Ban Tổ chức Tỉnh ủy Khánh Hòa: 

Nâng cao kiểm soát quyền lực trong công tác tổ chức, cán bộ

Vấn đề kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng trong công tác cán bộ được đưa ra trong nhiều nhiệm kỳ đại hội, gắn liền với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đặc biệt được nêu rõ trong các văn kiện Đại hội lần thứ XII, XIII và các nghị quyết của Đảng. Quy định số 114-QĐ/TW, ngày 11-7-2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ được ban hành trên cơ sở kế thừa những nội dung còn phù hợp của Quy định số 205 trước đây và bổ sung, sửa đổi một số nội dung cho phù hợp yêu cầu, sát tình hình thực tiễn nhằm tăng cường hơn nữa kiểm soát quyền lực và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác cán bộ. 

Ông Nguyễn Hải Ninh - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy và các vị lãnh đạo tỉnh chúc mừng các cán bộ nhận nhiệm vụ mới. Ảnh: Xuân Thành

Những kết quả nổi bật

Thời gian qua, Ban Tổ chức Tỉnh ủy Khánh Hòa đã tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, cơ quan, đơn vị, địa phương thực hiện nghiêm quy định về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền. Việc bổ nhiệm, bổ nhiệm lại cán bộ và giới thiệu cán bộ ứng cử các chức danh lãnh đạo các đơn vị, địa phương đều được thực hiện chặt chẽ, bảo đảm nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo công tác cán bộ và quản lý đội ngũ cán bộ, tính đồng bộ cũng như mối tương quan trước mắt và lâu dài của đội ngũ cán bộ, có chú ý đến cơ cấu cán bộ nữ, cán bộ trẻ. Quá trình xem xét công tác cán bộ đều gắn với kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị, điều kiện và tiêu chuẩn từng chức danh và kết quả đánh giá cán bộ hàng năm. Cán bộ được đề bạt, bổ nhiệm vừa đảm bảo các tiêu chuẩn chung theo quy định vừa đảm bảo các tiêu chuẩn cụ thể của chức danh. Ban đã rà soát, thẩm định kỹ lưỡng tiêu chuẩn chức danh, chặt chẽ từng khâu trong quy trình bổ nhiệm, bổ nhiệm lại, giới thiệu cán bộ ứng cử… của các đơn vị, địa phương; kịp thời có ý kiến, yêu cầu địa phương, đơn vị thực hiện lại quy trình công tác cán bộ đối với những trường hợp thực hiện chưa đúng quy trình, chưa thể hiện sự công bằng, công khai, minh bạch, cạnh tranh; quy định rõ khi lấy ý kiến giới thiệu nhân sự phải đưa toàn bộ danh sách trong quy hoạch, đảm bảo tiêu chuẩn, điều kiện chức danh để lấy ý kiến của tập thể; phải bổ sung quy hoạch trước khi tổ chức lấy ý kiến giới thiệu nhân sự để bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử đối với trường hợp chức danh chỉ có một người trong quy hoạch; phân công lãnh đạo hoặc cử cán bộ làm công tác tổ chức tham gia các hội nghị để theo dõi, giám sát việc thực hiện quy trình công tác cán bộ của các đơn vị, địa phương. Qua đó, đã từng bước đưa công tác tổ chức, cán bộ đi vào nền nếp, chặt chẽ góp phần hạn chế tình trạng áp đặt ý chí cá nhân, chủ quan, duy ý chí trong công tác cán bộ, từng bước đưa nội dung kiểm soát quyền lực, pḥòng, chống tham nhũng trong công tác cán bộ trở thành nhiệm vụ thường xuyên. 

Bên cạnh đó, Ban Tổ chức Tỉnh ủy Khánh Hòa luôn coi trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nhất là các trường hợp trong diện quy hoạch cán bộ lãnh đạo; qua đó xây dựng nguồn cán bộ lãnh đạo các cấp có đủ trình độ chính trị, năng lực chuyên môn, đạo đức cách mạng, phong cách làm việc, tạo điều kiện cho việc sắp xếp, bố trí cán bộ khi có nhu cầu. Đồng thời, chủ động làm tốt công tác bảo vệ chính trị nội bộ từ nguồn cán bộ đã được quy hoạch.

