Hơn 20 năm nay, vợ chồng ông Đống Lương Sơn - bà Nguyễn Thị Mỹ Kim âm thầm đi tìm và gìn giữ những hiện vật liên quan đến bác sĩ A.Yersin. Tâm nguyện của họ là để một ngày có thể giới thiệu đến mọi người, nhất là thế hệ trẻ biết nhiều hơn về ông Năm Yersin - công dân danh dự của Việt Nam.
Hơn 20 năm nay, vợ chồng ông Đống Lương Sơn - bà Nguyễn Thị Mỹ Kim âm thầm đi tìm và gìn giữ những hiện vật liên quan đến bác sĩ A.Yersin. Tâm nguyện của họ là để một ngày có thể giới thiệu đến mọi người, nhất là thế hệ trẻ biết nhiều hơn về ông Năm Yersin - công dân danh dự của Việt Nam.
Sống cùng những đam mê
Có dịp đến thăm nhà ông Đống Lương Sơn ở Khu đô thị Vĩnh Điềm Trung (TP. Nha Trang), chúng tôi thật bất ngờ khi ngôi nhà như một “bảo tàng mini” với hàng loạt bộ sưu tập cá nhân của vợ chồng ông. Ngay lối đi lên cầu thang là bộ sưu tập hàng chục chiếc xe máy Chaly đủ màu sắc, kiểu dáng. Tiếp đó là bộ sưu tập về dụng cụ khui bia, mở nút chai rượu; các loại vỏ chai độc đáo; những bộ sách hướng dẫn nấu ăn, pha chế cocktail của các nước trên thế giới; bộ sưu tập đá cảnh; bộ sưu tập tiền xu, tiền giấy các quốc gia trên thế giới; các loại cân cổ, bàn ủi con gà… và còn nhiều bộ sưu tập khác. “Vợ chồng tôi may mắn đi đến hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. Chính từ những chuyến đi đó, chúng tôi có thể thỏa mãn sở thích sưu tầm các hiện vật. Bởi mỗi loại như thế lại cho chúng tôi những niềm vui khi tìm thấy được ý nghĩa, giá trị ẩn chứa đằng sau đó”, ông Đống Lương Sơn chia sẻ.
Trong những bộ sưu tập đó, chúng tôi đặc biệt ấn tượng với bộ sưu tập tem và các hình ảnh, tài liệu, hiện vật, sách báo liên quan đến bác sĩ Yersin. Ở đó như một phòng triển lãm thu nhỏ, nơi để vợ chồng ông thể hiện tình cảm, tấm lòng ngưỡng mộ trước tài năng, đức độ của bác sĩ Yersin. “Tôi bắt đầu sưu tập tem từ năm 2014 và chọn bác sĩ Yersin để làm chủ đề sưu tầm cho riêng mình. Điều này giúp tôi tỏ bày được tình cảm đối với ông Năm”, bà Nguyễn Thị Mỹ Kim tâm sự.
Ngay sau khi bước vào làng tem, bà Kim đã có buổi trưng bày, giới thiệu tem về bác sĩ Yersin nhân kỷ niệm 151 năm ngày sinh của ông (22-9-1863 - 22-9-2014) được giới chơi tem cũng như khách đến tham quan đánh giá cao. Trong đó, nổi bật lên bộ 3 mẫu tem về chân dung bác sĩ Yersin được in với 3 màu xanh, đỏ, nâu do chính quyền Đông Dương phát hành năm 1943. Rồi từ đó, bà từng bước bổ sung, nâng cấp bộ sưu tập tem về bác sĩ Yersin để tham gia các cuộc thi trong nước, quốc tế và đoạt giải Bạc lớn tại triển lãm tem châu Á - Thái Bình Dương tổ chức tại Thái Lan vào năm 2016. Đây là lần đầu tiên một nhà sưu tầm tem ở Việt Nam đoạt giải Bạc lớn đối với bộ tem chuyên đề.
Lưu giữ những hiện vật quý
Ngoài các bộ tem, vợ chồng ông Sơn còn giữ gìn được nhiều hiện vật, tài liệu, hình ảnh về bác sĩ Yersin. Đó là bức tranh sơn dầu vẽ chân dung bác sĩ Yersin; con dấu khắc tên Yersin sản xuất ở Pháp và được chính ông Năm sử dụng để đóng vào các tài liệu của mình; 2 đồng xu lưu niệm có chân dung bác sĩ Yersin; chiếc đèn dầu bằng sứ được bác sĩ Yersin dùng khi làm việc trên đỉnh Hòn Bà; bản gốc quyển sách phác thảo thân thế và sự nghiệp bác sĩ A.Yersin do ông Henri Jacotot - nguyên Giám đốc Viện Pastuer Nha Trang viết năm 1944; bản gốc cuốn sách bằng tiếng Pháp do chính bác sĩ Yersin viết nói về thất bại của ông khi trồng cây Canh-ki-na ở Hòn Bà. Bên cạnh đó là nhiều bài báo, tạp chí bằng tiếng Anh, tiếng Pháp viết về bác sĩ Yersin từ hơn 100 năm trước. Ngoài ra, ông bà còn sưu tầm và lưu giữ được những tờ hóa đơn mua bán hàng hóa có chữ ký của bác sĩ Yersin, những tờ điện tín của bác sĩ Yersin…
Trong quá trình sưu tầm hiện vật liên quan đến bác sĩ Yersin, vợ chồng ông gặp nhiều may mắn bất ngờ. Chẳng hạn, với con dấu của bác sĩ Yersin, chủ nhân ban đầu của nó đã có ý định đưa ra nước ngoài bán đấu giá nhưng trong lòng vẫn không muốn vật phẩm rời khỏi Việt Nam, nên khi biết được vợ chồng ông Đống Lương Sơn dành nhiều tình cảm cho bác sĩ Yersin thì đã đến liên hệ để nhượng lại. Hay như bức tranh sơn dầu, có một người khách đến uống cà phê thấy trong quán treo nhiều hình ảnh về Yersin đã đến hỏi thăm và ngỏ ý tặng ông bức tranh mà gia đình mình đang giữ. Đến nay, tác giả bức họa đó vẫn chưa xác định rõ là ai. Rồi đồng xu in hình bác sĩ Yersin, vợ chồng ông muốn mua từ nhiều năm nay nhưng giá quá cao. Tình cờ có người ở TP. Nha Trang lên rao bán trên mạng Internet với mức giá hợp lý. Vậy là chỉ sau 90 phút, vợ chồng ông đã có được đồng xu vào bộ sưu tập. Còn những câu chuyện tình cờ khác về những con tem lỗi, về 2 bức tranh chân dung bác sĩ Yersin được ghép bằng những con tem… Tất cả mang đến niềm tin tâm linh cho vợ chồng ông Đống Lương Sơn về ông Năm Yersin.
Có thể nói, những người như vợ chồng ông Đống Lương Sơn là minh chứng cho sự trường tồn những tình cảm người dân Nha Trang - Khánh Hòa đối với bác sĩ A.Yersin.
Nhân Tâm