Hôm nọ, đến nhà người em dự sinh nhật, khi bàn tiệc đã đông đủ, em tôi trịnh trọng mang ra một chai rượu ngoại mang nhãn hiệu rất nổi tiếng. Chú khoe được mấy anh em đi nước ngoài về biếu nên chắc chắn là rượu xịn. Nhưng khi uống, ai cũng thấy mùi vị của nó tuy thơm nhưng có gì đó “khang khác”. Người ngồi gần tôi khẽ rỉ tai: “Hình như là rượu giả, anh ạ”.
Hôm nọ, đến nhà người em dự sinh nhật, khi bàn tiệc đã đông đủ, em tôi trịnh trọng mang ra một chai rượu ngoại mang nhãn hiệu rất nổi tiếng. Chú khoe được mấy anh em đi nước ngoài về biếu nên chắc chắn là rượu xịn. Nhưng khi uống, ai cũng thấy mùi vị của nó tuy thơm nhưng có gì đó “khang khác”. Người ngồi gần tôi khẽ rỉ tai: “Hình như là rượu giả, anh ạ”. Tôi kéo em vào trong hỏi thì chú khẳng định không thể có chuyện ấy vì đây là “hàng xách tay”. Thế rồi cả bàn lại tiếp tục chén chú chén anh vì nói ra cũng ngại. Nhưng đến ngày hôm sau thì tôi cảm thấy đầu đau như búa bổ. Sau này hỏi lại thì biết nhiều người cùng bàn cũng bị như tôi. Chắc là do chai rượu ấy mà ra!
Một lần khác, tôi đến nhà anh bạn chơi. Cả nhóm lại ngồi lai rai bằng thứ rượu mà bạn tôi mua đầu ngõ. Chai rượu trong vắt, nồng đôï rất mạnh nhưng lại găn gắt mùi cồn. Lát sau hết rượu, tôi xung phong đi mua để xem đây là rượu gì. Vào quán, tôi hỏi chủ quán và giả đò tán dương loại rượu mà ông đang bán vừa ngon lại vừa rẻ. Thấy tôi có vẻ chếnh choáng nên ông nói thật, đây là loại rượu mới lấy từ mấy người bỏ mối. Loại này có nguồn gốc thế nào thì ông chịu, chỉ được cái rẻ và mạnh, người uống thích vì nó mau say. Sau này, nghe kể lại, một anh bạn cũng xuất thân từ dân nấu rượu cho biết, đó là loại rượu pha chế từ nước và cồn có thêm một loại men gì đó không rõ nguồn gốc, dân bán rượu thích vì nó rẻ, dễ bán, còn chất lượng có được bảo đảm hay không thì có… trời mới biết.
Hiện nay, tình trạng sản xuất, mua bán các loại rượu không đảm bảo chất lượng, không rõ nguồn gốc trên thị trường gần như bị bỏ mặc, từ những loại rượu ngoại đắt tiền đến các loại rượu mà người dân tự chế biến, sử dụng và mua bán trên thị trường. Mặc dù Chính phủ đã ban hành Nghị định số 40/2008/NĐ-CP ngày 7-4-2008 về sản xuất và kinh doanh rượu và cồn rượu quy định về điều kiện sản xuất, sử dụng các loại rượu, việc vi phạm các điều kiện trong sản xuất, lưu thông các loại rượu vẫn tiếp diễn. Điều này rõ ràng đe dọa đến tính mạng, sức khỏe của nhân dân. Thực tế đã có rất nhiều trường hợp gây tử vong cho người uống vì rượu không đảm bảo chất lượng, không rõ nguồn gốc, pha chế bằng các cách thức phản khoa học…
Tình trạng trên chủ yếu do các nguyên nhân: Trước hết, đó là do tâm lý chủ quan của người tiêu dùng, nhiều người vẫn coi nhẹ tính mạng, sức khỏe của bản thân nên vẫn tiếp tục tiêu thụ, sử dụng các loại rượu không rõ nguồn gốc. Còn những người sản xuất, mua bán các loại rượu này lại vì lợi nhuận mà coi thường tính mạng, sức khỏe của người tiêu dùng và họ thường giải thích rằng các loại rượu đó được nấu từ các loại thực phẩm như gạo, sắn hoặc mía… Tuy nhiên, qua một số vụ việc được phát hiện thì hiện có rất ít loại rượu được chế biến từ ngũ cốc mà chủ yếu được pha chế từ nước lã và… cồn. Thứ hai, do sự buông lỏng của các cơ quan chức năng đã không có biện pháp quyết liệt nhằm quản lý chặt chẽ các loại rượu không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng lưu thông trên thị trường. Bên cạnh đó, do chưa có biện pháp xử lý thích đáng, nghiêm minh đối với các đối tượng có hành vi vi phạm quy định của Nhà nước về sản xuất, mua bán các loại rượu không có nguồn gốc, các loại rượu pha chế không đủ tiêu chuẩn có thể đe dọa đến tính mạng, sức khỏe người tiêu dùng. Thứ ba, việc tuyên truyền, phổ biến cho người dân về tác hại của các loại rượu nói trên chưa được quan tâm triển khai sâu rộng, từ đó chưa vận động, thuyết phục người dân từ bỏ thói quen sử dụng các loại rượu này. Một số nơi đã thực hiện vấn đề này nhưng hiệu quả còn thấp, công tác tuyên truyền chưa ăn sâu vào nhận thức của các tầng lớp nhân dân, chưa tạo được dư luận xã hội rộng rãi lên án mạnh mẽ những hành vi chế biến, sản xuất, lưu thông các loại rượu kém chất lượng, gây nguy hại cho sức khỏe người dân.
Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, xử lý các hành vi sản xuất, mua bán và có thể xem xét xử lý cả người sử dụng, tiêu thụ các loại rượu không rõ nguồn gốc, không đảm bảo chất lượng nhằm lập lại trật tự trong lĩnh vực này, đồng thời để bảo vệ tính mạng, sức khỏe của người tiêu dùng.
VĨNH LINH