Ban Tổ chức Tỉnh ủy Khánh Hòa đã tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh ủy cụ thể hóa các chủ trương, quy định về công tác cán bộ của Trung ương để triển khai thực hiện thống nhất trong toàn tỉnh. Trong đó, có một số quy định, kế hoạch, hướng dẫn nổi bật như: Quy định số 753 ngày 8-2-2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về phân cấp quản lý cán bộ và bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử; Quy định số 394 ngày 16-3-2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác quy hoạch cán bộ; Quy định số 522 ngày 27-6-2022 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về luân chuyển cán bộ; Hướng dẫn số 01 ngày 27-1-2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy thực hiện chủ trương bố trí công tác đối với cán bộ diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý sau khi bị kỷ luật; tham mưu Thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh ban hành Công văn số 08 ngày 25-10-2022 của Ban Chỉ đạo phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tỉnh về việc tiếp tục triển khai thực hiện Quy định số 205 ngày 23-9-2019 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền, trong đó đặc biệt lưu ý việc kiểm soát quyền lực trong công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm, bố trí, sắp xếp cán bộ… Các quy định, kế hoạch, công văn này được ban hành kịp thời đã góp phần bảo đảm thực hiện công khai, minh bạch, công bằng, đúng quy định, quy trình, bảo đảm nguyên tắc tập trung dân chủ trong công tác cán bộ. 

Bên cạnh đó, để đổi mới, nâng cao chất lượng đánh giá cán bộ thực chất hơn bằng sản phẩm cụ thể, Ban Tổ chức Tỉnh ủy đã tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Quy định số 622 ngày 24-9-2022 về quy trình giao nhiệm vụ trọng tâm và đánh giá cán bộ lãnh đạo, quản lý thông qua kết quả thực hiện nhiệm vụ trọng tâm. Quy định đã góp phần giúp công tác đánh giá cán bộ đi vào thực chất, điều này vừa làm tăng trách nhiệm của cá nhân vừa nâng cao chất lượng hoạt động của bộ máy. Qua đó, các cấp ủy kiểm tra, giám sát hiệu quả công việc của người đứng đầu mỗi cơ quan, đơn vị; từ đó có sự nhìn nhận đa chiều, xác thực để đánh giá đúng cán bộ và đào tạo, bố trí, sử dụng cán bộ một cách hợp lý, đồng thời cũng là cơ chế, thước đo để đảng viên và nhân dân giám sát việc thực thi công vụ của cán bộ. Hướng dẫn số 01 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy thực hiện chủ trương bố trí công tác đối với cán bộ diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý sau khi bị kỷ luật nhằm kịp thời thay thế những cán bộ bị kỷ luật, năng lực hạn chế, uy tín giảm sút mà không chờ hết nhiệm kỳ, hết thời hạn bổ nhiệm, theo phương châm “có vào, có ra, có lên, có xuống” trong công tác cán bộ; đồng thời tạo điều kiện cho cán bộ bị kỷ luật có cơ hội sửa chữa, khắc phục khuyết điểm, tiếp tục phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện; góp phần tăng cường công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với Đảng.

Cùng với đó, công tác kiểm tra, giám sát được tăng cường; qua đó đã xử lý kịp thời, nghiêm minh những trường hợp cán bộ, đảng viên có biểu hiện suy thoái, kịp thời tham mưu thay thế những người năng lực hạn chế, uy tín thấp, không đủ sức khỏe, có sai phạm. Các đoàn kiểm tra, giám sát về công tác tổ chức xây dựng Đảng dưới sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã phát hiện một số sai phạm trong công tác bổ nhiệm, điều động cán bộ và yêu cầu đơn vị, địa phương khắc phục đối với trường hợp thực hiện không đúng quy trình bổ nhiệm cán bộ… Định kỳ hàng năm, Ban Tổ chức Tỉnh ủy thành lập đoàn giám sát về công tác tổ chức cán bộ, công tác bảo vệ chính trị nội bộ đối với các huyện, thị, thành ủy và 2 đảng ủy khối trực thuộc Tỉnh ủy. Qua giám sát, hầu hết các cán bộ, đảng viên đều tự giác thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước; chấp hành nghiêm quy định của Bộ Chính trị, không có cá nhân nào có hành vi lợi dụng quyền lực trong công tác cán bộ, chạy chức, chạy quyền; chưa phát hiện cán bộ nào có biểu hiện tiêu cực trong công tác cán bộ cũng như chưa phát hiện trường hợp nào có hành vi chạy chức, chạy quyền và bao che, tiếp tay cho chạy chức, chạy quyền.

