Để nâng cao năng suất lúa vụ Hè - Thu?

Những năm gần đây, bà con nông dân đã ứng dụng tốt chương trình “3 giảm 3 tăng”, mang lại hiệu quả rõ rệt. Thực hiện 3 giảm đã giảm lượng lúa giống gieo sạ xuống còn 80 - 140kg/ha...

Nông dân xã Vĩnh Phương, TP. Nha Trang làm đất gieo cấy lúa vụ Hè - Thu.

Những năm gần đây, bà con nông dân đã ứng dụng tốt chương trình “3 giảm 3 tăng”, mang lại hiệu quả rõ rệt. Thực hiện 3 giảm đã giảm lượng lúa giống gieo sạ xuống còn 80 - 140kg/ha (tùy thuộc vào sạ tay hoặc sạ máy), giảm sản lượng phân bón và giảm lượng thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ vậy, dẫn đến 3 tăng là tăng năng suất, chất lượng lúa, tăng hiệu quả sản xuất và đặc biệt là tăng thu nhập cho gia đình. Thời gian gần đây, giá phân bón và thuốc trừ sâu đang ở mức cao, nếu thực hiện tốt chương trình 3 giảm 3 tăng, chắc chắn bà con sẽ đạt kết quả cao hơn trong sản xuất. Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Đỗ Việt Hoa đã nêu lên một số vấn đề nhà nông cần quan tâm.

° Đất ải và bón phân cân đối

Vụ lúa Hè - Thu luôn bị ảnh hưởng bởi thời tiết nắng nóng kéo dài, gây khô hạn, ảnh hưởng đến sinh trưởng của cây lúa. Nếu được cày ải, đất sẽ nhẹ hơn. Đất có một lớp rơm rạ vùi lấp sẽ tạo độ ẩm cho đất, giúp rễ lúa phát triển tốt hơn. Nông dân phải tăng cường bón phân hữu cơ để tạo độ tơi xốp cho đất. Nếu đất nhiễm phèn sẽ gây hại cho bộ rễ. Trước hết phải giảm độ phèn xuống mức thấp nhất, cày ải phơi đất sau khi thu hoạch và nên bón phân lân nung chảy. Đây là loại phân hòa tan chậm, bón từ 150 - 200kg/ha. Trường hợp bà con đã gieo sạ rồi, nên sử dụng phân Super, loại phân này có tính hòa tan nhanh, cần bón tập trung vào giai đoạn bón thúc, để giảm độ chua phèn. Ngoài ra, lượng phân bón phải cân đối. Phân đạm, lân, Kali nên kết thúc bón lần cuối vào thời gian từ 35 - 40 ngày, đối với giống có thời gian sinh trưởng từ 85 - 95 ngày. Nếu bón lượng phân đạm cao và muộn dễ bị bệnh đốm vằn, gây tác hại đối với cây lúa.

° Giống lúa

Hiện nay, trên thị trường có nhiều giống lúa khác nhau. Bà con nên đến nơi cung cấp giống tin cậy như Trại Thực nghiệm và nhân giống vật nuôi Suối Dầu (Diên Khánh) để mua giống lúa đảm bảo cho năng suất, chất lượng cao. Bà con nên sử dụng giống lúa ngắn ngày, có thời gian sinh trưởng từ 85 - 95 ngày. Hiện nay, nông dân đang sử dụng phổ biến các loại giống lúa thuần và lúa lai. Giống lúa lai cho năng suất cao hơn lúa thuần, nhưng nhược điểm của giống lúa lai là chỉ trồng được một vụ. Giống lúa thuần có hiệu quả thấp hơn, nhưng làm giống được cho vụ kế tiếp. Hiện nay, bà con nông dân trong tỉnh đang sử dụng phổ biến các loại lúa giống như DV 108 (Đồng Văn 108), HT 1 (Hương thơm1), TN 15 (Trang Nông)… Đây là những loại giống đạt chất lượng, năng suất cao. Bà con không nên dùng lúa thịt để làm giống.

Trước khi gieo sạ, cần làm đất kỹ, trang bằng phẳng mặt ruộng, đánh rãnh thoát nước. Trường hợp ruộng sạ chay, hoặc sạ khô nên phun thuốc trừ cỏ. Mầm thóc phải dài để hạt có điều kiện bén rễ. Mật độ gieo sạ phải hợp lý. Nếu sạ hàng (sạ máy) chỉ dùng 90 - 100kg lúa giống/ha, sạ tay dùng 150kg/ha. Chú ý, sạ tay phải ném cho đều.

° Giữ đủ nước và diệt cỏ cho lúa

Độ ẩm trong đất rất cần thiết ngay từ giai đoạn đầu của cây mạ non, do đó cần thường xuyên giữ đủ nước trong ruộng. Vụ Hè - Thu do nắng nóng kéo dài, mặt ruộng nhanh khô, đối với ruộng làm đất không kỹ, sau khi sạ từ 5 - 6 ngày nên đưa nước vào ruộng trong vài giờ, rồi rút ra để bổ sung độ ẩm. Nếu thiếu nước, bón phân trễ cây lúa sẽ cằn cỗi, nên khắc phục bằng cách pha phân bón lá hoặc pha phân urê xịt cho lúa. Nếu mua thuốc trừ cỏ phải đọc kỹ hướng dẫn trước khi dùng để đáp ứng đầy đủ yêu cầu cho từng loại thuốc. Trường hợp ruộng gần nguồn nước, sau khi xịt thuốc cỏ, một thời gian ngắn phải bổ sung nguồn nước. Nếu cỏ lớn hơn từ 3 - 5 lá thì chọn thuốc hậu nảy mầm muộn. Chú ý nên sử dụng đúng thuốc, đúng lúc, đúng cách để diệt được cỏ, cây lúa có điều kiện phát triển tốt.

NGUYỄN XUÂN TUẤN