Là khu bảo tồn biển (KBTB) đầu tiên của Việt Nam, KBTB Hòn Mun đã trở thành khu du lịch sinh thái hấp dẫn, thu hút không ít khách tham quan. Đến với Hòn Mun, du khách có thể quan sát rạn san hô bằng tàu đáy kính, chèo thuyền tham quan các khóm đảo, tắm nắng và bơi lặn…
Là khu bảo tồn biển (KBTB) đầu tiên của Việt Nam, KBTB Hòn Mun đã trở thành khu du lịch sinh thái hấp dẫn, thu hút không ít khách tham quan. Đến với Hòn Mun, du khách có thể quan sát rạn san hô bằng tàu đáy kính, chèo thuyền tham quan các khóm đảo, tắm nắng và bơi lặn…
Gọi là Hòn Mun vì phía Đông - Nam của đảo có những hòn đá nhô cao, vách dựng hiểm trở,
tạo thành hang động, đặc biệt đá ở đây đen tuyền như gỗ mun, rất hiếm thấy ở những nơi khác. Bãi tắm ở Hòn Mun không thể so sánh với bãi tắm ở các đảo khác nhưng thế giới đại dương bao quanh đảo rất tuyệt vời. Địa thế của đảo gần với dòng hải lưu nóng từ phía xích đạo đưa tới, rất thích hợp với điều kiện phát triển của san hô và nhiều loại sinh vật biển vùng nhiệt đới.
Nằm trong Vịnh Nha Trang, KBTB Hòn Mun có diện tích 160km2 và có 9 đảo, đó là: Hòn Tre, Hòn Miễu, Hòn Tằm, Hòn Cau (Hòn Hố), Hòn Vung (Hòn Đụn), Hòn Một, Hòn Mun, Hòn Nọc, Hòn Rơm. Cách Bến đò Cầu Đá 10km đường biển, sau 45 phút đi tàu, bạn sẽ đến Hòn Mun. Từ tháng 6-2001, KBTB Hòn Mun chính thức được đưa vào hoạt động. Cũng từ đó KBTB Hòn Mun có điều kiện giữ gìn và phát triển. Người dân trong khu vực Hòn Mun đã thử nghiệm mô hình trồng rong sụn một cách thành công, vì vậy đến Hòn Mun, bạn có thể thưởng thức món chè rong sụn, một sản phẩm khá độc đáo của nơi này. Nhằm mục đích phục hồi nguồn lợi tự nhiên, dự án KBTB Hòn Mun thả nuôi 385 con hải sâm cát, 235 con cá dìa… đồng thời vận động nhân dân địa phương và các thành viên của các câu lạc bộ lặn tổ chức thu nhặt sao biển gai - địch hại nguy hiểm của các rạn san hô. Với những cố gắng trên, KBTB Hòn Mun đã, đang và sẽ trở thành khu du lịch sinh thái hấp dẫn. Đây là vùng biển có rất nhiều động thực vật cư ngụ. Tài nguyên thực vật là các thảm thực vật thứ sinh. Tại Hòn Tre có khoảng 200 loài, thuộc 84 họ, đa số là các loại thân gỗ, cây có gai cứng, phần lớn đều cao trên 10m. Động vật trên đảo chủ yếu là chim yến (yến xim, yến cằm trắng, yến co), sống trong 2 hang lớn ở Đông - Nam Hòn Mun và Hòn Nọc. Thực vật phù du gồm 67 loại, phong phú nhất là khu vực quanh đảo Hòn Mun. Cỏ biển có khoảng 50 ha, thảm rộng nhất phát triển ở vùng giữa Hòn Tre và Hòn Miễu. KBTB Hòn Mun có 124 loài nhuyễn thể, trong đó có các loài có giá trị như bào ngư, trai ốc mỹ nghệ; có 46 loài giun nhiều tơ; 69 loài giáp xác, trong đó có tôm hùm và 20 loại tôm biển. Động vật phù du biến động từ 1.300 đến 38.600 cá thể/m3. San hô ở Hòn Mun khá phong phú, với 350 loài, mọc xung quanh đảo Hòn Mun, Hòn Một, Hòn Nọc và Đông - Nam Hòn Tre. Cá rạn san hô có 196 loài, thuộc 88 giống, 33 họ, trong đó có các loại cá thìa, cá bàn chải, cá bướm, cá móm, cá đuôi gai… Vùng Đông - Bắc Hòn Mun, Bích Đầm, Hòn Nọc có mật độ cá thể sinh vật biển cao hơn những nơi khác.
Hiện nay, Ban quản lý KBTB Hòn Mun đang áp dụng các biện pháp nhằm hạn chế và chấm dứt tình trạng khai thác hải sản bất hợp pháp như: đánh bắt cá bằng chất nổ, chất độc; neo đậu thuyền trực tiếp trên các rạn san hô; đổ rác thải ra biển…
Do bảo vệ tốt, nên KBTB Hòn Mun đang thu hút ngày càng nhiều khách du lịch đến tham
quan, nghỉ ngơi, giải trí. Hiện nay có 3 đơn vị tham gia khác thác du lịch ở Hòn Mun, đó là: Rainbow divers (Câu lạc bộ Cầu vồng) hợp tác với Trung tâm Du lịch sinh thái và Giáo dục môi trường Hòn Mun (TTDLST-GDMT) tổ chức dịch vụ lặn biển; TTDLST-GDMT tổ chức dịch vụ chèo thuyền bằng tay; Orca diving club của Chi nhánh Vietravel Nha Trang. Đến với Hòn Mun, du khách có thể quan sát rạn san hô bằng tàu đáy kính, chèo thuyền tham quan các khóm đảo, tắm nắng, bơi lặn và mua các món quà lưu niệm. Thông qua các hoạt động này, du khách có điều kiện giao lưu với người dân, tìm hiểu thêm phong tục tập quán địa phương và tự nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. KBTB Hòn Mun đang trở thành một trung tâm để gặp gỡ, giao lưu và giải trí của mọi người sau một tuần làm việc mệt nhọc.
Sau nhiều năm bảo vệ, hệ sinh thái san hô, hệ sinh thái cỏ biển và hệ sinh thái rừng ngập mặn sẽ được khôi phục ở KBTB Hòn Mun. Nơi đây sẽ là vùng biển có nhiều rạn san hô đẹp và nhiều loài hải sản quý, ít có nơi nào sánh kịp… Khi đó khách du lịch có thể bơi lội trong môi trường nước trong sạch với vô số loài cá xung quanh, như đang bơi giữa thủy cung bao la.
Chắc chắn, KBTB Hòn Mun sẽ làm hài lòng du khách sau chuyến tham quan đầy thú vị ở đây.
THU GIANG