Đạt được những kết quả trên là do trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, các cấp ủy, tổ chức đảng từ tỉnh đến cơ sở đã luôn giữ vững các nguyên tắc xây dựng Đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ; chủ động, linh hoạt trong khâu tổ chức thực hiện để vừa phải bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng, vừa phát huy tính chủ động, sáng tạo của các cơ quan nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội, vừa tránh bao biện, làm thay, tránh buông lỏng lãnh đạo của các tổ chức đảng; quan tâm giải quyết kịp thời nguyện vọng chính đáng của đảng viên, quần chúng, nhân dân từ cơ sở. 

Một số hạn chế và bài học rút ra từ thực tiễn

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Tại tỉnh, vẫn còn tình trạng một số cấp ủy, tổ chức đảng giám sát việc thực hiện các quy định về cán bộ, đảng viên và công tác cán bộ còn hạn chế, ít sâu sát; vẫn còn tình trạng đơn vị bổ nhiệm, điều động, giới thiệu cán bộ ứng cử không đảm bảo quy trình, thủ tục. Một số đơn vị, địa phương chưa thực hiện tốt việc giám sát quy trình, nội dung công tác tổ chức, cán bộ theo thẩm quyền được phân cấp quản lý. Việc giám sát công tác kiểm điểm, tự phê bình và phê bình ở một số chi bộ, đảng bộ cơ sở, tập thể lãnh đạo... còn hình thức, chưa kiên quyết, thẳng thắn, còn có biểu hiện cả nể, ngại va chạm.

Ban Tổ chức Tỉnh ủy giám sát công tác tổ chức, cán bộ tại Thành ủy Cam Ranh.

Qua thực tiễn thực hiện kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ ở tỉnh Khánh Hòa thời gian qua, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm sau: Thứ nhất, tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng gắn với thực hiện hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo tinh thần Chỉ thị số 05 của Bộ Chính trị, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII và Kết luận số 21 ngày 25-10-2021 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về xây dựng, chỉnh đốn đảng; đồng thời làm tốt công tác quản lý cán bộ, đảng viên. Thứ hai, công tác củng cố, kiện toàn tổ chức đảng phải gắn với công tác củng cố bộ máy các cơ quan, đơn vị và xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên; chú trọng việc đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ và công tác cán bộ trong tình hình mới. Thứ ba, cấp ủy các cấp thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra giám sát công tác cán bộ; các cơ quan tham mưu về công tác cán bộ thường xuyên rà soát, đề xuất bổ sung, sửa đổi quy trình công tác cán bộ bảo đảm nguyên tắc, đúng theo quy định, phù hợp tình hình thực tế tại địa phương, cơ quan, đơn vị; phát huy vai trò, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức sinh hoạt đảng, nhất là nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình trong cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy. Thứ tư, làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch cán bộ lãnh đạo bảo đảm đủ tiêu chuẩn theo quy định; định kỳ rà soát kịp thời đưa cán bộ không còn đủ tiêu chuẩn ra khỏi quy hoạch.

Tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp

Trong thời gian tới, để kiểm soát tốt quyền lực trong công tác cán bộ, góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tham nhũng, xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức đảng, đội ngũ đảng viên; cần có những giải pháp đồng bộ, cụ thể như sau:

Một là, tiếp tục đẩy mạnh công tác phổ biến, tuyên truyền đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, công chức, đảng viên và xã hội về việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ, chống “chạy chức, chạy quyền”. Công tác tuyên truyền, phổ biến cần thực hiện bằng nhiều hình thức phù hợp, qua đó tạo sự đồng thuận trong hệ thống chính trị và toàn xã hội trong việc phản ánh, đấu tranh và ngăn chặn những dấu hiệu tha hóa quyền lực. 

