồng. Nhân viên một khách sạn chuyên tổ chức tiệc tùng, cưới xin cho biết: So với cùng thời điểm năm trước, chi phí cho một mâm cỗ (tất nhiên là chất lượng không thay đổi) tăng khoảng 50.000 đồng.

Các chuyên gia thương mại cho biết theo quy luật, giá cả hàng hóa những tháng cuối năm sẽ còn tăng cao hơn những tháng giữa năm. Lời giải cho bài toán chi tiêu đối với người tiêu dùng nói chung ngày càng khó.

Tại TP.HCM, so với cùng kỳ năm ngoái, giá gạo Nàng thơm, Tài Nguyên Chợ Đào, thơm Đài Loan và các loại gạo thường tăng từ 300đ - 800đ/kg (hiện nay từ 2.800đ - 6.500đ/kg); các loại đường tăng từ 2.000đ - 2.500đ/kg (hiện từ 5.600đ - 7.400đ/kg); các loại nước mắm Phú Quốc tăng khoảng 2.000đ/l (khoảng 12.000đ/l); các loại dầu ăn tăng khoảng 2.500đ/l, thịt heo các loại tăng khoảng 5.000đ/kg; thịt bò các loại tăng khoảng 30.000đ/kg; hàng thủy sản cũng tăng từ 5.000đ - 30.000đ/kg... Giá các loại nhựa gia dụng, vải, quần áo... cũng tăng từ 15% - 50%; trong đó hàng nhựa gia dụng tăng 50%.

Tại Hà Nội, thời gian gần đây, rau là mặt hàng có giá cả tăng nhanh nhất. Ở các chợ Hàng Da, Hàng Bè, Khương Trung, giá các loại rau như rau muống, rau cải ngọt, rau mồng tơi tăng tới 50%-70%. Một ký cải ngọt được bán với giá 3.500 đồng, một bó rau muống có giá 2.000 đồng. Giá cả các loại thịt cũng tăng không kém. Thịt lợn là mặt hàng tăng giá chóng mặt, từ 35.000 đồng/kg lên 50.000 đồng/kg thịt lợn thăn.


"Có nhiều ý kiến cho rằng, tốc độ lạm phát như hiện nay là kiểm soát được, nhưng có ý kiến lại cho rằng đó là vấn đề đáng báo động. Tuy nhiên, bất kỳ một sự tăng giá nào cũng đều có tác động xấu tới nền kinh tế. Hơn nữa, trong bối cảnh nước ta hiện nay, tốc độ tăng giá lại cao hơn tốc độ tăng trưởng.

Ý kiến khẳng định của riêng tôi là trong thời gian còn lại của năm 2004 chúng ta khó có khả năng thực hiện được chỉ tiêu của Quốc hội đề ra. Hiện nay, chỉ số tăng giá vẫn đang nằm trong tầm kiểm soát và sẽ cố gắng làm sao để Nhà nước có thể kiểm soát và phấn đấu giữ chỉ số tăng giá ở mức một chữ số".

(Phó giáo sư - tiến sĩ Ngô Trí Long, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học thị trường - giá cả, Bộ Tài chính)

Theo thanhnien