Trao trả kỷ vật chiến tranh cho cựu binh Mỹ

Ngày 26-3, tại nhà riêng của mình (số 62 đường Phù Đổng, TP. Nha Trang), Đại tá Trần Văn Thà đã trao trả kỷ vật chiến tranh được ông gìn giữ cẩn thận suốt 48 năm qua cho đại diện một cựu binh Mỹ.

48 năm giữ kỷ vật đối phương…

Căn nhà của Đại tá Trần Văn Thà hôm 26-3 chộn rộn hơn mọi ngày. Người cựu binh trong bộ quân phục được ủi phẳng phiu, tất bật chờ đón một vị khách - người đại diện gia đình một cựu binh Mỹ đã chết trong cuộc chiến tại Việt Nam.

Đại tá Trần Văn Thà trao cho ông Neil Hannan kỷ vật của Kimball

Ông Thà đã 88 tuổi, nhưng vẫn nhớ như in những kỷ niệm về một thời trai trẻ xông pha trận mạc, bảo vệ Tổ quốc. Ông kể: “Trong trận chiến ngày 6-5-1968, tôi là Đại úy, Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 47 - Trung đoàn 270 mặt trận B5 đường 9 Quảng Trị. Cuộc chiến diễn ra ác liệt, bên ta thắng lớn, nhiều lính Mỹ bị thương vong. Trong quá trình kiểm soát chiến trường, tôi thấy trên người một người lính Mỹ mang thẻ bài tên William Kimball có chiếc dao cạo râu, tôi đã cất đi với ý niệm sau này có điều kiện sẽ trao trả lại cho gia đình anh ta”.

48 năm qua, chiếc dao cạo râu được ông gìn giữ cẩn thận trong hộp giấy. Đã rất nhiều lần ông tìm kiếm thông tin, kết nối để trao trả kỷ vật cho người nhà cựu binh Mỹ. Thế nhưng, những thông tin về người lính năm xưa rất mong manh, không nhiều hy vọng. Đến ngày 26-3-2015, sau nhiều năm giúp một số gia đình tìm hài cốt lính Mỹ tại Quảng Trị, ông Thà đã kết nối được với một cựu binh Mỹ tên Neil Hannan, người có mặt trong trận chiến tại Quảng Trị năm ấy và cũng chính là đồng đội của Kimball. “Ngay khi biết Neil Hannan là đồng đội của Kimball, tôi đã nhờ ông ấy về Mỹ tìm gia đình của người lính bị mất để mong trả lại kỷ vật cho họ”, Đại tá Thà chia sẻ.

Cuộc hội ngộ bất ngờ

Khi đã kết nối được với gia đình người lính Mỹ tử trận năm xưa, ông Thà thường xuyên liên lạc với họ qua thư điện tử. Phía gia đình Kimball rất muốn nhận lại kỷ vật đang được ông lưu giữ. Tuy nhiên, do điều kiện không thể sang được nên bà Meredith, vợ ông Kimball đã ủy quyền cho ông Neil Hannan nhận hộ.

Ngày 26-3, Đại tá Thà và ông Neil Hannan đã gặp lại nhau trong niềm vui hạnh ngộ. Ông Neil Hannan cho biết, ông sang Việt Nam lúc mới 19 tuổi. Những đồng đội của ông hầu như đã hy sinh trong các trận chiến, riêng ông may mắn sống sót trở về Mỹ.

Hồi tưởng về quá khứ, ông Neil Hannan nhớ lại, ngày 6-5-1968 tại xã Gio Thành, Gio Linh, Quảng Trị, khi cuộc chiến đang diễn ra, ông cùng 3 tân binh khác bị mắc kẹt gần nơi chiến trường do Việt Nam kiểm soát. Nhóm của ông núp dưới lùm cây chờ cho bộ đội Việt Nam đi qua rồi mới chạy về căn cứ. Khi trận chiến kết thúc, Neil Hannan và một số binh sĩ muốn quay lại mang xác đồng đội về chôn cất, nhưng chỉ huy không cho. 2 ngày sau, công việc này mới được thực hiện.

Chiến tranh kết thúc, Neil Hannan luôn nghĩ về vùng quê Quảng Trị bị bom mìn tàn phá, về những người Việt Nam mà ông từng gặp trong một trận chiến mà ông không hề mong muốn. Ông tìm về Quảng Trị nhiều lần và luôn mong muốn được gặp lại người chỉ huy lực lượng đánh cho Đại đội A (Tiểu đoàn 3/21, Lữ đoàn 197 Mỹ) của ông tan tác. Đến Việt Nam lần thứ 3, Neil Hannan tìm ra manh mối để liên lạc với ông Thà thông qua một người bạn Việt Nam (26-3-2015) và họ liên lạc với nhau từ đó đến nay.

Trong niềm vui và xúc động, ông Neil Hannan cảm ơn ông Thà đã lưu giữ kỷ vật đồng đội mình trong suốt 48 năm qua và cam kết sẽ mang kỷ vật này về Mỹ và trao tận tay cho vợ của William Kimball.

Dịp này, Thường trực Hội Cựu chiến binh tỉnh và cá nhân Đại tá Trần Văn Thà cũng trao tặng đại diện cựu chiến binh Mỹ những món quà lưu niệm ý nghĩa về đất nước Việt Nam.

Thành Nam