Hai là, cần tiếp tục đổi mới công tác đánh giá cán bộ theo nguyên tắc lấy kết quả, hiệu quả công việc làm thước đo chủ yếu; chuyển từ đánh giá định tính sang định lượng rõ ràng bằng hình thức đánh giá cán bộ qua sản phẩm công việc vụ thể để tránh tình trạng đánh giá chung chung, cào bằng; việc lấy phiếu tín nhiệm cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý cần được thực hiện chặt chẽ, bài bản, bảo đảm thực chất.

Ba là, việc tổ chức thi tuyển cán bộ cần được triển khai thống nhất theo lộ trình ở từng cấp đối với những chức vụ có thể thi tuyển đã được kiểm nghiệm qua thí điểm. Với mỗi chức vụ bổ nhiệm, trên cơ sở quy hoạch cán bộ, tổ chức đảng nên giới thiệu từ hai ứng viên trở lên cùng trình bày chương trình, kế hoạch hành động để bảo đảm cạnh tranh lành mạnh và chọn đúng người đáp ứng với vị trí bổ nhiệm. Đây là một trong những giải pháp hiệu quả nhằm phòng ngừa nạn “chạy chức”, “nâng đỡ không trong sáng”, đồng thời tạo động lực để cán bộ, đảng viên không ngừng phấn đấu, rèn luyện.

Bốn là, chú trọng kiểm tra, giám sát các cấp ủy, tổ chức đảng nhằm thực hiện tốt công tác kiểm soát quyền lực để phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; nghiêm túc xử lý những trường hợp cấp ủy, cán bộ lãnh đạo, cơ quan tham mưu và cán bộ tham mưu vi phạm trong công tác đào tạo, đề bạt, luân chuyển, khen thưởng, kỷ luật cán bộ. Siết chặt kỷ luật, kỷ cương, xử lý sai phạm phải kịp thời, nghiêm minh, không có “vùng cấm”, không có ngoại lệ. Xử lý trách nhiệm trong công tác cán bộ với những giải pháp mạnh mẽ, như hủy bỏ, thu hồi các quyết định về công tác cán bộ khi có kết luận vi phạm nghiêm trọng; đồng thời kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng và cá nhân có liên quan. Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm chính khi để xảy ra sai phạm hoặc không chỉ đạo xử lý khi có dấu hiệu vi phạm trong công tác cán bộ ở cơ quan, đơn vị, địa phương thuộc phạm vi trực tiếp lãnh đạo, quản lý. Xem xét trách nhiệm, điều chuyển, bố trí công tác khác đối với những người làm công tác cán bộ có nhiều phản ánh, dư luận về việc lợi dụng, lạm dụng chức vụ, quyền hạn, tiêu cực trong công tác cán bộ.

Năm là, tiếp tục làm rõ, phân định giữa trách nhiệm cá nhân và trách nhiệm tập thể, không để tình trạng cá nhân lợi dụng tập thể hợp thức hóa lợi ích riêng hoặc một vài cá nhân lợi dụng ý chí tập thể để phục vụ “lợi ích nhóm”; nâng cao trách nhiệm của cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy trong công tác cán bộ cũng như công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng; tiếp tục hoàn thiện, thực hiện nghiêm quy định về công chức, công vụ, bảo đảm chuyên nghiệp, hiệu lực, hiệu quả, đồng thời chú trọng kiểm soát xung đột lợi ích trong hoạt động công vụ. Đặc biệt, chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ tham mưu về công tác cán bộ trung thực, liêm chính, vững vàng, có trách nhiệm và tâm huyết, nhất là người đứng đầu các cơ quan, đơn vị.

Sáu là, phát huy vai trò của MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, các cơ quan truyền thông, báo chí và nhân dân trong việc giám sát thực hiện quyền lực trong công tác cán bộ.

Bảy là, cần có cơ chế bảo vệ những người phản ánh, tố cáo đúng các hành vi lạm dụng quyền lực, chạy chức, chạy quyền, bao che, tiếp tay cho chạy chức, chạy quyền.

    TÙNG CHI 
(Ban Tổ chức Tỉnh ủy Khánh Hòa)